From f9bbc59d69f59a04c20cd71dfeefb939ae428613 Mon Sep 17 00:00:00 2001 From: Tony Stevenson Date: Tue, 8 Apr 2008 13:11:21 +0000 Subject: [PATCH] =?utf8?q?Patches=20Translated=20by:=20Nilg=C3=BCn=20Belma?= =?utf8?q?=20Bug=C3=BCner=20=20Reviewed=20by:=20Orh?= =?utf8?q?an=20Berent=20?= MIME-Version: 1.0 Content-Type: text/plain; charset=utf8 Content-Transfer-Encoding: 8bit Associated transformations included also. git-svn-id: https://svn.apache.org/repos/asf/httpd/httpd/branches/2.0.x@645896 13f79535-47bb-0310-9956-ffa450edef68 --- docs/manual/bind.html | 4 + docs/manual/bind.html.tr.utf8 | 172 ++++ docs/manual/bind.xml.meta | 1 + docs/manual/bind.xml.tr | 183 ++++ docs/manual/glossary.html | 4 + docs/manual/glossary.html.tr.utf8 | 460 ++++++++++ docs/manual/glossary.xml.meta | 1 + docs/manual/glossary.xml.tr | 484 ++++++++++ docs/manual/install.html | 4 + docs/manual/install.html.tr.utf8 | 380 ++++++++ docs/manual/install.xml.meta | 1 + docs/manual/install.xml.tr | 376 ++++++++ docs/manual/invoking.html | 4 + docs/manual/invoking.html.tr.utf8 | 149 +++ docs/manual/invoking.xml.meta | 1 + docs/manual/invoking.xml.tr | 147 +++ docs/manual/mod/allmodules.xml.tr | 2 +- docs/manual/mod/index.html.tr.utf8 | 4 +- docs/manual/mod/mpm_common.html | 4 + docs/manual/mod/mpm_common.html.tr.utf8 | 915 +++++++++++++++++++ docs/manual/mod/mpm_common.xml.meta | 1 + docs/manual/mod/mpm_common.xml.tr | 945 ++++++++++++++++++++ docs/manual/mod/quickreference.html.tr.utf8 | 77 +- docs/manual/mpm.html | 4 + docs/manual/mpm.html.tr.utf8 | 128 +++ docs/manual/mpm.xml.meta | 1 + docs/manual/mpm.xml.tr | 115 +++ docs/manual/programs/index.html | 4 + docs/manual/programs/index.html.tr.utf8 | 90 ++ docs/manual/programs/index.xml.meta | 1 + docs/manual/programs/index.xml.tr | 86 ++ docs/manual/sections.html | 4 + docs/manual/sections.html.tr.utf8 | 472 ++++++++++ docs/manual/sections.xml.meta | 1 + docs/manual/sections.xml.tr | 501 +++++++++++ docs/manual/stopping.html | 4 + docs/manual/stopping.html.tr.utf8 | 243 +++++ docs/manual/stopping.xml.meta | 1 + docs/manual/stopping.xml.tr | 236 +++++ 39 files changed, 6170 insertions(+), 40 deletions(-) create mode 100644 docs/manual/bind.html.tr.utf8 create mode 100644 docs/manual/bind.xml.tr create mode 100644 docs/manual/glossary.html.tr.utf8 create mode 100644 docs/manual/glossary.xml.tr create mode 100644 docs/manual/install.html.tr.utf8 create mode 100644 docs/manual/install.xml.tr create mode 100644 docs/manual/invoking.html.tr.utf8 create mode 100644 docs/manual/invoking.xml.tr create mode 100644 docs/manual/mod/mpm_common.html.tr.utf8 create mode 100644 docs/manual/mod/mpm_common.xml.tr create mode 100644 docs/manual/mpm.html.tr.utf8 create mode 100644 docs/manual/mpm.xml.tr create mode 100644 docs/manual/programs/index.html.tr.utf8 create mode 100644 docs/manual/programs/index.xml.tr create mode 100644 docs/manual/sections.html.tr.utf8 create mode 100644 docs/manual/sections.xml.tr create mode 100644 docs/manual/stopping.html.tr.utf8 create mode 100644 docs/manual/stopping.xml.tr diff --git a/docs/manual/bind.html b/docs/manual/bind.html index d7e2965862b..07ffe0b800d 100644 --- a/docs/manual/bind.html +++ b/docs/manual/bind.html @@ -17,3 +17,7 @@ Content-type: text/html; charset=UTF-8 URI: bind.html.ko.euc-kr Content-Language: ko Content-type: text/html; charset=EUC-KR + +URI: bind.html.tr.utf8 +Content-Language: tr +Content-type: text/html; charset=UTF-8 diff --git a/docs/manual/bind.html.tr.utf8 b/docs/manual/bind.html.tr.utf8 new file mode 100644 index 00000000000..3a4ee573dac --- /dev/null +++ b/docs/manual/bind.html.tr.utf8 @@ -0,0 +1,172 @@ + + + +Dinleme - Apache HTTP Sunucusu + + + + +
+

Modüller | Yönergeler | SSS | Terimler | Site Haritası

+

Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.0

+
+
<-
+

Dinleme

+
+

Mevcut Diller:  en  | + es  | + fr  | + ja  | + ko  | + tr 

+
+ +

Apache’nin belli adresleri ve portları dinlemek üzere + yapılandırılması.

+
+ +
top
+
+

Genel Bakış

+ + +
İlgili Modüllerİlgili Yönergeler
+ + +

Apache başlatıldığında yerel makinedeki bazı adres ve portları kendine + bağlar ve gelecek istekleri bekler. Öntanımlı olarak makine üzerindeki + tüm adresleri dinler. Bununla birlikte, belli portları veya sadece + seçilmiş bazı adresleri ya da her ikisini de dinlemesi için bunun + belirtilmesi gerekebilir. Bu çoğunlukla, Apache’nin farklı IP + adreslerine, konak isimlerine ve portlarına nasıl yanıt vereceğinin + belirlendiği sanal konak özelliği ile birlikte yürür.

+ +

Listen yönergesi sunucuya + gelen istekleri sadece belli portlardan veya belli adres ve port + birleşimlerinden kabul etmesini söyler. Listen yönergesinde sadece port + numarası belirtilmişse sunucu tüm arabirimlerin belirtilen portunu + dinleyecektir. Portla birlikte bir IP adresi de belirtilmişse sunucu + belirtilen portu ve arabirimi dinleyecektir. Çok sayıda adres ve portu + dinlemek için çok sayıda Listen yönergesi kullanılabilir. Sunucu + böyle bir durumda belirtilen bütün adres ve portlardan gelen isteklere + yanıt verecektir.

+ +

Örneğin, sunucunun hem 80 portundan hem de 8000 portundan gelen + bağlantıları kabul etmesini sağlamak için,

+ +

+ Listen 80
+ Listen 8000 +

+ +

yapılandırmasını kullanabilirsiniz. Sunucunun 80 portuna gelen + bağlantıları bir arabirimden 8000 portuna gelenleri ise başka bir + arabirimden kabul etmesini sağlamak için ise,

+ +

+ Listen 192.0.2.1:80
+ Listen 192.0.2.5:8000 +

+ +

yapılandırmasını kullanabilirsiniz. IPv6 adresleri aşağıdaki örnekteki + gibi köşeli ayraçlar içine alınarak belirtilmelidir:

+ +

+ Listen [2001:db8::a00:20ff:fea7:ccea]:80 +

+
top
+
+

IPv6 Adreslerin Durumu

+ + +

IPv6’yı gerçekleyen platformların sayısı giderek artmaktadır. Bu + platformların çoğunda APR, Apache’nin IPv6 + soketleri ayırmasını mümkün kılarak IPv6’yı desteklemekte ve IPv6 + üzerinden gönderilmiş istekleri elde etmektedir.

+ +

Apache yöneticilerinin kafasını karıştırıran tek şey IPv6 soketlerin + hem IPv4 hem de IPv6 bağlantılarını kabul edip etmeyeceğidir. IPv4 + bağlantılarını kabul eden IPv6 soketleri IPv4 eşlemli IPv6 adresleri + kullanırlar. Bu çoğu sistemde öntanımlı olarak böyleyken, FreeBSD, + NetBSD ve OpenBSD’de sistem geneline uygulanan kurallar gereğince + öntanımlı olarak buna izin verilmez; bu sistemlerde özel bir + configure parametresi ile Apache’nin davranışı + değiştirilebilir.

+ +

Apache’nin IPv4 ve IPv6 adresleri, IPv4 eşlemli IPv6 adreslerin + kullanımını gerektiren en az sayıda soketle kabul etmesini + istiyorsanız, configure betiğine + --enable-v4-mapped seçeneğini belirtiniz ve Listen yönergesini örnekteki gibi + kullanınız:

+ +

+ Listen 80 +

+ +

--enable-v4-mapped seçeneği ile derlenen Apache + tarafından oluşturulan öntanımlı yapılandırma dosyasındaki Listen yönergeleri bu biçimi + kullanacaktır. --enable-v4-mapped seçeneği, FreeBSD, + NetBSD ve OpenBSD hariç tüm platformlarda öntanımlıdır. Muhtemelen siz + de Apache’nin böyle derlenmesini isterdiniz.

+ +

Platformunuzun ve APR’nin neyi desteklediğine bakmaksızın Apache’nin + sadece IPv4 adresleri kabul etmesini istiyorsanız, tüm Listen yönergelerinde örnekteki gibi + IPv4 adresleri belirtiniz:

+ +

+ Listen 0.0.0.0:80
+ Listen 192.0.2.1:80 +

+ +

Apache’nin IPv4 ve IPv6 adresleri ayrı soketlerden kabul etmesini + (yani IPv4 eşlemli IPv6 adreslerin iptalini) istiyorsanız + configure betiğine --disable-v4-mapped + seçeneğini belirtiniz ve bu amaca yönelik Listen yönergelerini örnekteki gibi + belirtiniz:

+ +

+ Listen [::]:80
+ Listen 0.0.0.0:80 +

+ +

--disable-v4-mapped seçeneği ile derlenen Apache + tarafından oluşturulan öntanımlı yapılandırma dosyasındaki Listen yönergeleri bu biçimi + kullanacaktır. --disable-v4-mapped seçeneği, FreeBSD, + NetBSD ve OpenBSD’de öntanımlıdır.

+
top
+
+

Sanal Konaklarla Nasıl Çalışır?

+ + +

Listen yönergesi sanal + konaklar için gerçeklenmemiştir; sadece ana sunucuya hangi adresleri ve + portları dinleyeceğini söyler. Hiç <VirtualHost> yönergesi kullanılmamışsa sunucu + kabul edilen tüm isteklere aynı şekilde davranacaktır. Eğer bir veya + daha fazla adres ve port için farklı bir davranış belirtmek + istiyorsanız <VirtualHost> kullanabilirsiniz. Bir sanal + konağı gerçeklemek için önce sunucunun sanal konak için kullanacağı + adres ve portu dinleyeceğini belirtmek gerekir. Bundan sonra bu sanal + konağın davranışını ayarlamak üzere belirtilen adres ve port için bir + <VirtualHost> bölümü + oluşturulmalıdır. Yalnız dikkat edin, eğer <VirtualHost> için belirtilen adres ve port + sunucu tarafından dinlenmiyorsa ona erişemezsiniz.

+
+
+

Mevcut Diller:  en  | + es  | + fr  | + ja  | + ko  | + tr 

+
+ \ No newline at end of file diff --git a/docs/manual/bind.xml.meta b/docs/manual/bind.xml.meta index 3fc99a6e4ed..b71bf26b1d6 100644 --- a/docs/manual/bind.xml.meta +++ b/docs/manual/bind.xml.meta @@ -11,5 +11,6 @@ fr ja ko + tr diff --git a/docs/manual/bind.xml.tr b/docs/manual/bind.xml.tr new file mode 100644 index 00000000000..3e047f6aced --- /dev/null +++ b/docs/manual/bind.xml.tr @@ -0,0 +1,183 @@ + + + + + + + + + + + Dinleme + + +

Apache’nin belli adresleri ve portları dinlemek üzere + yapılandırılması.

+ + + Sanal Konaklar + DNS Konuları + +
+ Genel Bakış + + + + core + mpm_common + + + VirtualHost + Listen + + + + +

Apache başlatıldığında yerel makinedeki bazı adres ve portları kendine + bağlar ve gelecek istekleri bekler. Öntanımlı olarak makine üzerindeki + tüm adresleri dinler. Bununla birlikte, belli portları veya sadece + seçilmiş bazı adresleri ya da her ikisini de dinlemesi için bunun + belirtilmesi gerekebilir. Bu çoğunlukla, Apache’nin farklı IP + adreslerine, konak isimlerine ve portlarına nasıl yanıt vereceğinin + belirlendiği sanal konak özelliği ile birlikte yürür.

+ +

Listen yönergesi sunucuya + gelen istekleri sadece belli portlardan veya belli adres ve port + birleşimlerinden kabul etmesini söyler. Listen yönergesinde sadece port + numarası belirtilmişse sunucu tüm arabirimlerin belirtilen portunu + dinleyecektir. Portla birlikte bir IP adresi de belirtilmişse sunucu + belirtilen portu ve arabirimi dinleyecektir. Çok sayıda adres ve portu + dinlemek için çok sayıda Listen yönergesi kullanılabilir. Sunucu + böyle bir durumda belirtilen bütün adres ve portlardan gelen isteklere + yanıt verecektir.

+ +

Örneğin, sunucunun hem 80 portundan hem de 8000 portundan gelen + bağlantıları kabul etmesini sağlamak için,

+ + + Listen 80
+ Listen 8000 + + +

yapılandırmasını kullanabilirsiniz. Sunucunun 80 portuna gelen + bağlantıları bir arabirimden 8000 portuna gelenleri ise başka bir + arabirimden kabul etmesini sağlamak için ise,

+ + + Listen 192.0.2.1:80
+ Listen 192.0.2.5:8000 + + +

yapılandırmasını kullanabilirsiniz. IPv6 adresleri aşağıdaki örnekteki + gibi köşeli ayraçlar içine alınarak belirtilmelidir:

+ + + Listen [2001:db8::a00:20ff:fea7:ccea]:80 + +
+ +
+ IPv6 Adreslerin Durumu + +

IPv6’yı gerçekleyen platformların sayısı giderek artmaktadır. Bu + platformların çoğunda APR, Apache’nin IPv6 + soketleri ayırmasını mümkün kılarak IPv6’yı desteklemekte ve IPv6 + üzerinden gönderilmiş istekleri elde etmektedir.

+ +

Apache yöneticilerinin kafasını karıştırıran tek şey IPv6 soketlerin + hem IPv4 hem de IPv6 bağlantılarını kabul edip etmeyeceğidir. IPv4 + bağlantılarını kabul eden IPv6 soketleri IPv4 eşlemli IPv6 adresleri + kullanırlar. Bu çoğu sistemde öntanımlı olarak böyleyken, FreeBSD, + NetBSD ve OpenBSD’de sistem geneline uygulanan kurallar gereğince + öntanımlı olarak buna izin verilmez; bu sistemlerde özel bir + configure parametresi ile Apache’nin davranışı + değiştirilebilir.

+ +

Apache’nin IPv4 ve IPv6 adresleri, IPv4 eşlemli IPv6 adreslerin + kullanımını gerektiren en az sayıda soketle kabul etmesini + istiyorsanız, configure betiğine + --enable-v4-mapped seçeneğini belirtiniz ve Listen yönergesini örnekteki gibi + kullanınız:

+ + + Listen 80 + + +

--enable-v4-mapped seçeneği ile derlenen Apache + tarafından oluşturulan öntanımlı yapılandırma dosyasındaki Listen yönergeleri bu biçimi + kullanacaktır. --enable-v4-mapped seçeneği, FreeBSD, + NetBSD ve OpenBSD hariç tüm platformlarda öntanımlıdır. Muhtemelen siz + de Apache’nin böyle derlenmesini isterdiniz.

+ +

Platformunuzun ve APR’nin neyi desteklediğine bakmaksızın Apache’nin + sadece IPv4 adresleri kabul etmesini istiyorsanız, tüm Listen yönergelerinde örnekteki gibi + IPv4 adresleri belirtiniz:

+ + + Listen 0.0.0.0:80
+ Listen 192.0.2.1:80 + + +

Apache’nin IPv4 ve IPv6 adresleri ayrı soketlerden kabul etmesini + (yani IPv4 eşlemli IPv6 adreslerin iptalini) istiyorsanız + configure betiğine --disable-v4-mapped + seçeneğini belirtiniz ve bu amaca yönelik Listen yönergelerini örnekteki gibi + belirtiniz:

+ + + Listen [::]:80
+ Listen 0.0.0.0:80 + + +

--disable-v4-mapped seçeneği ile derlenen Apache + tarafından oluşturulan öntanımlı yapılandırma dosyasındaki Listen yönergeleri bu biçimi + kullanacaktır. --disable-v4-mapped seçeneği, FreeBSD, + NetBSD ve OpenBSD’de öntanımlıdır.

+
+ +
+ Sanal Konaklarla Nasıl Çalışır? + +

Listen yönergesi sanal + konaklar için gerçeklenmemiştir; sadece ana sunucuya hangi adresleri ve + portları dinleyeceğini söyler. Hiç VirtualHost yönergesi kullanılmamışsa sunucu + kabul edilen tüm isteklere aynı şekilde davranacaktır. Eğer bir veya + daha fazla adres ve port için farklı bir davranış belirtmek + istiyorsanız VirtualHost kullanabilirsiniz. Bir sanal + konağı gerçeklemek için önce sunucunun sanal konak için kullanacağı + adres ve portu dinleyeceğini belirtmek gerekir. Bundan sonra bu sanal + konağın davranışını ayarlamak üzere belirtilen adres ve port için bir + VirtualHost bölümü + oluşturulmalıdır. Yalnız dikkat edin, eğer VirtualHost için belirtilen adres ve port + sunucu tarafından dinlenmiyorsa ona erişemezsiniz.

+
+ + diff --git a/docs/manual/glossary.html b/docs/manual/glossary.html index 1efee972402..61cc9be779c 100644 --- a/docs/manual/glossary.html +++ b/docs/manual/glossary.html @@ -13,3 +13,7 @@ Content-type: text/html; charset=ISO-8859-1 URI: glossary.html.ko.euc-kr Content-Language: ko Content-type: text/html; charset=EUC-KR + +URI: glossary.html.tr.utf8 +Content-Language: tr +Content-type: text/html; charset=UTF-8 diff --git a/docs/manual/glossary.html.tr.utf8 b/docs/manual/glossary.html.tr.utf8 new file mode 100644 index 00000000000..1ef86f86202 --- /dev/null +++ b/docs/manual/glossary.html.tr.utf8 @@ -0,0 +1,460 @@ + + + +Terim Sözlüğü - Apache HTTP Sunucusu + + + + +
+

Modüller | Yönergeler | SSS | Terimler | Site Haritası

+

Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.0

+
+
<-
+

Terim Sözlüğü

+
+

Mevcut Diller:  de  | + en  | + es  | + ko  | + tr 

+
+ +

Bu sözlük, genelinde HTML sayfa sunumuna, özelinde Apache HTTP Sunucusuna + özgü ortak terminolojinin bir kısmını içerir. Her kavram ile ilgili daha + ayrıntılı bilgi bağlarla sağlanmıştır.

+
+
top
+
+

Tanımlar

+ +
+
Algoritma
+ +
Bir sorunu sonlu sayıda adımda çözümlemek için uygulanan kurallar + kümesi veya anlam belirsizliği içermeyen bir formül. Şifreleme için + kullanılan algoritmalara şifre denir. +
+ +
Aktarım Katmanı Güvenliği
+
Ä°ngilizcesi: Transport Layer Security (TLS)
+
TCP/IP ağları üzerinden genel iletişimin kimlik doğrulamalı ve şifreli + yapılabilmesi için SSL’nin ardılı olarak Genel Ağ Mühendisliği Görev Gücü + (IETF) tarafından oluşturulmuş protokol. TLS’nin 1. sürümü ile SSL’in 3. + sürümü hemen hemen aynıdır.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Anahtar Parolası
+
Özel anahtar dosyalarını yetkisiz kişilerden koruyan sözcük veya + cümle. Genellikle sadece → ÅŸifreler + için kullanılan gizli şifreleme/şifre çözme anahtarını korur.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Apache Eklenti + Aracı (apxs)
+
Ä°ngilizcesi: APache eXtension Tool - apxs
+
→ Modül kaynak kodlarının devinen + paylaşımlı nesneler (→ DSO) halinde + derlenmesine ve Apache Sunucusu içinde kurulmasına yardım eden bir Perl + betiği.
Daha ayrıntılı bilgi için apxs kılavuz + sayfasına bakınız. +
+ +
Bağlam
+
→ Yapılandırma dosyalarında + sadece belli türdeki → yönergelerin + bulunmasına izin verilen bir bölge.
+ Bakınız: Apache Yönergelerini + Açıklamak için Kullanılan Terimler +
+ +
Bakışımlı Şifreleme Tekniği
+
Şifreleme ve şifre çözme için tek bir anahtarın kullanıldığı + bir şifreleme tekniği.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Başlık
+
Bir → HTTP isteğinin parçası olarak, + gönderilen yanıtta asıl içerikten önce yer alan ve içerik hakkında + mecazlar içeren veri. +
+ +
CONNECT
+
Ham veri kanallarını HTTP üzerinden yönlendirmek için kullanılan bir HTTP → yöntemi. SSL protokolü gibi diğer protokolleri sarmalamakta kullanılabilir. +
+ +
Devingen + Paylaşımlı Nesne (DSO)
+
Ä°ngilizcesi: Dynamic Shared Object (DSO)
+
Ä°stek halinde yüklenebilen, Apache httpd + çalıştırılabilir dosyasından ayrı olarak derlenmiş → modüllerin ortak adı.
+ Bakınız: Devingen Paylaşımlı Nesne Desteği +
+ +
Düz Metin
+
Şifrelenmemiş metin.
+ +
Düzenli İfade + (Regex)
+
Metin içinde bir şablon tanımlama yolu. Örneğin, “A harfi ile + başlayan bütün sözcükler” veya “10 rakamlı telefon numaraları” ya da + “Baş harfi Z olmayan ve iki virgül içeren cümleler” gibi. Düzenli + ifadeler, Apache’de belli özniteliklere uygun dosya veya özkaynakları + toplamak için esnek bir yol sağlamasından ötürü oldukça yararlıdır. + Örneğin, “resimler” dizini altındaki dosyalardan .gif ve .jpg uzantılı + olanları toplamak için “/resimler/.*(jpg|gif)$” düzenli + ifadesi yazılabilir. Apache, PCRE + kütüphanesi ile sağlanan Perl uyumlu düzenli ifadeleri kullanır. +
+ +
Erişim Denetimi
+ +
Ağ bölgelerine erişimin kısıtlanması. Apache bağlamında normal + olarak belli URL’lere erişimi kısıtlamak şeklinde + uygulanır.
Bakınız: Kimlik Doğrulama, + Yetkilendirme ve Erişim Denetimi +
+ +
Eylemci
+
Bir dosya istendiğinde uygulanacak eylemi Apache içinde gerçekleştiren + nesne. Genellikle dosyalar, dosya türüne bağlı dolaylı eylemcilere + sahiptir. Normalde tüm dosyalar sunucu tarafından sıradan birer dosya + olarak işleme sokulduğu halde bazı belli dosyalar diğerlerinden ayrı + ele alınır. Örneğin, cgi-script eylemcisi dosyaları + → CGI’ler tarafından işlenebilir hale + getirmek üzere işleme sokar.
+ Bakınız: Apache Eylemcilerinin Kullanımı +
+ +
Genel Anahtar
+
→ Genel Anahtarlı + Şifreleme Tekniğinde, sahibinin yaptığı imzaları çözmeye ve + sahibine gönderilen iletileri şifrelemeye yarayan genel erişime açık + anahtar.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Genel Anahtarlı Şifreleme Tekniği
+
Şifreleme ve şifre çözme için iki ayrı anahtarın kullanıldığı + bakışımsız şifreleme sistemlerinin konusu veya uygulaması. Bu amaçla + kullanılan anahtarlar bir anahtar çiftinden oluşur. Genel Anahtarlı + Şifrelemeye Bakışımsız Şifreleme de denir.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Gizli Anahtar
+
→ Genel Anahtarlı + Şifreleme Tekniğinde, giden iletileri imzalamak ve gelen + iletilerin şifrelerini çözmek amacıyla kullanılan gizli anahtar.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Güvenli Hiper Metin Aktarım Protokolü + (HTTPS)
+
Ä°ngilizcesi: The HyperText Transfer Protocol (Secure), (HTTPS)
+
Güvenli Hiper Metin Aktarım Protokolü, Genel Ağ’da kullanılan standart + şifreli iletişim mekanizmasıdır. Aslında HTTP protokolünün → SSL üzerinden gerçekleştirilmesinden başka bir + şey değildir.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Güvenli Soket Katmanı
+
Ä°ngilizcesi: Secure Sockets Layer (SSL)
+
TCP/IP ağları üzerinden genel iletişimin kimlik doğrulamalı ve şifreli + yapılabilmesi için Netscape Communications Corporation tarafından + oluşturulmuş bir protokol. Günümüzde en çok HTTPS, yani SSL + üzerinden Hiper Metin Aktarım Protokolü şeklinde kullanılmaktadır.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Hiper Metin Aktarım Protokolü + (HTTP)
+
Ä°ngilizcesi: HyperText Transfer Protocol (HTTP)
+
Genel Ağ’da kullanılan standart aktarım protokollerinden biri. + Apache, RFC 2616 ile + tanımlanmış protokolün HTTP/1.1 olarak bilinen 1.1 sürümünü gerçekler. +
+ +
.htaccess
+
Belge dosyaları ağacı içine yerleştirilen bir → yapılandırma dosyası olup yerleştiği + dizine ve o dizinin alt dizinlerine yapılandırma yönergeleri + uygulanmasını sağlar. Ä°smine rağmen böyle bir dosyanın içerebileceği + yönergeler erişim denetleme yönergeleri ile sınırlı değildir; hemen + her tür yönergeyi içerebilir.
+ Bakınız: Yapılandırma Dosyaları +
+ +
httpd.conf
+
Ana Apache → yapılandırma + dosyası. Dosya sistemindeki öntanımlı yeri + /usr/local/apache2/conf/httpd.conf olup derleme + sırasındaki yapılandırmayla veya çalışma anındaki yapılandırmayla + başka bir yer belirtilebilir.
+ Bakınız: Yapılandırma Dosyaları +
+ +
Ä°hracat Engelli
+
Ä°ngilizcesi: Export-Crippled
+
Amerika Birleşik Devletlerinin İhracat Yönetim Düzenlemelerine (EAR) + uymak için şifreleme yoluyla sakatlanmış yazılım. İhracat engelli olması + için şifrelenmiş yazılımları birer şifreli metin haline getiren şifre + anahtarları küçük boyutlu olduğundan şifreleme zor + kullanılarak kırılabilir.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
İleti Özeti
+
Ä°ngilizcesi: Message Digest
+
Aktarım sırasında içeriğinin değişme olasılığı bulunan bir iletinin + içeriğini doğrulamak için kullanılan bir → Ã¶zet.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Karşı Vekil
+
Ä°stemciye kendini asıl sunucu imiş gibi gösteren bir + → vekil sunucu. Güvenlik, yük dengelemesi + gibi sebeplerle asıl sunucuyu istemcilerden gizlemek için yararlıdır. +
+ +
Kimlik Doğrulama
+
Sunucu, istemci veya kullanıcı gibi bir ağ öğesinin kimliğinin + olumlanması.
Bakınız: Kimlik Doğrulama, + Yetkilendirme ve Erişim Denetimi +
+ +
MIME türü
+
Aktarılan belgenin çeşidini betimlemenin bir yolu. MIME, Türkçe’ye + ‘Çok Amaçlı Genel Ağ Posta Eklentileri’ olarak çevrilebilecek olan + "Multipurpose Internet Mail Extensions" sözcüklerinden türetilmiş bir + kısaltmadır. MIME türleri bir bölü çizgisi ile ayrılmış bir ana ve bir + alt belge türünün birleşiminden oluşur. text/html, + image/gif ve application/octet-stream örnek + olarak verilebilir. HTTP protokolünde MIME türleri + Content-Type → başlığında + aktarılır.
Bakınız: mod_mime +
+ +
Modül
+
Bir programın bağımsız parçalarından her biri. Apache işlevselliğinin + çoğu yapılandırmaya dahil edilip edilmeyeceğine kullanıcı tarafından + karar verilebilen modüllerden oluşur. Apache httpd + çalıştırılabiliri içinde derlenmiş modüllere durağan modüller + adı verilirken ayrı bir yerde saklanan ve çalışma anında isteğe bağlı + olarak yüklenebilen modüllere devingen modüller veya + → DSO’lar denir. Yapılandırmaya öntanımlı + olarak dahil edilen modüllere temel modüller denir. Apache + için kullanılabilecek modüllerin çoğu Apache HTTP Sunucusunun + → tar paketi içinde dağıtılmaz; bunlara + üçüncü parti modüller denir.
+ Bakınız: Modül Dizini +
+ +
OpenSSL
+
SSL/TLS için açık kaynak kodlu araç kiti.
Daha ayrıntılı bilgi + için http://www.openssl.org/ + adresine bakınız. +
+ +
Ortak Ağgeçidi Arayüzü (CGI)
+
Ä°ngilizcesi: Common Gateway Interface (CGI)
+
Bir HTTP sunucusunun bir harici programa hizmet istekleri yapmasını + mümkün kılan, sunucu ile bir harici program arasındaki bir arayüz + standardı. Özgün arayüz NCSA tarafından + tanımlanmış olmakla birlikte ayrıca bir CGI RFC’si de vardır.
+ Bakınız: CGI ile Devingen İçerik +
+ +
Ortam Değişkeni (ortam-değişkeni)
+
İşletim sistemi kabuğu tarafından yönetilen ve programlar arasında + bilgi alışverişi amacıyla kullanılan isimli değişkenler. Ayrıca, + Apache de ortam değişkenleri olarak tanımlanabilecek dahili değişkenler + içerir fakat bunlar kabuk ortamında değil dahili Apache yapıları içinde + saklanır.
+ Bakınız: Apache Ortam Değişkenleri +
+ +
Oturum
+
Bir iletişimin bağlamsal bilgileri.
+ +
Özet
+
Uzunluğu değişebilen bir dizgenin belli bir durumuna ilişkin sabit + uzunlukta bir dizge üretmek için kullanılan geri dönüşümsüz bir + algoritma. Algoritmaya girdi olan farklı uzunluktaki dizgeler (özet + işlevine bağlı olarak) aynı uzunlukta farklı özetler üretir. +
+ +
Sanal Konaklık
+
Tek bir Apache sunucusundan çok sayıda site sunulması. IP tabanlı + sanal konaklıkta siteler birbirlerinden IP adreslerine göre + ayrılırken, isim tabanlı sanal konaklıkta siteler aynı IP + adresinden kendi isimleriyle sunulabilirler.
+ Bakınız: Apache Sanal Konak Belgeleri +
+ +
Sayısal İmza
+
Bir sertifikayı veya bir dosyayı doğrulamakta kullanılan şifreli bir + metin. Bir imza → Sertifika + Makamı tarafından bir sertifikaya gömülü olan + genel anahtardan bir özet üretilerek oluşturulur. Ä°mza şifresi + sadece sertifika sahibi ağ öğesinin kimliğini doğrulayacak + SM’nin genel anahtarı kullanılarak çözülebilir.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Sertifika
+
Sunucu, istemci gibi ağ öğelerinin kimliğini kanıtlamakta kullanılan + bir veri kaydı. Bir sertifika, sertifika sahibi (buna sertifikanın + konusu da denir), sertifikayı imzalayan → Sertifika Makamı (SM) (buna + sertifika yayıncısı da denir), sertifika sahibinin → genel anahtarı ve SM tarafından üretilen imza + gibi parçalardan oluşan X.509 bilgisi içerir. Ağ öğeleri bu imzaları SM + sertifikalarını kullanarak doğrular.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Sertifika İmzalama İsteği (Sİİ)
+
Ä°ngilizcesi: Certificate Signing Request (CSR)
+
Ä°mzasız bir sertifikayı → Sertifika Makamına kendi SM Sertifikasının + → Ã¶zel anahtarı ile imzalaması + için yapılan istek. SÄ°Ä° imzalanınca bir gerçek sertifika haline + gelir.
Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Sertifika Makamı (SM)
+
Ä°ngilizcesi: Certification Authority (CA)
+
Ağ öğelerinin güvenilir olarak kimliklerinin doğrulanması için + sertifikaları imzalayan güvenilir üçüncü şahıs. Diğer ağ öğeleri, + sertifikalı bir öğenin kimliğini kanıtlayan bir SM’yi doğrulamak + için imzayı sınayabilir.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Sihirli Modül + Numarası (SMN)
+
Sihirli Modül Numarası, modüllerin ikil uyumluluğu ile ilgili olarak + Apache kaynak kodunda tanımlanmış bir sabittir. Apache dahili yapıları, + uygulama programlama arayüzünün önemli parçaları ve işlev çağrıları artık + ikil uyumluluğun garanti edilemeyeceği kadar değiştiği zaman SMN + değiştirilir. Bir SMN değişikliğinde ve bazen de sırf yeni bir Apache + sürümü ile çalışmak icabettiğinde tüm üçüncü parti modüllerin en azından + yeniden derlenmesi gerekir. +
+ +
SSLeay
+
Eric A. Young tarafından geliştirilmiş özgün SSL/TLS + gerçeklenim kütüphanesi. +
+ +
Sunucu Taraflı İçerik Yerleştirme
+
Ä°ngilizcesi: Server Side Includes (SSI)
+
İşlem yönergelerini HTML dosyalara gömme tekniği.
+ Bakınız: Sunucu Taraflı İçerik Yerleştirmeye + Giriş +
+ +
Süzgeç
+
Sunucu tarafından alınan ve gönderilen veriye uygulanan bir işlem. + Giriş süzgeçleri sunucuya istemci tarafından gönderilen veriyi işlerken + çıkış süzgeçleri sunucu tarafından istemciye gönderilen belgeleri işler. + Örneğin, INCLUDES çıkış süzgeci, belgeleri → sunucu taraflı içerik için işleme sokar.
+ Bakınız: Süzgeçler +
+ +
Şifre
+
Veri şifrelemek için kullanılan bir algoritma veya sistem. DES, IDEA + veya RC4 örnek verilebilir.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Şifreli Metin
+
Bir → Düz Metin bir + → Åžifreden geçirilince elde edilen + sonuç.
Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Tam Alan Adı + (TAA)
+
Ä°ngilizcesi: Fully-Qualified Domain-Name (FQDN)
+
Bir IP adresiyle eşleşebilen, bir konak adıyla bir alan adının + birleşiminden oluşan eşsiz bir ağ öğesi ismi. Örneğin, + httpd.apache.org tam alan adında httpd bir konak + adıyken apache.org bir alan adıdır. +
+ +
Tar Paketi
+
tar uygulaması kullanılarak bir araya getirilmiş + dosyalardan oluşan bir paket. Apache dağıtımları sıkıştırılmış tar + arşivleri içinde veya pkzip kullanılarak saklanır. +
+ +
Tektip Özkaynak Betimleyici
+
Ä°ngilizcesi: Uniform Resource Identifier + (URI)
+
Soyut veya somut bir özkaynağı betimlemek için kullanılan bütünleşik + bir karakter dizisi. Aslen RFC 2396 tarafından tanımlanmıştır. Genel Ağ’da kullanılan URI’lerden + genellikle → URL’ler olarak bahsedilir. +
+ +
Tektip Özkaynak Konumlayıcı
+
Ä°ngilizcesi: Uniform Resource Locator (URL)
+
Genel Ağ üzerindeki bir özkaynağın ismi veya adresi. Aslen → Tektip Özkaynak Betimleyici + denilen terimin gayrı resmi karşılığıdır. URL’ler http veya + https gibi bir şemayı takip eden bir konak adı ve bir dosya + yolundan oluşurlar. Örneğin, bu sayfanın URL’si + http://httpd.apache.org/docs/2.0/glossary.html olurdu. +
+ +
Vekil
+
Asıl sunucu ile istemci arasında aracılık yapan sunucu. + İstemciden aldığı istekleri asıl sunucuya gönderip, ondan aldığı + yanıtları istemciye gönderir. Aynı içeriğe birden fazla istemci talip + olursa vekil sunucu bu istekleri her seferinde asıl sunucudan istemek + yerine kendi deposundan karşılar, böylece yanıt zamanı kısalır.
+ Bakınız: mod_proxy +
+ +
Yapılandırma Dosyası
+
Apache yapılandırmasını denetim altına alan → yönergeleri içeren bir metin dosyası.
+ Bakınız: Yapılandırma Dosyaları +
+ +
Yapılandırma Yönergesi
+
Bakınız: → Yönerge
+ +
Yönerge
+
Belli Apache davranışlarından bir veya daha fazlasını denetim altına + alan bir yapılandırma komutu. Yönergeler → yapılandırma dosyalarına yerleştirilir.
+ Bakınız: Yönerge Dizini +
+ +
Yöntem
+
→ HTTP bağlamında, istemci tarafından + istek satırında belirtilen, bir özkaynağa uygulanacak bir eylem. HTTP + bağlamında belirtilebilecek yöntemlere örnek olarak GET, + POST ve PUT verilebilir. +
+ +
X.509
+
SSL/TLS kimlik doğrulamasında kullanılmak üzere Uluslararası Telekom + Birliği (ITU-T) tarafından önerilmiş bir kimlik doğrulama sertitifası + şeması
Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+
+
+
+

Mevcut Diller:  de  | + en  | + es  | + ko  | + tr 

+
+ \ No newline at end of file diff --git a/docs/manual/glossary.xml.meta b/docs/manual/glossary.xml.meta index de9d67ab631..6e6a1ced97e 100644 --- a/docs/manual/glossary.xml.meta +++ b/docs/manual/glossary.xml.meta @@ -10,5 +10,6 @@ en es ko + tr diff --git a/docs/manual/glossary.xml.tr b/docs/manual/glossary.xml.tr new file mode 100644 index 00000000000..8a2213263ba --- /dev/null +++ b/docs/manual/glossary.xml.tr @@ -0,0 +1,484 @@ + + + + + + + + + + + Terim Sözlüğü + + +

Bu sözlük, genelinde HTML sayfa sunumuna, özelinde Apache HTTP Sunucusuna + özgü ortak terminolojinin bir kısmını içerir. Her kavram ile ilgili daha + ayrıntılı bilgi bağlarla sağlanmıştır.

+ + +
Tanımlar + +
+
Algoritma
+ +
Bir sorunu sonlu sayıda adımda çözümlemek için uygulanan kurallar + kümesi veya anlam belirsizliği içermeyen bir formül. Şifreleme için + kullanılan algoritmalara şifre denir. +
+ +
Aktarım Katmanı Güvenliği
+
Ä°ngilizcesi: Transport Layer Security (TLS)
+
TCP/IP ağları üzerinden genel iletişimin kimlik doğrulamalı ve şifreli + yapılabilmesi için SSL’nin ardılı olarak Genel Ağ Mühendisliği Görev Gücü + (IETF) tarafından oluşturulmuş protokol. TLS’nin 1. sürümü ile SSL’in 3. + sürümü hemen hemen aynıdır.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Anahtar Parolası
+
Özel anahtar dosyalarını yetkisiz kişilerden koruyan sözcük veya + cümle. Genellikle sadece şifreler + için kullanılan gizli şifreleme/şifre çözme anahtarını korur.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Apache Eklenti + Aracı (apxs)
+
Ä°ngilizcesi: APache eXtension Tool - apxs
+
Modül kaynak kodlarının devinen + paylaşımlı nesneler (DSO) halinde + derlenmesine ve Apache Sunucusu içinde kurulmasına yardım eden bir Perl + betiği.
Daha ayrıntılı bilgi için apxs kılavuz + sayfasına bakınız. +
+ +
Bağlam
+
Yapılandırma dosyalarında + sadece belli türdeki yönergelerin + bulunmasına izin verilen bir bölge.
+ Bakınız: Apache Yönergelerini + Açıklamak için Kullanılan Terimler +
+ +
Bakışımlı Şifreleme Tekniği
+
Şifreleme ve şifre çözme için tek bir anahtarın kullanıldığı + bir şifreleme tekniği.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Başlık
+
Bir HTTP isteğinin parçası olarak, + gönderilen yanıtta asıl içerikten önce yer alan ve içerik hakkında + mecazlar içeren veri. +
+ +
CONNECT
+
Ham veri kanallarını HTTP üzerinden yönlendirmek için kullanılan bir HTTP yöntemi. SSL protokolü gibi diğer protokolleri sarmalamakta kullanılabilir. +
+ +
Devingen + Paylaşımlı Nesne (DSO)
+
Ä°ngilizcesi: Dynamic Shared Object (DSO)
+
İstek halinde yüklenebilen, Apache httpd + çalıştırılabilir dosyasından ayrı olarak derlenmiş modüllerin ortak adı.
+ Bakınız: Devingen Paylaşımlı Nesne Desteği +
+ +
Düz Metin
+
Şifrelenmemiş metin.
+ +
Düzenli İfade + (Regex)
+
Metin içinde bir şablon tanımlama yolu. Örneğin, “A harfi ile + başlayan bütün sözcükler” veya “10 rakamlı telefon numaraları” ya da + “Baş harfi Z olmayan ve iki virgül içeren cümleler” gibi. Düzenli + ifadeler, Apache’de belli özniteliklere uygun dosya veya özkaynakları + toplamak için esnek bir yol sağlamasından ötürü oldukça yararlıdır. + Örneğin, “resimler” dizini altındaki dosyalardan .gif ve .jpg uzantılı + olanları toplamak için “/resimler/.*(jpg|gif)$” düzenli + ifadesi yazılabilir. Apache, PCRE + kütüphanesi ile sağlanan Perl uyumlu düzenli ifadeleri kullanır. +
+ +
Erişim Denetimi
+ +
Ağ bölgelerine erişimin kısıtlanması. Apache bağlamında normal + olarak belli URL’lere erişimi kısıtlamak şeklinde + uygulanır.
Bakınız: Kimlik Doğrulama, + Yetkilendirme ve Erişim Denetimi +
+ +
Eylemci
+
Bir dosya istendiğinde uygulanacak eylemi Apache içinde gerçekleştiren + nesne. Genellikle dosyalar, dosya türüne bağlı dolaylı eylemcilere + sahiptir. Normalde tüm dosyalar sunucu tarafından sıradan birer dosya + olarak işleme sokulduğu halde bazı belli dosyalar diğerlerinden ayrı + ele alınır. Örneğin, cgi-script eylemcisi dosyaları + CGI’ler tarafından işlenebilir hale + getirmek üzere işleme sokar.
+ Bakınız: Apache Eylemcilerinin Kullanımı +
+ +
Genel Anahtar
+
Genel Anahtarlı + Şifreleme Tekniğinde, sahibinin yaptığı imzaları çözmeye ve + sahibine gönderilen iletileri şifrelemeye yarayan genel erişime açık + anahtar.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Genel Anahtarlı Şifreleme Tekniği
+
Şifreleme ve şifre çözme için iki ayrı anahtarın kullanıldığı + bakışımsız şifreleme sistemlerinin konusu veya uygulaması. Bu amaçla + kullanılan anahtarlar bir anahtar çiftinden oluşur. Genel Anahtarlı + Şifrelemeye Bakışımsız Şifreleme de denir.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Gizli Anahtar
+
Genel Anahtarlı + Şifreleme Tekniğinde, giden iletileri imzalamak ve gelen + iletilerin şifrelerini çözmek amacıyla kullanılan gizli anahtar.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Güvenli Hiper Metin Aktarım Protokolü + (HTTPS)
+
Ä°ngilizcesi: The HyperText Transfer Protocol (Secure), (HTTPS)
+
Güvenli Hiper Metin Aktarım Protokolü, Genel Ağ’da kullanılan standart + şifreli iletişim mekanizmasıdır. Aslında HTTP protokolünün SSL üzerinden gerçekleştirilmesinden başka bir + şey değildir.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Güvenli Soket Katmanı
+
Ä°ngilizcesi: Secure Sockets Layer (SSL)
+
TCP/IP ağları üzerinden genel iletişimin kimlik doğrulamalı ve şifreli + yapılabilmesi için Netscape Communications Corporation tarafından + oluşturulmuş bir protokol. Günümüzde en çok HTTPS, yani SSL + üzerinden Hiper Metin Aktarım Protokolü şeklinde kullanılmaktadır.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Hiper Metin Aktarım Protokolü + (HTTP)
+
Ä°ngilizcesi: HyperText Transfer Protocol (HTTP)
+
Genel Ağ’da kullanılan standart aktarım protokollerinden biri. + Apache, RFC 2616 ile + tanımlanmış protokolün HTTP/1.1 olarak bilinen 1.1 sürümünü gerçekler. +
+ +
.htaccess
+
Belge dosyaları ağacı içine yerleştirilen bir yapılandırma dosyası olup yerleştiği + dizine ve o dizinin alt dizinlerine yapılandırma yönergeleri + uygulanmasını sağlar. İsmine rağmen böyle bir dosyanın içerebileceği + yönergeler erişim denetleme yönergeleri ile sınırlı değildir; hemen + her tür yönergeyi içerebilir.
+ Bakınız: Yapılandırma Dosyaları +
+ +
httpd.conf
+
Ana Apache yapılandırma + dosyası. Dosya sistemindeki öntanımlı yeri + /usr/local/apache2/conf/httpd.conf olup derleme + sırasındaki yapılandırmayla veya çalışma anındaki yapılandırmayla + başka bir yer belirtilebilir.
+ Bakınız: Yapılandırma Dosyaları +
+ +
Ä°hracat Engelli
+
Ä°ngilizcesi: Export-Crippled
+
Amerika Birleşik Devletlerinin İhracat Yönetim Düzenlemelerine (EAR) + uymak için şifreleme yoluyla sakatlanmış yazılım. İhracat engelli olması + için şifrelenmiş yazılımları birer şifreli metin haline getiren şifre + anahtarları küçük boyutlu olduğundan şifreleme zor + kullanılarak kırılabilir.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
İleti Özeti
+
Ä°ngilizcesi: Message Digest
+
Aktarım sırasında içeriğinin değişme olasılığı bulunan bir iletinin + içeriğini doğrulamak için kullanılan bir özet.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Karşı Vekil
+
İstemciye kendini asıl sunucu imiş gibi gösteren bir + vekil sunucu. Güvenlik, yük dengelemesi + gibi sebeplerle asıl sunucuyu istemcilerden gizlemek için yararlıdır. +
+ +
Kimlik Doğrulama
+
Sunucu, istemci veya kullanıcı gibi bir ağ öğesinin kimliğinin + olumlanması.
Bakınız: Kimlik Doğrulama, + Yetkilendirme ve Erişim Denetimi +
+ +
MIME türü
+
Aktarılan belgenin çeşidini betimlemenin bir yolu. MIME, Türkçe’ye + ‘Çok Amaçlı Genel Ağ Posta Eklentileri’ olarak çevrilebilecek olan + "Multipurpose Internet Mail Extensions" sözcüklerinden türetilmiş bir + kısaltmadır. MIME türleri bir bölü çizgisi ile ayrılmış bir ana ve bir + alt belge türünün birleşiminden oluşur. text/html, + image/gif ve application/octet-stream örnek + olarak verilebilir. HTTP protokolünde MIME türleri + Content-Type başlığında + aktarılır.
Bakınız: mod_mime +
+ +
Modül
+
Bir programın bağımsız parçalarından her biri. Apache işlevselliğinin + çoğu yapılandırmaya dahil edilip edilmeyeceğine kullanıcı tarafından + karar verilebilen modüllerden oluşur. Apache httpd + çalıştırılabiliri içinde derlenmiş modüllere durağan modüller + adı verilirken ayrı bir yerde saklanan ve çalışma anında isteğe bağlı + olarak yüklenebilen modüllere devingen modüller veya + DSO’lar denir. Yapılandırmaya öntanımlı + olarak dahil edilen modüllere temel modüller denir. Apache + için kullanılabilecek modüllerin çoğu Apache HTTP Sunucusunun + tar paketi içinde dağıtılmaz; bunlara + üçüncü parti modüller denir.
+ Bakınız: Modül Dizini +
+ +
OpenSSL
+
SSL/TLS için açık kaynak kodlu araç kiti.
Daha ayrıntılı bilgi + için http://www.openssl.org/ + adresine bakınız. +
+ +
Ortak Ağgeçidi Arayüzü (CGI)
+
Ä°ngilizcesi: Common Gateway Interface (CGI)
+
Bir HTTP sunucusunun bir harici programa hizmet istekleri yapmasını + mümkün kılan, sunucu ile bir harici program arasındaki bir arayüz + standardı. Özgün arayüz NCSA tarafından + tanımlanmış olmakla birlikte ayrıca bir CGI RFC’si de vardır.
+ Bakınız: CGI ile Devingen İçerik +
+ +
Ortam Değişkeni (ortam-değişkeni)
+
İşletim sistemi kabuğu tarafından yönetilen ve programlar arasında + bilgi alışverişi amacıyla kullanılan isimli değişkenler. Ayrıca, + Apache de ortam değişkenleri olarak tanımlanabilecek dahili değişkenler + içerir fakat bunlar kabuk ortamında değil dahili Apache yapıları içinde + saklanır.
+ Bakınız: Apache Ortam Değişkenleri +
+ +
Oturum
+
Bir iletişimin bağlamsal bilgileri.
+ +
Özet
+
Uzunluğu değişebilen bir dizgenin belli bir durumuna ilişkin sabit + uzunlukta bir dizge üretmek için kullanılan geri dönüşümsüz bir + algoritma. Algoritmaya girdi olan farklı uzunluktaki dizgeler (özet + işlevine bağlı olarak) aynı uzunlukta farklı özetler üretir. +
+ +
Sanal Konaklık
+
Tek bir Apache sunucusundan çok sayıda site sunulması. IP tabanlı + sanal konaklıkta siteler birbirlerinden IP adreslerine göre + ayrılırken, isim tabanlı sanal konaklıkta siteler aynı IP + adresinden kendi isimleriyle sunulabilirler.
+ Bakınız: Apache Sanal Konak Belgeleri +
+ +
Sayısal İmza
+
Bir sertifikayı veya bir dosyayı doğrulamakta kullanılan şifreli bir + metin. Bir imza Sertifika + Makamı tarafından bir sertifikaya gömülü olan + genel anahtardan bir özet üretilerek oluşturulur. İmza şifresi + sadece sertifika sahibi ağ öğesinin kimliğini doğrulayacak + SM’nin genel anahtarı kullanılarak çözülebilir.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Sertifika
+
Sunucu, istemci gibi ağ öğelerinin kimliğini kanıtlamakta kullanılan + bir veri kaydı. Bir sertifika, sertifika sahibi (buna sertifikanın + konusu da denir), sertifikayı imzalayan Sertifika Makamı (SM) (buna + sertifika yayıncısı da denir), sertifika sahibinin genel anahtarı ve SM tarafından üretilen imza + gibi parçalardan oluşan X.509 bilgisi içerir. Ağ öğeleri bu imzaları SM + sertifikalarını kullanarak doğrular.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Sertifika İmzalama İsteği (Sİİ)
+
Ä°ngilizcesi: Certificate Signing Request (CSR)
+
İmzasız bir sertifikayı Sertifika Makamına kendi SM Sertifikasının + özel anahtarı ile imzalaması + için yapılan istek. Sİİ imzalanınca bir gerçek sertifika haline + gelir.
Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Sertifika Makamı (SM)
+
Ä°ngilizcesi: Certification Authority (CA)
+
Ağ öğelerinin güvenilir olarak kimliklerinin doğrulanması için + sertifikaları imzalayan güvenilir üçüncü şahıs. Diğer ağ öğeleri, + sertifikalı bir öğenin kimliğini kanıtlayan bir SM’yi doğrulamak + için imzayı sınayabilir.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Sihirli Modül + Numarası (SMN)
+
Sihirli Modül Numarası, modüllerin ikil uyumluluğu ile ilgili olarak + Apache kaynak kodunda tanımlanmış bir sabittir. Apache dahili yapıları, + uygulama programlama arayüzünün önemli parçaları ve işlev çağrıları artık + ikil uyumluluğun garanti edilemeyeceği kadar değiştiği zaman SMN + değiştirilir. Bir SMN değişikliğinde ve bazen de sırf yeni bir Apache + sürümü ile çalışmak icabettiğinde tüm üçüncü parti modüllerin en azından + yeniden derlenmesi gerekir. +
+ +
SSLeay
+
Eric A. Young tarafından geliştirilmiş özgün SSL/TLS + gerçeklenim kütüphanesi. +
+ +
Sunucu Taraflı İçerik Yerleştirme
+
Ä°ngilizcesi: Server Side Includes (SSI)
+
İşlem yönergelerini HTML dosyalara gömme tekniği.
+ Bakınız: Sunucu Taraflı İçerik Yerleştirmeye + Giriş +
+ +
Süzgeç
+
Sunucu tarafından alınan ve gönderilen veriye uygulanan bir işlem. + Giriş süzgeçleri sunucuya istemci tarafından gönderilen veriyi işlerken + çıkış süzgeçleri sunucu tarafından istemciye gönderilen belgeleri işler. + Örneğin, INCLUDES çıkış süzgeci, belgeleri sunucu taraflı içerik için işleme sokar.
+ Bakınız: Süzgeçler +
+ +
Şifre
+
Veri şifrelemek için kullanılan bir algoritma veya sistem. DES, IDEA + veya RC4 örnek verilebilir.
+ Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Şifreli Metin
+
Bir Düz Metin bir + Şifreden geçirilince elde edilen + sonuç.
Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+ +
Tam Alan Adı + (TAA)
+
Ä°ngilizcesi: Fully-Qualified Domain-Name (FQDN)
+
Bir IP adresiyle eşleşebilen, bir konak adıyla bir alan adının + birleşiminden oluşan eşsiz bir ağ öğesi ismi. Örneğin, + httpd.apache.org tam alan adında httpd bir konak + adıyken apache.org bir alan adıdır. +
+ +
Tar Paketi
+
tar uygulaması kullanılarak bir araya getirilmiş + dosyalardan oluşan bir paket. Apache dağıtımları sıkıştırılmış tar + arşivleri içinde veya pkzip kullanılarak saklanır. +
+ +
Tektip Özkaynak Betimleyici
+
Ä°ngilizcesi: Uniform Resource Identifier + (URI)
+
Soyut veya somut bir özkaynağı betimlemek için kullanılan bütünleşik + bir karakter dizisi. Aslen RFC 2396 tarafından tanımlanmıştır. Genel Ağ’da kullanılan URI’lerden + genellikle URL’ler olarak bahsedilir. +
+ +
Tektip Özkaynak Konumlayıcı
+
Ä°ngilizcesi: Uniform Resource Locator (URL)
+
Genel Ağ üzerindeki bir özkaynağın ismi veya adresi. Aslen Tektip Özkaynak Betimleyici + denilen terimin gayrı resmi karşılığıdır. URL’ler http veya + https gibi bir şemayı takip eden bir konak adı ve bir dosya + yolundan oluşurlar. Örneğin, bu sayfanın URL’si + http://httpd.apache.org/docs/&httpd.docs;/glossary.html olurdu. +
+ +
Vekil
+
Asıl sunucu ile istemci arasında aracılık yapan sunucu. + İstemciden aldığı istekleri asıl sunucuya gönderip, ondan aldığı + yanıtları istemciye gönderir. Aynı içeriğe birden fazla istemci talip + olursa vekil sunucu bu istekleri her seferinde asıl sunucudan istemek + yerine kendi deposundan karşılar, böylece yanıt zamanı kısalır.
+ Bakınız: mod_proxy +
+ +
Yapılandırma Dosyası
+
Apache yapılandırmasını denetim altına alan yönergeleri içeren bir metin dosyası.
+ Bakınız: Yapılandırma Dosyaları +
+ +
Yapılandırma Yönergesi
+
Bakınız: Yönerge
+ +
Yönerge
+
Belli Apache davranışlarından bir veya daha fazlasını denetim altına + alan bir yapılandırma komutu. Yönergeler yapılandırma dosyalarına yerleştirilir.
+ Bakınız: Yönerge Dizini +
+ +
Yöntem
+
HTTP bağlamında, istemci tarafından + istek satırında belirtilen, bir özkaynağa uygulanacak bir eylem. HTTP + bağlamında belirtilebilecek yöntemlere örnek olarak GET, + POST ve PUT verilebilir. +
+ +
X.509
+
SSL/TLS kimlik doğrulamasında kullanılmak üzere Uluslararası Telekom + Birliği (ITU-T) tarafından önerilmiş bir kimlik doğrulama sertitifası + şeması
Bakınız: SSL/TLS Şifrelemesi +
+
+
+ diff --git a/docs/manual/install.html b/docs/manual/install.html index c2cfa54d57f..70663b06fdf 100644 --- a/docs/manual/install.html +++ b/docs/manual/install.html @@ -21,3 +21,7 @@ Content-type: text/html; charset=EUC-KR URI: install.html.ru.koi8-r Content-Language: ru Content-type: text/html; charset=KOI8-R + +URI: install.html.tr.utf8 +Content-Language: tr +Content-type: text/html; charset=UTF-8 diff --git a/docs/manual/install.html.tr.utf8 b/docs/manual/install.html.tr.utf8 new file mode 100644 index 00000000000..e663c86a8d1 --- /dev/null +++ b/docs/manual/install.html.tr.utf8 @@ -0,0 +1,380 @@ + + + +Derleme ve Kurulum - Apache HTTP Sunucusu + + + + +
+

Modüller | Yönergeler | SSS | Terimler | Site Haritası

+

Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.0

+
+
<-
+

Derleme ve Kurulum

+
+

Mevcut Diller:  de  | + en  | + es  | + ja  | + ko  | + ru  | + tr 

+
+ + +

Bu belge Apache’nin sadece Unix ve Unix benzeri sistemlerde + derlenmesini ve kurulmasını kapsar. Windows üzerinde derleme ve kurulum + için Apache’nin Microsoft Windows ile + kullanımı bölümüne bakınız. Diğer platformlar için ise platform belgelerine bakınız.

+ +

Apache 2.0’ın yapılandırma ve kurulum ortamı Apache 1.3’e göre tamamen değişmiştir. Apache 1.3, kurulumu kolaylaştırmak için özel bazı betikler kullanırdı. Apache 2.0 ise artık derleme ortamını oluşturmak için çoğu Açık Kaynak Kodlu projenin yaptığı gibi libtool ve autoconf kullanmaktadır.

+ +

Eğer sadece sürüm yükseltiyorsanız (2.0.50’den 2.0.51’e yükseltmek + gibi) lütfen doğrudan Yükseltme bölümüne + atlayınız.

+ +
+ +
top
+
+

Tez canlılar için genel bir bakış

+ + + + + + + + + + + + +
+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + +
Ä°ndirme$ lynx http://httpd.apache.org/download.cgi +
Paketi açma$ gzip -d httpd-2_0_NN.tar.gz
+ $ tar xvf httpd-2_0_NN.tar
Yapılandırma$ ./configure --prefix=ÖNEK +
Derleme$ make
Kurulum$ make install
Kişiselleştirme$ vi ÖNEK/conf/httpd.conf
Deneme$ ÖNEK/bin/apachectl start +
+ +

NN yerine kuracağınız alt sürümü, ÖNEK + yerine de dosya sisteminde sunucunun altına kurulacağı dizin yolunu + yazınız. ÖNEK belirtilmezse + /usr/local/apache2 öntanımlıdır.

+ +

Derleme ve kurulum işleminin her aşaması, Apache httpd’nin derlenmesi + ve kurulması için gerekenler başta olmak üzere aşağıda ayrıntılı olarak + açıklanmıştır.

+
top
+
+

Gereksinimler

+ +

Apache’yi derleyebilmek için şunlar mevcut olmalıdır:

+ +
+
Disk Alanı
+
Geçici olarak en azından 50 MB boş disk alanınız olduğundan emin + olunuz. Kurulumdan sonra Apache yaklaşık 10 MB disk alanı kaplıyor + olacaktır. Asıl disk alanı gereksinimi seçtiğiniz yapılandırma + seçenekleri ve üçüncü parti modüllere göre değişiklik + gösterecektir.
+ +
ANSI-C Derleyici ve Derleme Sistemi
+
Bir ANSI-C derleyicinin kurulu olduğundan emin olunuz. Free Software Foundation (FSF) + tarafından dağıtılan GNU C derleyicisini + (GCC) kullanmanız önerilir (2.7.2 sürümü uygundur). GCC yoksa en + azından satıcınızın derleyicisinin ANSI uyumlu olduğundan emin + olunuz. Ayrıca, PATH ortam değişkeninizin içerdiği + yollarda make gibi temel derleme araçları da + bulunmalıdır.
+ +
Zamanın doğru belirlenmesi
+
HTTP protokolünün elemanları sunuldukları tarih ve saate göre ifade + edilirler. Bu bakımdan sisteminizdeki zaman ayarlama oluşumunun + ayarlarını gözden geçirmenizin tam sırasıdır. Bu amaçla, Ağ Zaman + Protokolüne (NTP) göre çalışan ntpdate veya + xntpd programları kullanılır. NTP yazılımları ve halka + açık zaman sunucuları hakkında daha ayrıntılı bilgi için NTP sitesine ve Usenet comp.protocols.time.ntp haber + grubuna bakınız.
+ +
Perl 5 [SEÇİMLİK]
+
Perl ile yazılmış apxs veya + dbmmanage gibi bazı betikleri desteklemek için + Perl 5 yorumlayıcısı gerekir (5.003 veya daha yeni sürümleri + yeterlidir). Eğer sisteminizde birden fazla Perl yorumlayıcı + kuruluysa (örneğin, sistem geneli için Perl 4, kendi kullanımızı için + Perl 5 kurulu olabilir), doğru sürümün kullanılacağından emin olmak + bunu configure betiğine --with-perl + seçeneğini kullanarak belirtmeniz önerilir. Eğer + configure betiği sisteminizde Perl 5 yorumlayıcısı + bulamazsa bu betikleri kullanamazsınız. Ancak, bu durum Apache + 2.0’ın derlenip kurulmasına engel değildir.
+
+
top
+
+

Ä°ndirme

+ +

Apache HTTP Sunucusunu, çeşitli yansıların da listelendiği Apache HTTP Sunucusu + indirme sayfasından indirebilirsiniz. Unix benzeri sistemler + kullanan Apache kullanıcılarının kaynak paketlerinden birini indirip + derlemeleri daha iyi olacaktır. Derleme işlemi (aşağıda açıklanmıştır) + kolaydır ve sunucunuzu ihtiyaçlarınıza uygun olarak kişiselleştirmenize + imkan tanır. Ayrıca, hazır derlenmiş paketler çoğunlukla en son kaynak + sürüm kadar güncel değildirler. Eğer böyle bir paket indirmişseniz, + kurarken paketin içinde bulunan INSTALL.bindist + dosyasındaki talimatlara uyunuz.

+ +

İndirme işleminin ardından Apache HTTP Sunucusunun eksiksiz ve + değişikliğe uğramamış olduğunun doğrulanması önemlidir. Bu indirilen + tar paketinin PGP imzasına göre sınanması ile sağlanabilir. Bunun nasıl + yapılacağı indirme + sayfasında anlatıldığı gibi PGP + kullanımının anlatıldığı daha geniş bir örnek de vardır.

+ +
top
+
+

Paketi açma

+ +

Apache HTTPD tar paketinden sıkıştırmayı kaldırdıktan sonra tar + arşivinden dosyaları çıkarmak basit bir işlemdir:

+ +

+$ gzip -d httpd-2_0_NN.tar.gz
+$ tar xvf httpd-2_0_NN.tar +

+ +

Bu işlem bulunduğunuz dizinin içinde dağıtımın kaynak dosyalarını + içeren yeni bir dizin oluşturacaktır. Sunucuyu derleme işlmine + başlayabilmek için önce cd ile bu dizine geçmelisiniz.

+
top
+
+

Kaynak ağacının yapılandırılması

+ +

Sonraki adım, Apache kaynak ağacının platformunuza ve kişisel + gereksinimlerinize uygun olarak yapılandırılmasıdır. Bu işlem dağıtımın + kök dizininde bulunan configure betiği kullanılarak + yapılır. (Apache kaynak ağacının CVS sürümünü + indiren geliştiricilerin sistemlerinde autoconf ve + libtool kurulu olması ve sonraki adıma geçmek için + buildconf çalıştırmaları gerekir. Bu işlem resmi + dağıtımlar için gerekli değildir.)

+ +

Kaynak ağacını tamamen öntanımlı seçenekler kullanılarak derlemek için + ./configure komutunu vermek yeterlidir. Öntanımlı + seçenekleri değiştirmek için configure betiği + çeşitli değişkenler ve komut satırı seçenekleri kabul eder.

+ +

En önemli seçenek, Apache’nin kurulacağı yerin belirlenmesini, + dolayısıyla Apache’nin bu konumda doğru olarak çalışması için + yapılandırılmasını sağlayan --prefix’tir. Kurulacak + dosyaların yerleri ile ilgili daha ayrıntılı denetim ek yapılandırma + seçenekleri ile mümkün kılınmıştır.

+ +

Bu noktada ayrıca, Apache’de hangi özelliklerin bulunmasını + istediğinizi modülleri etkin kılarak veya iptal + ederek belirtebilirsiniz. Apache, öntanımlı olarak içerilmiş temel modüllerle gelir. Diğer + modüller --enable-modül seçenekleri + kullanılarak etkinleştirilir. Buradaki modül, + önünden mod_ dizgesi kaldırılmış ve içindeki altçizgi + imleri tire imleri ile değiştirilmiş modül ismidir. Ayrıca, + --enable-modül=shared seçeneklerini kullanarak + modülleri çalışma anında gerektiğinde yüklemek veya kaldırmak üzere paylaşımlı nesneler (DSO’lar) olarak derlemeniz de + mümkündür. Temel modülleri de benzer şekilde + --disable-modül seçenekleriyle iptal + edebilirsiniz. configure betiği mevcut olmayan + modüller için sizi uyarmayıp, seçeneği yok saymakla yetineceğinden, bu + seçenekleri kullanırken dikkatli olmalısınız.

+ +

Ek olarak, bazen kullandığınız derleyici, kütüphaneler veya başlık + dosyalarının yerleri hakkında configure betiğine + ilave bilgiler sağlamanız gerekir. Bu işlem + configure betiğine ya ortam değişkenleriyle ya da + komut satırı seçenekleriyle bilgi aktarılarak yapılır. Daha fazla bilgi + için configure kılavuz sayfasına bakınız.

+ +

Apache’yi derlerken ne gibi olasılıklara sahip olduğunuz hakkında bir + izlenim edinmeniz için aşağıda tipik bir örneğe yer verilmiştir. Bu + örnekte, Apache’nin /sw/pkg/apache önekiyle başlayan + dizinlere kurulması, belli bir derleyici ve derleyici seçenekleriyle + derlenmesi ve mod_rewrite ve + mod_speling modüllerinin de DSO mekanizması üzerinden + daha sonra yüklenmek üzere derlenmesi istenmektedir:

+ +

+ $ CC="pgcc" CFLAGS="-O2" \
+ ./configure --prefix=/sw/pkg/apache \
+ --enable-rewrite=shared \
+ --enable-speling=shared +

+ +

configure betiği başlatıldığında sisteminizde + mevcut özelliklerin işe yararlığını sınamak ve sonradan sunucuyu + derlemek için kullanılacak Makefile dosyalarını oluşturmak için bir kaç + dakika çalışacaktır.

+ +

configure seçeneklerinin tamamı ayrıtılı olarak + configure kılavuz sayfasında açıklanmıştır.

+
top
+
+

Derleme

+ +

Artık, Apache paketini şekillendiren çeşitli parçaları derlemek için + basitçe aşağıdaki komutu verebilirsiniz:

+ +

$ make

+ +

Bu komutu verdikten sonra lütfen sabırlı olunuz. Temel yapılandırmanın + derlenmesi bir Pentium III/Linux 2.2 makinede 3 dakika alsa da + modüllerin derlenmesi donanımınıza ve seçtiğiniz modüllerin sayısına + bağlı olarak daha uzun süre gerektirecektir.

+
top
+
+

Kurulum

+ +

Şimdi sıra ÖNEK dizini altına kurulmak üzere + yapılandırdığınız (yukarı --prefix seçeneğine bakınız) + paketi kurmaya geldi. Basitçe şu komutu veriniz:

+ +

# make install

+ +

ÖNEK dizininde genellikle yazma izinlerinin + sınırlı oluşu nedeniyle bu adım genellikle root yetkilerini + gerektirir.

+ +

Eğer sürüm yükseltiyorsanız, kurulum sırasında mevcut yapılandırma + dosyalarının ve belgelerin üzerine yazılmayacaktır.

+
top
+
+

Kişiselleştirme

+ +

Bu adımda, Apache HTTP sunucunuzu ÖNEK/conf/ + dizini altındaki yapılandırma + dosyalarını düzenleyerek kişiselleştirebilirsiniz.

+ +

$ vi ÖNEK/conf/httpd.conf

+ +

Bu kılavuz ve kullanılabilecek yapılandırma yönergelerinin kılavuzlarını + docs/manual/ altında bulabileceğiniz gibi en + son sürümünü daima http://httpd.apache.org/docs/2.0/ adresinde + bulabilirsiniz.

+
top
+
+

Deneme

+ +

Artık Apache HTTP sunucunuzu başlatmaya + hazırsınız. Hemen şu komutu verin:

+ +

$ ÖNEK/bin/apachectl start

+ +

http://localhost/ üzerinden ilk belgeniz için bir istek + yapmalısınız. Genellikle DocumentRoot olarak bilinen + ÖNEK/htdocs/ altındaki sayfayı görürsünüz. + Çalışmakta olan sunucuyu durdurmak için şu + komutu verebilirsiniz:

+ +

$ ÖNEK/bin/apachectl stop

+
top
+
+

Yükseltme

+ +

Sürüm yükseltme işleminin ilk adımı, sitenizi etkileyen değişiklikleri + öğrenmek için dağıtım duyurusunu ve kaynak paketindeki + CHANGES dosyasını okumaktır. Ana sürümlerden yükseltme + yapıyorsanız (1.3’ten 2.0’a veya 2.0’dan 2.2’ye gibi), derleme anı ve + çalışma anı yapılandırmalarındaki ana farklılıklar elle ayarlamalar + yapmanızı gerektirecektir. Ayrıca, tüm modüllerin de modül API’sindeki + değişikliklere uyum sağlaması için yükseltilmesi gerekecektir.

+ +

Aynı ana sürüm içinde yükseltme yapmak (2.0.55’ten 2.0.57’ye + yükseltmek gibi) daha kolaydır. make install işlemi, + mevcut yapılandırma ve günlük dosyalarınızın ve belgelerin üzerine + yazmayacaktır. Ek olarak, geliştiriciler alt sürüm değişikliklerinde + configure seçenekleri, çalışma anı yapılandırması + veya modül API’sinde uyumsuz değişiklikler yapmamaya özen + göstereceklerdir. Çoğu durumda, aynı configure komut + satırını, aynı yapılandırma dosyasını kullanabileceksiniz ve tüm + modülleriniz de çalışmaya devam edebilecektir. (Bu sadece 2.0.41 sürümünden sonrası için geçerlidir; daha önceki sürümler için uyumluluk söz konusu değildir.)

+ +

Aynı ana sürüm içinde yükseltme işlemine, eski kaynak ağacının kök + dizininde veya kurulu sunucunuzun build dizininde + bulacağınız config.nice dosyasını yeni kaynak ağacının kök + dizinine kopyalamak suretiyle başlayabilirsiniz. Bu dosya evvelce + kaynak ağacını yapılandırmakta kullandığınız + configure komut satırını içerir. + config.nice dosyasında yapmak istediğiniz değişiklikler + varsa yaptıktan sonra şu komutları veriniz:

+ +

+ $ ./config.nice
+ $ make
+ $ make install
+ $ ÖNEK/bin/apachectl graceful-stop
+ $ ÖNEK/bin/apachectl start
+

+ +
Her yeni sürümü hizmete sokmadan önce daima çalışma + ortamınızda denemeniz gerekir. Örneğin, yükseltme işlemini + sonuçlandırmadan önce eski sürümün çalışmasını durdurmadan yenisini + farklı bir --prefix ile kurabilir ve farklı bir port ile + (Listen yönergesini + ayarlamak suretiyle) çalıştırabilirsiniz.
+
+
+

Mevcut Diller:  de  | + en  | + es  | + ja  | + ko  | + ru  | + tr 

+
+ \ No newline at end of file diff --git a/docs/manual/install.xml.meta b/docs/manual/install.xml.meta index 30d97a7a386..8fb2a1c3055 100644 --- a/docs/manual/install.xml.meta +++ b/docs/manual/install.xml.meta @@ -12,5 +12,6 @@ ja ko ru + tr diff --git a/docs/manual/install.xml.tr b/docs/manual/install.xml.tr new file mode 100644 index 00000000000..008027a8200 --- /dev/null +++ b/docs/manual/install.xml.tr @@ -0,0 +1,376 @@ + + + + + + + + + + + Derleme ve Kurulum + + + +

Bu belge Apache’nin sadece Unix ve Unix benzeri sistemlerde + derlenmesini ve kurulmasını kapsar. Windows üzerinde derleme ve kurulum + için Apache’nin Microsoft Windows ile + kullanımı bölümüne bakınız. Diğer platformlar için ise platform belgelerine bakınız.

+ +

Apache 2.0’ın yapılandırma ve kurulum ortamı Apache 1.3’e göre tamamen değişmiştir. Apache 1.3, kurulumu kolaylaştırmak için özel bazı betikler kullanırdı. Apache 2.0 ise artık derleme ortamını oluşturmak için çoğu Açık Kaynak Kodlu projenin yaptığı gibi libtool ve autoconf kullanmaktadır.

+ +

Eğer sadece sürüm yükseltiyorsanız (2.0.50’den 2.0.51’e yükseltmek + gibi) lütfen doğrudan Yükseltme bölümüne + atlayınız.

+ + + +Kaynak ağacının yapılandırılması +Apache’nin başlatılması +Durdurma ve yeniden başlatma + +
Tez canlılar için genel bir bakış + + + + + + + + + + + + +
+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + +
Ä°ndirme$ lynx http://httpd.apache.org/download.cgi +
Paketi açma$ gzip -d httpd-2_0_NN.tar.gz
+ $ tar xvf httpd-2_0_NN.tar
Yapılandırma$ ./configure --prefix=ÖNEK +
Derleme$ make
Kurulum$ make install
Kişiselleştirme$ vi ÖNEK/conf/httpd.conf
Deneme$ ÖNEK/bin/apachectl start +
+ +

NN yerine kuracağınız alt sürümü, ÖNEK + yerine de dosya sisteminde sunucunun altına kurulacağı dizin yolunu + yazınız. ÖNEK belirtilmezse + /usr/local/apache2 öntanımlıdır.

+ +

Derleme ve kurulum işleminin her aşaması, Apache httpd’nin derlenmesi + ve kurulması için gerekenler başta olmak üzere aşağıda ayrıntılı olarak + açıklanmıştır.

+
+ +
Gereksinimler + +

Apache’yi derleyebilmek için şunlar mevcut olmalıdır:

+ +
+
Disk Alanı
+
Geçici olarak en azından 50 MB boş disk alanınız olduğundan emin + olunuz. Kurulumdan sonra Apache yaklaşık 10 MB disk alanı kaplıyor + olacaktır. Asıl disk alanı gereksinimi seçtiğiniz yapılandırma + seçenekleri ve üçüncü parti modüllere göre değişiklik + gösterecektir.
+ +
ANSI-C Derleyici ve Derleme Sistemi
+
Bir ANSI-C derleyicinin kurulu olduğundan emin olunuz. Free Software Foundation (FSF) + tarafından dağıtılan GNU C derleyicisini + (GCC) kullanmanız önerilir (2.7.2 sürümü uygundur). GCC yoksa en + azından satıcınızın derleyicisinin ANSI uyumlu olduğundan emin + olunuz. Ayrıca, PATH ortam değişkeninizin içerdiği + yollarda make gibi temel derleme araçları da + bulunmalıdır.
+ +
Zamanın doğru belirlenmesi
+
HTTP protokolünün elemanları sunuldukları tarih ve saate göre ifade + edilirler. Bu bakımdan sisteminizdeki zaman ayarlama oluşumunun + ayarlarını gözden geçirmenizin tam sırasıdır. Bu amaçla, Ağ Zaman + Protokolüne (NTP) göre çalışan ntpdate veya + xntpd programları kullanılır. NTP yazılımları ve halka + açık zaman sunucuları hakkında daha ayrıntılı bilgi için NTP sitesine ve Usenet comp.protocols.time.ntp haber + grubuna bakınız.
+ +
Perl 5 [SEÇİMLİK]
+
Perl ile yazılmış apxs veya + dbmmanage gibi bazı betikleri desteklemek için + Perl 5 yorumlayıcısı gerekir (5.003 veya daha yeni sürümleri + yeterlidir). Eğer sisteminizde birden fazla Perl yorumlayıcı + kuruluysa (örneğin, sistem geneli için Perl 4, kendi kullanımızı için + Perl 5 kurulu olabilir), doğru sürümün kullanılacağından emin olmak + bunu configure betiğine --with-perl + seçeneğini kullanarak belirtmeniz önerilir. Eğer + configure betiği sisteminizde Perl 5 yorumlayıcısı + bulamazsa bu betikleri kullanamazsınız. Ancak, bu durum Apache + 2.0’ın derlenip kurulmasına engel değildir.
+
+
+ +
Ä°ndirme + +

Apache HTTP Sunucusunu, çeşitli yansıların da listelendiği Apache HTTP Sunucusu + indirme sayfasından indirebilirsiniz. Unix benzeri sistemler + kullanan Apache kullanıcılarının kaynak paketlerinden birini indirip + derlemeleri daha iyi olacaktır. Derleme işlemi (aşağıda açıklanmıştır) + kolaydır ve sunucunuzu ihtiyaçlarınıza uygun olarak kişiselleştirmenize + imkan tanır. Ayrıca, hazır derlenmiş paketler çoğunlukla en son kaynak + sürüm kadar güncel değildirler. Eğer böyle bir paket indirmişseniz, + kurarken paketin içinde bulunan INSTALL.bindist + dosyasındaki talimatlara uyunuz.

+ +

İndirme işleminin ardından Apache HTTP Sunucusunun eksiksiz ve + değişikliğe uğramamış olduğunun doğrulanması önemlidir. Bu indirilen + tar paketinin PGP imzasına göre sınanması ile sağlanabilir. Bunun nasıl + yapılacağı indirme + sayfasında anlatıldığı gibi PGP + kullanımının anlatıldığı daha geniş bir örnek de vardır.

+ +
+ +
Paketi açma + +

Apache HTTPD tar paketinden sıkıştırmayı kaldırdıktan sonra tar + arşivinden dosyaları çıkarmak basit bir işlemdir:

+ + +$ gzip -d httpd-2_0_NN.tar.gz
+$ tar xvf httpd-2_0_NN.tar + + +

Bu işlem bulunduğunuz dizinin içinde dağıtımın kaynak dosyalarını + içeren yeni bir dizin oluşturacaktır. Sunucuyu derleme işlmine + başlayabilmek için önce cd ile bu dizine geçmelisiniz.

+
+ +
Kaynak ağacının yapılandırılması + +

Sonraki adım, Apache kaynak ağacının platformunuza ve kişisel + gereksinimlerinize uygun olarak yapılandırılmasıdır. Bu işlem dağıtımın + kök dizininde bulunan configure betiği kullanılarak + yapılır. (Apache kaynak ağacının CVS sürümünü + indiren geliştiricilerin sistemlerinde autoconf ve + libtool kurulu olması ve sonraki adıma geçmek için + buildconf çalıştırmaları gerekir. Bu işlem resmi + dağıtımlar için gerekli değildir.)

+ +

Kaynak ağacını tamamen öntanımlı seçenekler kullanılarak derlemek için + ./configure komutunu vermek yeterlidir. Öntanımlı + seçenekleri değiştirmek için configure betiği + çeşitli değişkenler ve komut satırı seçenekleri kabul eder.

+ +

En önemli seçenek, Apache’nin kurulacağı yerin belirlenmesini, + dolayısıyla Apache’nin bu konumda doğru olarak çalışması için + yapılandırılmasını sağlayan --prefix’tir. Kurulacak + dosyaların yerleri ile ilgili daha ayrıntılı denetim ek yapılandırma + seçenekleri ile mümkün kılınmıştır.

+ +

Bu noktada ayrıca, Apache’de hangi özelliklerin bulunmasını + istediğinizi modülleri etkin kılarak veya iptal + ederek belirtebilirsiniz. Apache, öntanımlı olarak içerilmiş temel modüllerle gelir. Diğer + modüller --enable-modül seçenekleri + kullanılarak etkinleştirilir. Buradaki modül, + önünden mod_ dizgesi kaldırılmış ve içindeki altçizgi + imleri tire imleri ile değiştirilmiş modül ismidir. Ayrıca, + --enable-modül=shared seçeneklerini kullanarak + modülleri çalışma anında gerektiğinde yüklemek veya kaldırmak üzere paylaşımlı nesneler (DSO’lar) olarak derlemeniz de + mümkündür. Temel modülleri de benzer şekilde + --disable-modül seçenekleriyle iptal + edebilirsiniz. configure betiği mevcut olmayan + modüller için sizi uyarmayıp, seçeneği yok saymakla yetineceğinden, bu + seçenekleri kullanırken dikkatli olmalısınız.

+ +

Ek olarak, bazen kullandığınız derleyici, kütüphaneler veya başlık + dosyalarının yerleri hakkında configure betiğine + ilave bilgiler sağlamanız gerekir. Bu işlem + configure betiğine ya ortam değişkenleriyle ya da + komut satırı seçenekleriyle bilgi aktarılarak yapılır. Daha fazla bilgi + için configure kılavuz sayfasına bakınız.

+ +

Apache’yi derlerken ne gibi olasılıklara sahip olduğunuz hakkında bir + izlenim edinmeniz için aşağıda tipik bir örneğe yer verilmiştir. Bu + örnekte, Apache’nin /sw/pkg/apache önekiyle başlayan + dizinlere kurulması, belli bir derleyici ve derleyici seçenekleriyle + derlenmesi ve mod_rewrite ve + mod_speling modüllerinin de DSO mekanizması üzerinden + daha sonra yüklenmek üzere derlenmesi istenmektedir:

+ + + $ CC="pgcc" CFLAGS="-O2" \
+ ./configure --prefix=/sw/pkg/apache \
+ --enable-rewrite=shared \
+ --enable-speling=shared + + +

configure betiği başlatıldığında sisteminizde + mevcut özelliklerin işe yararlığını sınamak ve sonradan sunucuyu + derlemek için kullanılacak Makefile dosyalarını oluşturmak için bir kaç + dakika çalışacaktır.

+ +

configure seçeneklerinin tamamı ayrıtılı olarak + configure kılavuz sayfasında açıklanmıştır.

+
+ +
Derleme + +

Artık, Apache paketini şekillendiren çeşitli parçaları derlemek için + basitçe aşağıdaki komutu verebilirsiniz:

+ +$ make + +

Bu komutu verdikten sonra lütfen sabırlı olunuz. Temel yapılandırmanın + derlenmesi bir Pentium III/Linux 2.2 makinede 3 dakika alsa da + modüllerin derlenmesi donanımınıza ve seçtiğiniz modüllerin sayısına + bağlı olarak daha uzun süre gerektirecektir.

+
+ +
Kurulum + +

Şimdi sıra ÖNEK dizini altına kurulmak üzere + yapılandırdığınız (yukarı --prefix seçeneğine bakınız) + paketi kurmaya geldi. Basitçe şu komutu veriniz:

+ +# make install + +

ÖNEK dizininde genellikle yazma izinlerinin + sınırlı oluşu nedeniyle bu adım genellikle root yetkilerini + gerektirir.

+ +

Eğer sürüm yükseltiyorsanız, kurulum sırasında mevcut yapılandırma + dosyalarının ve belgelerin üzerine yazılmayacaktır.

+
+ +
Kişiselleştirme + +

Bu adımda, Apache HTTP sunucunuzu ÖNEK/conf/ + dizini altındaki yapılandırma + dosyalarını düzenleyerek kişiselleştirebilirsiniz.

+ +$ vi ÖNEK/conf/httpd.conf + +

Bu kılavuz ve kullanılabilecek yapılandırma yönergelerinin kılavuzlarını + docs/manual/ altında bulabileceğiniz gibi en + son sürümünü daima http://httpd.apache.org/docs/&httpd.docs;/ adresinde + bulabilirsiniz.

+
+ +
Deneme + +

Artık Apache HTTP sunucunuzu başlatmaya + hazırsınız. Hemen şu komutu verin:

+ +$ ÖNEK/bin/apachectl start + +

http://localhost/ üzerinden ilk belgeniz için bir istek + yapmalısınız. Genellikle DocumentRoot olarak bilinen + ÖNEK/htdocs/ altındaki sayfayı görürsünüz. + Çalışmakta olan sunucuyu durdurmak için şu + komutu verebilirsiniz:

+ +$ ÖNEK/bin/apachectl stop +
+
Yükseltme + +

Sürüm yükseltme işleminin ilk adımı, sitenizi etkileyen değişiklikleri + öğrenmek için dağıtım duyurusunu ve kaynak paketindeki + CHANGES dosyasını okumaktır. Ana sürümlerden yükseltme + yapıyorsanız (1.3’ten 2.0’a veya 2.0’dan 2.2’ye gibi), derleme anı ve + çalışma anı yapılandırmalarındaki ana farklılıklar elle ayarlamalar + yapmanızı gerektirecektir. Ayrıca, tüm modüllerin de modül API’sindeki + değişikliklere uyum sağlaması için yükseltilmesi gerekecektir.

+ +

Aynı ana sürüm içinde yükseltme yapmak (2.0.55’ten 2.0.57’ye + yükseltmek gibi) daha kolaydır. make install işlemi, + mevcut yapılandırma ve günlük dosyalarınızın ve belgelerin üzerine + yazmayacaktır. Ek olarak, geliştiriciler alt sürüm değişikliklerinde + configure seçenekleri, çalışma anı yapılandırması + veya modül API’sinde uyumsuz değişiklikler yapmamaya özen + göstereceklerdir. Çoğu durumda, aynı configure komut + satırını, aynı yapılandırma dosyasını kullanabileceksiniz ve tüm + modülleriniz de çalışmaya devam edebilecektir. (Bu sadece 2.0.41 sürümünden sonrası için geçerlidir; daha önceki sürümler için uyumluluk söz konusu değildir.)

+ +

Aynı ana sürüm içinde yükseltme işlemine, eski kaynak ağacının kök + dizininde veya kurulu sunucunuzun build dizininde + bulacağınız config.nice dosyasını yeni kaynak ağacının kök + dizinine kopyalamak suretiyle başlayabilirsiniz. Bu dosya evvelce + kaynak ağacını yapılandırmakta kullandığınız + configure komut satırını içerir. + config.nice dosyasında yapmak istediğiniz değişiklikler + varsa yaptıktan sonra şu komutları veriniz:

+ + + $ ./config.nice
+ $ make
+ $ make install
+ $ ÖNEK/bin/apachectl graceful-stop
+ $ ÖNEK/bin/apachectl start
+ + + Her yeni sürümü hizmete sokmadan önce daima çalışma + ortamınızda denemeniz gerekir. Örneğin, yükseltme işlemini + sonuçlandırmadan önce eski sürümün çalışmasını durdurmadan yenisini + farklı bir --prefix ile kurabilir ve farklı bir port ile + (Listen yönergesini + ayarlamak suretiyle) çalıştırabilirsiniz. +
+ diff --git a/docs/manual/invoking.html b/docs/manual/invoking.html index 8091256d237..aff4f2eebe6 100644 --- a/docs/manual/invoking.html +++ b/docs/manual/invoking.html @@ -21,3 +21,7 @@ Content-type: text/html; charset=EUC-KR URI: invoking.html.ru.koi8-r Content-Language: ru Content-type: text/html; charset=KOI8-R + +URI: invoking.html.tr.utf8 +Content-Language: tr +Content-type: text/html; charset=UTF-8 diff --git a/docs/manual/invoking.html.tr.utf8 b/docs/manual/invoking.html.tr.utf8 new file mode 100644 index 00000000000..9fc8c6fe029 --- /dev/null +++ b/docs/manual/invoking.html.tr.utf8 @@ -0,0 +1,149 @@ + + + +Apache HTTPd’nin başlatılması - Apache HTTP Sunucusu + + + + +
+

Modüller | Yönergeler | SSS | Terimler | Site Haritası

+

Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.0

+
+
<-
+

Apache HTTPd’nin başlatılması

+
+

Mevcut Diller:  de  | + en  | + es  | + ja  | + ko  | + ru  | + tr 

+
+ +

Apache normal olarak, Windows NT, 2000 ve XP'de bir hizmet olarak, + Windows 9x ve ME’de ise bir konsol uygulaması olarak çalışır. Ayrıntılı + bilgi için Apache HTTPd’nin bir + hizmet olarak çalıştırılması ve Apache HTTPd’nin bir konsol + uygulaması olarak çalıştırılması bölümlerine bakınız.

+ +

Unix’te ise artalanda isteklere yanıt vermek için sürekli çalışan bir + artalan sürecidir. Bu belgede httpd’nin nasıl + çalıştırılacağı açıklanmaktadır.

+
+ +
top
+
+

Apache Nasıl Başlatılır?

+ +

Yapılandırma dosyasında Listen yönergesi ile öntanımlı olan port + 80 (veya 1024’ten küçük herhangi bir port) belirtilmişse Apache HTTP + Sunucusunu başlatmak için root yetkileri gerekecektir. Sunucu başlatılıp + günlük dosyalarını açmak gibi bazı ön hazırlık etkinliklerinde + bulunduktan sonra istemcilerden gelen istekleri dinlemek ve yanıt vermek + için çeşitli çocuk süreçler başlatır. Ana + httpd süreci root kullanıcısının aidiyetinde + çalışmasını sürdürürken çocuk süreçler daha az yetkili bir kullanıcının + aidiyetinde çalışır. Bu işlem seçilen Çok Süreçlilik + Modülü tarafından denetlenir.

+ +

httpd’yi çalıştırmak için önerilen yöntem + apachectl betiğini kullanmaktır. Bu betik, + httpd’nin bazı işletim sistemlerinde işlevini + gerektiği gibi yerine getirebilmesi için gereken belli ortam + değişkenlerini ayarlar ve httpd’yi çalıştırır. + apachectl, komut satırı argümanlarını + httpd’ye aktarabildiğinden gerekli + httpd seçenekleri apachectl + betiğine komut satırı seçenekleri olarak belirtilebilir. Ayrıca, + apachectl betiğinin içeriğini doğrudan düzenlemek + suretiyle betiğin başlangıç satırlarındaki HTTPD + değişkenine httpd çalıştırılabilir dosyasının doğru + yerini ve daima mevcut olmasını istediğiniz komut satırı + seçeneklerini belirtebilirsiniz.

+ +

httpd çalıştırıldığında yaptığı ilk şey yapılandırma dosyası + httpd.conf’u bulup okumaktır. Bu dosyanın yeri derleme + sırasında belirtilmekteyse de -f komut satırı seçeneği + kullanılarak çalıştırma sırasında belirtmek de mümkündür:

+ +

/usr/local/apache2/bin/apachectl -f + /usr/local/apache2/conf/httpd.conf

+ +

Başlatma sırasında herşey yolunda giderse sunucu kendini uçbirimden + ayıracak ve hemen ardından uçbirim, komut istemine düşecektir. Bu, + sunucunun etkin ve çalışmakta olduğunu gösterir. Artık tarayıcınızı + kullanarak sunucuya bağlanabilir, DocumentRoot dizinindeki deneme sayfasını + görebilir ve bu sayfadan bir bağla bu belgelerin makinenizdeki kopyasına + erişebilirsiniz.

+
top
+
+

Başlatma Sırasındaki Hatalar

+ +

Apache başlatma sırasında ölümcül bir sorunla karşılaşacak olursa + çıkmadan önce sorunu açıklayan bir iletiyi konsola veya ErrorLog yönergesi ile belirtilen hata + günlüğüne yazacaktır. En çok karşılaşılan hata iletilerinden biri + "Unable to bind to Port ..." dizgesidir. Bu iletiye + genellikle şu iki durumdan biri sebep olur:

+ +
    +
  • Sunucunun, root yetkileri gerektiren bir portu kullanmak üzere root + kullanıcısı tarafından çalıştırılmamış olması.
    • + +
  • Aynı portu kullanan başka bir Apache Sunucusunun veya başka bir HTTP + sunucusunun zaten çalışmakta oluşu.
    • +
+ +

Bu ve diğer sorun çözme talimatları için Apache SSS’sini inceleyiniz.

+
top
+
+

Sistem Açılışında Başlatma

+ +

Sunucunuzun sistem yeniden başlatıldıktan sonra çalışmasına devam + etmesini istiyorsanız sistem başlatma betiklerinize (genellikle ya + rc.local dosyasıdır ya da bir rc.N dizininde + bir dosyadır) apachectl betiği için bir çağrı + eklemelisiniz. Bu, Apache sunucunuzu root yetkileriyle başlatacaktır. + Bunu yapmadan önce sunucunuzun güvenlik ve erişim kısıtlamaları + bakımından gerektiği gibi yapılandırıldığından emin olunuz.

+ +

apachectl betiği, bir standart SysV init betiği gibi + davranacak şekilde tasarlanmıştır. start, + restart ve stop argümanlarını kabul edebilir + ve bunları httpd’ye uygun sinyallere dönüştürebilir. + Bu bakımdan, çoğunlukla uygun init dizinlerinden birine + apachectl betiği için basitçe bir bağ + yerleştirebilirsiniz. Fakat bunu yapmadan önce betiğin sisteminizin + gereklerini yerine getirdiğinden emin olunuz.

+
top
+
+

Ek Bilgiler

+ +

httpd, apachectl ve sunucuyla + gelen diğer destek programlarının komut satırı seçenekleri hakkında ek + bilgi Sunucu ve Destek Programları sayfasında + bulunabilir. Ayrıca, Apache dağıtımında bulunan tüm modüller ve bunlarla sağlanan yönergeler hakkında da belgeler + vardır.

+
+
+

Mevcut Diller:  de  | + en  | + es  | + ja  | + ko  | + ru  | + tr 

+
+ \ No newline at end of file diff --git a/docs/manual/invoking.xml.meta b/docs/manual/invoking.xml.meta index 8f112fbf3f0..f034b01392e 100644 --- a/docs/manual/invoking.xml.meta +++ b/docs/manual/invoking.xml.meta @@ -12,5 +12,6 @@ ja ko ru + tr diff --git a/docs/manual/invoking.xml.tr b/docs/manual/invoking.xml.tr new file mode 100644 index 00000000000..899e36f98c0 --- /dev/null +++ b/docs/manual/invoking.xml.tr @@ -0,0 +1,147 @@ + + + + + + + + + + + Apache HTTPd’nin başlatılması + + +

Apache normal olarak, Windows NT, 2000 ve XP'de bir hizmet olarak, + Windows 9x ve ME’de ise bir konsol uygulaması olarak çalışır. Ayrıntılı + bilgi için Apache HTTPd’nin bir + hizmet olarak çalıştırılması ve Apache HTTPd’nin bir konsol + uygulaması olarak çalıştırılması bölümlerine bakınız.

+ +

Unix’te ise artalanda isteklere yanıt vermek için sürekli çalışan bir + artalan sürecidir. Bu belgede httpd’nin nasıl + çalıştırılacağı açıklanmaktadır.

+ + +Durdurma ve Yeniden Başlatma +httpd +apachectl + +
Apache Nasıl Başlatılır? + +

Yapılandırma dosyasında Listen yönergesi ile öntanımlı olan port + 80 (veya 1024’ten küçük herhangi bir port) belirtilmişse Apache HTTP + Sunucusunu başlatmak için root yetkileri gerekecektir. Sunucu başlatılıp + günlük dosyalarını açmak gibi bazı ön hazırlık etkinliklerinde + bulunduktan sonra istemcilerden gelen istekleri dinlemek ve yanıt vermek + için çeşitli çocuk süreçler başlatır. Ana + httpd süreci root kullanıcısının aidiyetinde + çalışmasını sürdürürken çocuk süreçler daha az yetkili bir kullanıcının + aidiyetinde çalışır. Bu işlem seçilen Çok Süreçlilik + Modülü tarafından denetlenir.

+ +

httpd’yi çalıştırmak için önerilen yöntem + apachectl betiğini kullanmaktır. Bu betik, + httpd’nin bazı işletim sistemlerinde işlevini + gerektiği gibi yerine getirebilmesi için gereken belli ortam + değişkenlerini ayarlar ve httpd’yi çalıştırır. + apachectl, komut satırı argümanlarını + httpd’ye aktarabildiğinden gerekli + httpd seçenekleri apachectl + betiğine komut satırı seçenekleri olarak belirtilebilir. Ayrıca, + apachectl betiğinin içeriğini doğrudan düzenlemek + suretiyle betiğin başlangıç satırlarındaki HTTPD + değişkenine httpd çalıştırılabilir dosyasının doğru + yerini ve daima mevcut olmasını istediğiniz komut satırı + seçeneklerini belirtebilirsiniz.

+ +

httpd çalıştırıldığında yaptığı ilk şey yapılandırma dosyası + httpd.conf’u bulup okumaktır. Bu dosyanın yeri derleme + sırasında belirtilmekteyse de -f komut satırı seçeneği + kullanılarak çalıştırma sırasında belirtmek de mümkündür:

+ + /usr/local/apache2/bin/apachectl -f + /usr/local/apache2/conf/httpd.conf + +

Başlatma sırasında herşey yolunda giderse sunucu kendini uçbirimden + ayıracak ve hemen ardından uçbirim, komut istemine düşecektir. Bu, + sunucunun etkin ve çalışmakta olduğunu gösterir. Artık tarayıcınızı + kullanarak sunucuya bağlanabilir, DocumentRoot dizinindeki deneme sayfasını + görebilir ve bu sayfadan bir bağla bu belgelerin makinenizdeki kopyasına + erişebilirsiniz.

+
+ +
Başlatma Sırasındaki Hatalar + +

Apache başlatma sırasında ölümcül bir sorunla karşılaşacak olursa + çıkmadan önce sorunu açıklayan bir iletiyi konsola veya ErrorLog yönergesi ile belirtilen hata + günlüğüne yazacaktır. En çok karşılaşılan hata iletilerinden biri + "Unable to bind to Port ..." dizgesidir. Bu iletiye + genellikle şu iki durumdan biri sebep olur:

+ +
    +
  • Sunucunun, root yetkileri gerektiren bir portu kullanmak üzere root + kullanıcısı tarafından çalıştırılmamış olması.
    • + +
  • Aynı portu kullanan başka bir Apache Sunucusunun veya başka bir HTTP + sunucusunun zaten çalışmakta oluşu.
    • +
+ +

Bu ve diğer sorun çözme talimatları için Apache SSS’sini inceleyiniz.

+
+ +
Sistem Açılışında Başlatma + +

Sunucunuzun sistem yeniden başlatıldıktan sonra çalışmasına devam + etmesini istiyorsanız sistem başlatma betiklerinize (genellikle ya + rc.local dosyasıdır ya da bir rc.N dizininde + bir dosyadır) apachectl betiği için bir çağrı + eklemelisiniz. Bu, Apache sunucunuzu root yetkileriyle başlatacaktır. + Bunu yapmadan önce sunucunuzun güvenlik ve erişim kısıtlamaları + bakımından gerektiği gibi yapılandırıldığından emin olunuz.

+ +

apachectl betiği, bir standart SysV init betiği gibi + davranacak şekilde tasarlanmıştır. start, + restart ve stop argümanlarını kabul edebilir + ve bunları httpd’ye uygun sinyallere dönüştürebilir. + Bu bakımdan, çoğunlukla uygun init dizinlerinden birine + apachectl betiği için basitçe bir bağ + yerleştirebilirsiniz. Fakat bunu yapmadan önce betiğin sisteminizin + gereklerini yerine getirdiğinden emin olunuz.

+
+ +
Ek Bilgiler + +

httpd, apachectl ve sunucuyla + gelen diğer destek programlarının komut satırı seçenekleri hakkında ek + bilgi Sunucu ve Destek Programları sayfasında + bulunabilir. Ayrıca, Apache dağıtımında bulunan tüm modüller ve bunlarla sağlanan yönergeler hakkında da belgeler + vardır.

+
+ + diff --git a/docs/manual/mod/allmodules.xml.tr b/docs/manual/mod/allmodules.xml.tr index d61922c6d2a..d52e6548d68 100644 --- a/docs/manual/mod/allmodules.xml.tr +++ b/docs/manual/mod/allmodules.xml.tr @@ -60,7 +60,7 @@ mod_version.xml mod_vhost_alias.xml beos.xml - mpm_common.xml + mpm_common.xml.tr leader.xml mpm_netware.xml mpmt_os2.xml diff --git a/docs/manual/mod/index.html.tr.utf8 b/docs/manual/mod/index.html.tr.utf8 index 7fa2b73c619..f17298ded9a 100644 --- a/docs/manual/mod/index.html.tr.utf8 +++ b/docs/manual/mod/index.html.tr.utf8 @@ -44,8 +44,8 @@
core
Core Apache HTTP Server features that are always available
-
mpm_common
A collection of directives that are implemented by -more than one multi-processing module (MPM)
+
mpm_common
Birden fazla Çok Süreçlilik Modülü (MPM) tarafından gerçeklenmiş + yönergeler bütünü.
beos
This Multi-Processing Module is optimized for BeOS.
leader
An experimental variant of the standard worker MPM
diff --git a/docs/manual/mod/mpm_common.html b/docs/manual/mod/mpm_common.html index 7c9709990c4..e22471fd208 100644 --- a/docs/manual/mod/mpm_common.html +++ b/docs/manual/mod/mpm_common.html @@ -13,3 +13,7 @@ Content-type: text/html; charset=ISO-8859-1 URI: mpm_common.html.ja.utf8 Content-Language: ja Content-type: text/html; charset=UTF-8 + +URI: mpm_common.html.tr.utf8 +Content-Language: tr +Content-type: text/html; charset=UTF-8 diff --git a/docs/manual/mod/mpm_common.html.tr.utf8 b/docs/manual/mod/mpm_common.html.tr.utf8 new file mode 100644 index 00000000000..a182f25e2f2 --- /dev/null +++ b/docs/manual/mod/mpm_common.html.tr.utf8 @@ -0,0 +1,915 @@ + + + +mpm_common - Apache HTTP Sunucusu + + + + + +
+

Modüller | Yönergeler | SSS | Terimler | Site Haritası

+

Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.0

+
+
<-
+ +
+

Apache MPM Ortak Yönergeleri

+
+

Mevcut Diller:  de  | + en  | + es  | + ja  | + tr 

+
+ +
Açıklama:Birden fazla Çok Süreçlilik Modülü (MPM) tarafından gerçeklenmiş + yönergeler bütünü.
Durum:MPM
+
+ + +
top
+

AcceptMutex Yönergesi

+ + + + + + + +
Açıklama:Apache HTTPd Sunucusunun ağ soketlerinden istekleri kabul eden + çok sayıda çocuk süreci sıraya sokmak için kullandığı yöntemi + belirler.
Sözdizimi:AcceptMutex Default|yöntem
Öntanımlı:AcceptMutex Default
Bağlam:sunucu geneli
Durum:MPM
Modül:leader, perchild, prefork, threadpool, worker
+

AcceptMutex yönergesi Apache HTTPd Sunucusunun + ağ soketlerinden istekleri kabul eden çok sayıda çocuk süreci sıraya + sokmak için kullandığı yöntemi + belirler. Apache 2.0’dan önce, yöntem sadece derleme sırasında + seçilebiliyordu. Kullanılacak en uygun yöntem mimariye ve platforma aşırı + derecede bağımlıdır. Bu konuda daha ayrıntılı bilgi edinmek için Başarım Arttırma İpuçları belgesine + bakabilirsiniz.

+ +

Bu yönergeye değer olarak Default belirtilmişse derleme + sırasında seçilen öntanımlı yöntem kullanılacaktır. Diğer olası yöntemler + aşağıda listelenmiştir. Tüm yöntemlerin tüm platformlarda mevcut + olmadığına dikkat ediniz. Eğer belirtilen yöntem mevcut değilse hata + günlüğüne mevcut yöntemlerin listesini içeren bir ileti yazılacaktır.

+ +
+
flock
+
LockFile yönergesi ile + belirtilen dosyayı kilitlemek için flock(2) sistem + çağrısı kullanılır.
+ +
fcntl
+
LockFile yönergesi ile + belirtilen dosyayı kilitlemek için fcntl(2) sistem + çağrısı kullanılır.
+ +
posixsem
+
Muteksleri gerçeklemek için POSIX uyumlu semaforlar kullanılır.
+ +
pthread
+
POSIX Evreleri (PThreads) belirtimi tarafından gerçeklenen muteksler + kullanılır.
+ +
sysvsem
+
Muteksleri gerçeklemek için SysV tarzı semaforlar kullanılır.
+
+ +

Sisteminiz için derleme sırasında seçilmiş öntanımlı yöntemi öğrenmek + isterseniz LogLevel yönergesine + debug değerini atayabilirsiniz. Öntanımlı AcceptMutex, ErrorLog + ile belirtilen günlük dosyasına yazılacaktır.

+ +
+
top
+

BS2000Account Yönergesi

+ + + + + + + +
Açıklama:BS2000 makinelerde yetkisiz hesap tanımlar.
Sözdizimi:BS2000Account account
Bağlam:sunucu geneli
Durum:MPM
Modül:perchild, prefork
Uyumluluk:Sadece BS2000 makineler içindir.
+

BS2000Account yönergesi sadece BS2000 + konaklar için kullanılabilir. User yönergesi ile belirtilen yetkisiz apache sunucu + kullanıcısı için hesap numarası tanımlamakta kullanılmalıdır. Buna, + CGI betiklerinin sunucu tarafından başlatılmış yetkili hesabın + (normal olarak SYSROOT’un) özkaynaklarına erişmesini + engellemek için BS2000 POSIX alt sistemleri tarafından gerek duyulur.

+ +

Ek Bilgi

+

Sadece bir BS2000Account yönergesi kullanılabilir.

+
+ +

Ayrıca bakınız:

+ +
+
top
+

CoreDumpDirectory Yönergesi

+ + + + + + + +
Açıklama:core dosyasını dökümlemek üzere Apache’nin geçmeye + çalışacağı dizin.
Sözdizimi:CoreDumpDirectory dizin
Öntanımlı:Öntanımlı değer için aşağıdaki açıklamaya bakınız
Bağlam:sunucu geneli
Durum:MPM
Modül:beos, leader, mpm_winnt, perchild, prefork, threadpool, worker
+

Bu yönerge core dosyasını dökümlemek üzere Apache’nin + geçmeye çalışacağı dizini belirler. ServerRoot dizini öntanımlı dizin olmakla + birlikte, bu dizin kullanıcılar tarafından yazılabilir bir dizin + olmadığından bir core dosyası dökümlenmez. Hata ayıklama + amacıyla bir core dosyası dökümlemek isterseniz farklı bir + yer belirtmek için bu yönergeyi kullanabilirsiniz.

+ +

Linux üzerinde core dökümlemek

+

Apache root olarak başlatılıp başka bir kullanıcıya geçilirse Linux + çekirdeği süreç tarafından yazılabilir olsa bile core + dökümlemeyi iptal eder. Eğer + CoreDumpDirectory yönergesi ile açıkça bir + dizin belirtirseniz, Apache (2.0.46 ve sonraki sürümleri), Linux 2.4 ve + sonrasında core dökümlemeyi yeniden + etkinleştirecektir.

+
+ +
+
top
+

EnableExceptionHook Yönergesi

+ + + + + + + + +
Açıklama:Bir çöküş sonrası olağandışılık eylemcilerini çalıştıracak + kancayı etkin kılar.
Sözdizimi:EnableExceptionHook On|Off
Öntanımlı:EnableExceptionHook Off
Bağlam:sunucu geneli
Durum:MPM
Modül:leader, perchild, prefork, threadpool, worker
Uyumluluk:Sürüm 2.0.49 ve sonrasında mevcuttur
+

Güvenlik sebebiyle bu yönerge sadece Apache + --enable-exception-hook seçeneği ile yapılandırılmışsa + kullanılabilir olacaktır. Bu, harici modüllerin eklenmesine ve bir çocuk + sürecin çöküşü sonrası bir şeyler yapmaya izin veren bir kancayı etkin + kılar.

+ +

Bu kancayı kullanan iki modül (mod_whatkilledus ve + mod_backtrace) zaten vardır. bunlar hakkında daha fazla bilgi + edinmek için Jeff Trawick'in EnableExceptionHook sitesine bakabilirsiniz.

+ +
+
top
+

Group Yönergesi

+ + + + + + + + +
Açıklama:İsteklere yanıt verecek sunucunun ait olacağı grubu belirler.
Sözdizimi:Group unix-grubu
Öntanımlı:Group #-1
Bağlam:sunucu geneli
Durum:MPM
Modül:beos, leader, mpmt_os2, perchild, prefork, threadpool, worker
Uyumluluk:Apache 2.0’dan itibaren sadece sunucu geneli için geçerlidir.
+

Group yönergesi, sunucunun hangi grup altında + isteklere yanıt vereceğini belirler. Bu yönergenin uygulanabilmesi için + sunucunun root olarak çalıştırılmış olması gerekir. + Sunucuyu root dışında bir kullanıcı başlattığı takdirde, + sunucu belirtilen gruba geçemez ve kullanıcının kendi grubunda + çalışmaya devam eder. unix-grubu şunlardan biri olabilir:

+ +
+
Bir grup adı
+
Gruba ismiyle başvurulur.
+ +
# ardından grup numarası
+
Gruba numarası ile başvurulur.
+
+ +

Örnek

+ Group www-group +

+ +

Çalışan sunucu için özellikle yeni bir grup atamanız önerilir. Bazı + sistem yöneticileri nobody grubunu kullanırlar fakat + bu her zaman mümkün olmadığı gibi arzulanan da değildir.

+ +

Güvenlik

+

Ne yaptığınızı ve ne tehlikelere yol açacağınızı bilmiyorsanız + Group (veya User) yönergesine değer olarak + root atamayınız.

+
+ +

Özel bilgi: Bu yönergenin <VirtualHost> taşıyıcısı içinde kullanımı + artık desteklenmemektedir. Sunucunuzu suexec için + yapılandırırken SuexecUserGroup yönergesini + kullanınız.

+ +

Ek Bilgi

+

Group yönergesi beos ve + mpmt_os2 MPM’lerinde mevcut olsa da, aslında + işlevsiz olup sadece uyumluluk adına mevcuttur.

+
+ +
+
top
+

Listen Yönergesi

+ + + + + + + +
Açıklama:Sunucunun dinleyeceği IP adresini ve portu belirler.
Sözdizimi:Listen [IP-adresi:]port-numarası
Bağlam:sunucu geneli
Durum:MPM
Modül:beos, leader, mpm_netware, mpm_winnt, mpmt_os2, perchild, prefork, threadpool, worker, event
Uyumluluk:Apache 2.0’dan beri gerekli yönergelerden + biridir.
+

Listen yönergesi Apache’yi sadece belli IP + adreslerini ve portlarını dinlemeye sevkeder. + Listen artık belirtilmesi zorunlu yönergelerden + biridir. Yapılandırma dosyasında bulunmadığı takdirde sunucu + başlatılırken başarısız olacaktır. Bu Apache Sunucusunun önceki + sürümünde böyle değildi.

+ +

Listen yönergesi Apache’ye, sadece belli + portlardan veya IP adresi ve port çiftlerinden gelen istekleri kabul + etmesini söyler. Eğer sadece port numarası belirtilmişse sunucu + belirtilen portu bütün ağ arabirimlerinde dinleyecektir. Eğer portla + birlikte bir IP adresi de belirtilmişse, sunucu belirtilen portu sadece + belirtilen arabirimden dinleyecektir.

+ +

Çok sayıda IP adresi ve port belirtmek için çok sayıda + Listen yönergesi kullanılabilir. Sunucu bu + durumda belirtilen bütün IP adreslerinden ve portlardan gelecek + isteklere yanıt verecektir.

+ +

Örneğin sunucunun hem port 80 hem de port 8000’den istek kabul etmesini + istiyorsanız bunu şöyle belirtebilirsiniz:

+ +

+ Listen 80
+ Listen 8000 +

+ +

Sunucunun belirtilen iki ağ arabiriminden ve port numarasından gelen + bağlantıları kabul etmesi için şu yapılandırmayı kullanabilirsiniz:

+ +

+ Listen 192.170.2.1:80
+ Listen 192.170.2.5:8000 +

+ +

IPv6 adresleri belirtilirken örnekteki gibi köşeli ayraçlar arasına + alınmalıdır:

+ +

+ Listen [2001:db8::a00:20ff:fea7:ccea]:80 +

+ +

Hata durumu

+ Aynı IP adresi ve portun çok sayıda Listen + yönergesinde belirtilmesi bir "adres kullanımda" (Address already + in use) hatasına yol açar. +
+ +

Ayrıca bakınız:

+ +
+
top
+

ListenBackLog Yönergesi

+ + + + + + + +
Açıklama:Bekleyen bağlantılar kuyruğunun azami uzunluğunu + belirler
Sözdizimi:ListenBacklog kuyruk-uzunluğu
Öntanımlı:ListenBacklog 511
Bağlam:sunucu geneli
Durum:MPM
Modül:beos, leader, mpm_netware, mpm_winnt, mpmt_os2, perchild, prefork, threadpool, worker
+

Bekleyen bağlantılar kuyruğunun azami uzunluğu. Genellikle bu ayar ne + gerekir ne de istenir. Ancak bazı sistemlerde TCP SYN yüklenme + saldırılarına karşı bu değerin arttırılması gerekebilir. + kuyruk-uzunluğu parametresi için listen(2) + işlevinin açıklamasına bakınız.

+ +

Bu değer çoğunlukla işletim sistemi tarafından daha küçük bir sayıyla + sınırlanır. Bu, işletim sistemine bağlı olarak değişiklik gösterir. + Ayrıca, çoğu işletim sisteminin kuyruk-uzunluğu parametresi + ile ne belirttiğinize bakmaksızın kendisi için atanmış değeri (fakat + normal olarak daha büyüğünü) kullanacağına dikkat ediniz.

+ +
+
top
+

LockFile Yönergesi

+ + + + + + + +
Açıklama:Apache HTTPd Sunucusunun ağ soketlerinden istekleri kabul eden + çok sayıda çocuk süreci sıraya sokarken kullandığı kilit dosyasının yerini + belirler.
Sözdizimi:LockFile dosya
Öntanımlı:LockFile logs/accept.lock
Bağlam:sunucu geneli
Durum:MPM
Modül:leader, perchild, prefork, threadpool, worker
+

LockFile yönergesi, AcceptMutex yönergesi fcntl + veya flock değeri ile belirtildiği takdirde kullanılan + kilit dosyasının yerini belirler. Bu yönerge normalde öntanımlı + değeriyle bırakılır. Değişmesini gerektiren ana sebep, logs + dizininin ağ dosya sisteminde (NFS) yeralması halinde kilit + dosyasının bir yerel diskte saklanması gereğidir. Ana sürecin + süreç kimliği dosyaya kendiliğinden eklenir.

+ +

Güvenlik

+

Bu dosyayı herkesin yazabildiği /var/tmp gibi bir dizine + koymaktan kaçınmak gerekir. Çünkü, bu takdirde, birileri sunucunun + hizmet sunmaya başlarken oluşturacağı kilit dosyası ile aynı isimde + bir dosya oluşturarak hizmet reddi saldırısı (DoS) başlatabilir.

+
+ +

Ayrıca bakınız:

+ +
+
top
+

MaxClients Yönergesi

+ + + + + + + +
Açıklama:İstekleri sunarken oluşturulacak çocuk süreçlerin azami sayısını + belirler.
Sözdizimi:MaxClients sayı
Öntanımlı:Ayrıntılar için aşağıdaki açıklamaya bakınız.
Bağlam:sunucu geneli
Durum:MPM
Modül:beos, leader, prefork, threadpool, worker
+

MaxClients yönergesi aynı anda sunulacak istek + sayısını sınırlamak için kullanılır. MaxClients + istekten fazlası geldiği takdirde bu istekler normal olarak kuyruğa + alınıp bekletilir. Kuyrukta bekletilecek isteklerin azami sayısı ise + ListenBacklog yönergesi ile + belirlenir. İstek sunmakta olan çocuk süreçlerden biri serbest + kaldığında bekletilen bağlantılardan birine hizmet sunulmaya + başlanır.

+ +

Evreli olmayan sunucularda (prefork gibi) + MaxClients yönergesi istekleri sunmak için + başlatılacak çocuk süreçlerin azami sayısını belirler. Öntanımlı değer + 256 olup bu değeri arttırmak isterseniz ServerLimit değerini de + arttırmalısınız.

+ +

Çok evreli ve melez sunucularda (beos veya + worker gibi) MaxClients + yönergesi istemcilere hizmet verecek evre sayısını sınırlar. Öntanımlı + değer beos için 50 iken melez MPM’ler için + ServerLimit ile ThreadsPerChild çarpımıdır (16 x + 25). Bu bakımdan MaxClients değerini 16 + süreçten fazlasına ayarlamak için ServerLimit değerini de + arttırmalısınız.

+ +
+
top
+

MaxMemFree Yönergesi

+ + + + + + + +
Açıklama:free() çağrılmaksızın ana bellek ayırıcının + ayırmasına izin verilen azami bellek miktarını belirler.
Sözdizimi:MaxMemFree kB-sayısı
Öntanımlı:MaxMemFree 0
Bağlam:sunucu geneli
Durum:MPM
Modül:beos, leader, mpm_netware, prefork, threadpool, worker, mpm_winnt
+

MaxMemFree yönergesi, free() + çağrılmaksızın ana bellek ayırıcının ayırmasına izin verilen azami + bellek miktarını kB cinsinden belirler. Bir değerle belirtilmediğinde + veya 0 değeriyle belirtildiğinde eşik sınırsız + olacaktır.

+ +
+
top
+

MaxRequestsPerChild Yönergesi

+ + + + + + + +
Açıklama:Tek bir çocuk sürecin ömrü boyunca işleme sokabileceği istek + sayısını sınırlamakta kullanılır.
Sözdizimi:MaxRequestsPerChild sayı
Öntanımlı:MaxRequestsPerChild 10000
Bağlam:sunucu geneli
Durum:MPM
Modül:leader, mpm_netware, mpm_winnt, mpmt_os2, perchild, prefork, threadpool, worker
+

MaxRequestsPerChild yönergesi, tek bir çocuk + sürecin işleme sokabileceği istek sayısını sınırlamakta kullanılır. + MaxRequestsPerChild istekten sonra çocuk süreç + ölür. Eğer MaxRequestsPerChild için + 0 belirtilmişse sürecin ömrü sonsuz olacaktır.

+ +

Sıfırdan farklı öntanımlı değerler

+

mpm_netware ve mpm_winnt için + öntanımlı değer 0’dır.

+
+ +

MaxRequestsPerChild için sıfırdan farklı bir + değer belirtmenin iki yararlı etkisi vardır:

+ +
    +
  • Sürecin kullanacağı bellek miktarını sınırlamak suretiyle olası + bellek sızıntılarını engeller.
    • + +
  • Sürece sonlu bir ömür biçerek sunucu yükü düştüğünde süreç sayısının + da düşürülmesine yardımcı olur.
    • +
+ +

Ek Bilgi

+

KeepAlive isteklerinde sadece + ilk istek bu sınıra uygun sayılır. Etkisi ise, davranışın çocuk süreç + başına bağlantı sayısının sınırlanması şeklinde + değişmesidir.

+
+ +
+
top
+

MaxSpareThreads Yönergesi

+ + + + + + + +
Açıklama:Boştaki azami evre sayısını belirler
Sözdizimi:MaxSpareThreads number
Öntanımlı:Ayrıntılar için aşağıdaki açıklamaya bakınız.
Bağlam:sunucu geneli
Durum:MPM
Modül:beos, leader, mpm_netware, mpmt_os2, perchild, threadpool, worker
+

Boştaki azami evre sayısı. Her MPM bu yönerge karşısında farklı + davranır.

+ +

perchild için MaxSpareThreads 10 + öntanımlıdır. Bu MPM, boştaki evrelerin sayısını çocuk süreç başına + boştaki evre sayısı olarak izler. Bir çocukta çok fazla boşta evre + varsa sunucu sadece o çocuğun boştaki evrelerini öldürür.

+ +

worker, leader ve + threadpool için MaxSpareThreads 250 + öntanımlıdır. Bu MPM’ler boştaki evreleri sunucu genelinde izler. Eğer + sunucuda çok fazla boşta evre varsa, sunucu boştaki evrelerin sayısı bu + sınırın altına inene kadar çocuk süreçleri öldürür.

+ +

mpm_netware için MaxSpareThreads 100 + öntanımlıdır. Bu MPM tek bir süreç olarak çalıştığından boştaki evre + sayısı aynı zamanda sunucu genelinde boştaki evre sayısıdır.

+ +

beos ve mpmt_os2 MPM’leri + mpm_netware gibidir. beos için + MaxSpareThreads 50 öntanımlıyken mpmt_os2 + için öntanımlı değer 10’dur.

+ +

Kısıtlamalar

+

MaxSpareThreads için değer aralığı sınırlıdır. + Apache belirtilen değeri aşağıdaki kurallara uygun olarak + kendiliğinden düzeltecektir:

+ +
+ +

Ayrıca bakınız:

+ +
+
top
+

MinSpareThreads Yönergesi

+ + + + + + + +
Açıklama:İsteklerin ani artışında devreye girecek boştaki evrelerin asgari + sayısını belirler.
Sözdizimi:MinSpareThreads number
Öntanımlı:Ayrıntılar için aşağıdaki açıklamaya bakınız.
Bağlam:sunucu geneli
Durum:MPM
Modül:beos, leader, mpm_netware, mpmt_os2, perchild, threadpool, worker
+

İsteklerin ani artışında devreye girecek boştaki evrelerin asgari + sayısı. Her MPM bu yönerge karşısında farklı davranır.

+ +

perchild için MinSpareThreads 5 + öntanımlıdır ve çocuk süreç başına boştaki evre sayısını izler. Bir + çocuk için yeterince boşta evre yoksa sunucu bu çocuk için yeni evreler + oluşturmaya başlar. Nitekim, NumServers için 10 ve + MinSpareThreads için 5 atarsanız + sisteminizdeki boştaki evre sayısı en az 50 olur.

+ +

worker, leader ve + threadpool modülleri için MinSpareThreads + 75 öntanımlıdır ve bu modüller boştaki evreleri sunucu genelinde + izler. Eğer sunucuda boştaki evre sayısı yetersizse, sunucu boştaki + evrelerin sayısı bu sınırın üstüne çıkana kadar çocuk süreç + oluşturur.

+ +

mpm_netware için MinSpareThreads 10 + öntanımlıdır ve tek süreç kendisi olduğundan izleme sunucu genelinde + yapılır.

+ +

beos ve mpmt_os2 modülleri + mpm_netware gibidir. beos için + MinSpareThreads 1 öntanımlı iken mpmt_os2 + için öntanımlı değer 5’tir.

+ +

Ayrıca bakınız:

+ +
+
top
+

PidFile Yönergesi

+ + + + + + + +
Açıklama:Ana sürecin süreç kimliğinin (PID) kaydedileceği dosyayı belirler.
Sözdizimi:PidFile dosya
Öntanımlı:PidFile logs/httpd.pid
Bağlam:sunucu geneli
Durum:MPM
Modül:beos, leader, mpm_winnt, mpmt_os2, perchild, prefork, threadpool, worker
+

PidFile yönergesi, sunucunun artalan sürecinin + süreç kimliğinin kaydedileceği dosyayı belirler. Dosya ismi mutlak dosya + yoluyla belirtilmemişse dosya yolunun ServerRoot dizinine göre belirtildiği kabul + edilir.

+ +

Örnek

+ PidFile /var/run/apache.pid +

+ +

Sunucuya sinyal gönderebilmek çoğunlukla işe yarar. Böylece ErrorLog ve TransferLog dosyaları kapatılıp + yeniden açılır ve yapılandırma dosyaları yeniden okunur. Bu, + PidFile dosyasında belirtilen süreç kimliğine bir + SIGHUP (kill -1) sinyali gönderilerek yapılır.

+ +

Günlük dosyasının yeri ve güvenlik ile ilgili + uyarılar PidFile dosyası içinde sözkonusu + olabilir.

+ +

Ek Bilgi

+

Apache 2’de sunucuyu (yeniden) başlatırken veya durdururken sadece + apachectl betiğini kullanmanız önerilir.

+
+ +
+
top
+

ReceiveBufferSize Yönergesi

+ + + + + + + +
Açıklama:TCP alım tamponu boyu
Sözdizimi:ReceiveBufferSize bayt-sayısı
Öntanımlı:ReceiveBufferSize 0
Bağlam:sunucu geneli
Durum:MPM
Modül:beos, leader, mpm_netware, mpm_winnt, mpmt_os2, perchild, prefork, threadpool, worker
+

Sunucu TCP alım tamponu boyunu bayt-sayısı ile belirtilen + bayta ayarlayacaktır.

+ +

0 değeri atarsanız sunucu işletim sistemi öntanımlısını + kullanacaktır.

+ +
+
top
+

ScoreBoardFile Yönergesi

+ + + + + + + +
Açıklama:Çocuk süreçler için eşgüdüm verisini saklamakta kullanılan + dosyanın yerini belirler.
Sözdizimi:ScoreBoardFile dosya-yolu
Öntanımlı:ScoreBoardFile logs/apache_status
Bağlam:sunucu geneli
Durum:MPM
Modül:beos, leader, mpm_winnt, perchild, prefork, threadpool, worker
+

Apache ana ve çocuk süreçler arasında iletişim için bir çetele tutar. + Bazı mimariler bu iletişimi kolaylaştırmak için bir dosya gerektirir. + Eğer yönerge belirtilmezse Apache çeteleyi önce tamamen bellekte + oluşturmayı dener (anonim paylaşımlı bellek kullanarak); bunda başarılı + olamazsa dosyayı diskte oluşturmaya çalışacaktır (paylaşımlı belleğe + eşlemli dosya kullanarak). Bu yönergenin belirtilmesi Apache sunucusunun + dosyayı daima diskte oluşturmasına sebep olur.

+ +

Örnek

+ ScoreBoardFile /var/run/apache_status +

+ +

Paylaşımlı belleğe eşlemli dosya, çeteleye doğrudan erişmesi gereken + üçüncü parti uygulamalar için yararlıdır.

+ +

Eğer ScoreBoardFile yönergesi ile bir dosya + belirtecekseniz, dosyayı bir RAM diske yerleştirerek hız artışı + sağlayabilirsiniz. Fakat, günlük dosyası yerleştirme ve güvenlik ile ilgili uyarılara + benzer uyarılara karşı dikkatli olunuz.

+ +

Ayrıca bakınız:

+ +
+
top
+

SendBufferSize Yönergesi

+ + + + + + + +
Açıklama:TCP tamponu boyu
Sözdizimi:SendBufferSize bayt-sayısı
Öntanımlı:SendBufferSize 0
Bağlam:sunucu geneli
Durum:MPM
Modül:beos, leader, mpm_netware, mpm_winnt, mpmt_os2, perchild, prefork, threadpool, worker
+

Sunucu TCP gönderim tamponu boyunu bayt-sayısı ile + belirtilen bayta ayarlayacaktır. Yüksek hızlı yüksek yataklık süresi + için standart işletim sistemi öntanımlılarını arttırmak çok yararlıdır + (örneğin, kıtalar arası hızlı borularda olduğu gibi 100 ms + civarında).

+ +

0 değeri atarsanız sunucu işletim sistemi öntanımlısını + kullanacaktır.

+ +
+
top
+

ServerLimit Yönergesi

+ + + + + + + +
Açıklama:Ayarlanabilir süreç sayısının üst sınırını belirler.
Sözdizimi:ServerLimit sayı
Öntanımlı:Ayrıntılar için aşağıdaki açıklamaya bakınız.
Bağlam:sunucu geneli
Durum:MPM
Modül:leader, perchild, prefork, threadpool, worker
+

prefork modülü söz konusu olduğunda bu yönerge, Apache + sürecinin ömrü boyunca MaxClients yönergesine atanabilecek + azami değeri belirler. worker modülü sözkonusu + olduğunda ise, Apache sürecinin ömrü boyunca MaxClients yönergesine atanabilecek + azami değeri ThreadLimit ile + birlikte belirler. Bu yönergeyi bir yeniden başlatma sırasında + değiştirirseniz bu değişiklik yok sayılır fakat MaxClients değişiklikleri dikkate + alınır.

+ +

Bu yönergenin kullanılması özel bir dikkat gerektirir. Eğer + ServerLimit gereğinden yüksek bir değere + ayarlanırsa, gereksiz yere paylaşımlı bellek ayrılmış olur. Eğer + ServerLimit ve MaxClients değerleri sistemin + işleyebileceğinden daha yüksek değerlere ayarlanırsa Apache + başlayamayacağı gibi sistemi kararsız hale de getirebilir.

+ +

Bu yönergeyi prefork modülü ile sadece MaxClients yönergesine 256’dan + (öntanımlı) daha büyük bir değer atayacaksanız kullanınız. Bu yönergeye + MaxClients için atamak + istediğiniz değerden fazlasını atamayınız.

+ +

worker, leader ve + threadpool modülleri söz konusu olduğunda bu yönergeyi + MaxClients ve + ThreadsPerChild ayarları 16 + sunucu sürecinden (16 öntanımlıdır) fazlasını gerektiriyorsa + ayarlayınız. Bu yönergeye MaxClients + ve ThreadsPerChild için gerekli gördüğünüz + sunucu süreci sayısından fazlasını atamayınız.

+ +

perchild modülüyle bu yönergeyi eğer NumServers yönergesine 8’den (öntanımlı) + büyük bir değer atayacaksanız kullanınız.

+ +

Ek Bilgi

+

Sunucu içinde derlenmiş olarak ServerLimit 20000 + şeklinde bir zorlayıcı sınır vardır. Bu önlem, yazım hatalarının + istenmeyen sonuçlara yol açmasını engellemek için düşünülmüştür.

+
+ +

Ayrıca bakınız:

+ +
+
top
+

StartServers Yönergesi

+ + + + + + + +
Açıklama:Sunucunun başlatılması sırasında oluşturulan çocuk süreçlerin + sayısını belirler.
Sözdizimi:StartServers sayı
Öntanımlı:Ayrıntılar için aşağıdaki açıklamaya bakınız.
Bağlam:sunucu geneli
Durum:MPM
Modül:leader, mpmt_os2, prefork, threadpool, worker
+

StartServers yönergesi, sunucunun başlatılması + sırasında oluşturulan çocuk süreçlerin sayısını belirler. Süreç sayısı + normal olarak yüke bağlı olarak değişse de bu değerin ayarlanmasını + gerektirecek küçük bir sebep vardır.

+ +

Öntanımlı değer MPM’den MPM’e fark eder. Öntanımlı değer + leader, threadpool ve + worker için 3 iken + prefork için 5 ve + mpmt_os2 için 2’dir.

+ +
+
top
+

StartThreads Yönergesi

+ + + + + + + +
Açıklama:Sunucunun başlatılması sırasında oluşturulan evrelerin sayısını + belirler.
Sözdizimi:StartThreads sayı
Öntanımlı:Ayrıntılar için aşağıdaki açıklamaya bakınız.
Bağlam:sunucu geneli
Durum:MPM
Modül:beos, mpm_netware, perchild
+

StartThreads yönergesi, sunucunun başlatılması + sırasında oluşturulan evrelerin sayısını belirler. Evre sayısı normal + olarak yüke bağlı olarak değişse de bu değerin ayarlanmasını + gerektirecek küçük bir sebep vardır.

+ +

perchild için StartThreads 5 öntanımlı + olup bu yönerge sunucunun başlatılması sırasında oluşturulan süreç + başına evre sayısıyla bağlantısını sürdürür.

+ +

mpm_netware için StartThreads 50 + öntanımlı olup, sadece tek bir süreç olduğundan, sunucunun başlatılması + sırasında oluşturulan evrelerin toplam sayısı 50’dir.

+ +

beos için StartThreads 10 öntanımlı olup + sunucunun başlatılması sırasında oluşturulan evrelerin toplam sayısı + 10’dur.

+ +
+
top
+

ThreadLimit Yönergesi

+ + + + + + + + +
Açıklama:Çocuk süreç başına ayarlanabilir evre sayısının üst sınırını + belirler.
Sözdizimi:ThreadLimit sayı
Öntanımlı:Ayrıntılar için aşağıdaki açıklamaya bakınız.
Bağlam:sunucu geneli
Durum:MPM
Modül:leader, mpm_winnt, perchild, threadpool, worker
Uyumluluk:mpm_winnt için Apache 2.0.41 ve sonrasında mevcuttur.
+

Bu yönerge, Apache sürecinin ömrü boyunca ThreadsPerChild yönergesine + atanabilecek azami değeri belirler. Bu yönergeyi bir yeniden başlatma + sırasında değiştirirseniz bu değişiklik yok sayılır fakat ThreadsPerChild değişiklikleri dikkate + alınır.

+ +

Bu yönergenin kullanılması özel bir dikkat gerektirir. Eğer + ThreadLimit değeri ThreadsPerChild değerinden yüksek bir + değere ayarlanırsa, gereksiz yere paylaşımlı bellek ayrılmış olur. Eğer + ThreadLimit ve ThreadsPerChild değerleri sistemin + işleyebileceğinden daha yüksek değerlere ayarlanırsa Apache + başlayamayacağı gibi sistemi kararsız hale de getirebilir. Bu yönergeye + Apache sunucusunun çalışması için öngörülmüş en büyük değerden daha + yükseğini atamayınız.

+ +

ThreadLimit yönergesinin öntanımlı değeri + mpm_winnt için 1920, diğerleri için + 64’tür.

+ +

Ek Bilgi

+

Sunucu içinde derlenmiş olarak ThreadLimit 20000 + şeklinde bir zorlayıcı sınır vardır (mpm_winnt için + 15000’dir). Bu önlem, yazım hatalarının istenmeyen sonuçlara yol + açmasını engellemek için düşünülmüştür.

+
+ +
+
top
+

ThreadsPerChild Yönergesi

+ + + + + + + +
Açıklama:Her çocuk süreç tarafından oluşturulan evrelerin sayısını + belirler.
Sözdizimi:ThreadsPerChild sayı
Öntanımlı:Ayrıntılar için aşağıdaki açıklamaya bakınız.
Bağlam:sunucu geneli
Durum:MPM
Modül:leader, mpm_winnt, threadpool, worker
+

Bu yönerge, her çocuk süreç tarafından oluşturulan evrelerin sayısını + belirler. Çocuk süreçler bu evreleri başlatıldıklarında oluştururlar ve + bundan daha fazlasını asla oluşturmazlar. mpm_winnt + gibi sadece bir çocuk sürecin bulunduğu bir MPM kullanıyorsanız, bu + sayı sunucunun tüm yükünü kaldırabilecek kadar büyük olmalıdır. + worker gibi çok çocuk süreçli bir MPM kullanıyorsanız, + toplam evre sayısı sunucunun tüm yükünü kaldırabilecek kadar + büyük olmalıdır.

+ +

ThreadsPerChild için öntanımlı değer + mpm_winnt kullanıldığında 64 diğerleri + için 25’tir.

+ +
+
top
+

User Yönergesi

+ + + + + + + + +
Açıklama:İsteklere yanıt verecek sunucunun ait olacağı kullanıcıyı + belirler.
Sözdizimi:User unix-kullanıcısı
Öntanımlı:User #-1
Bağlam:sunucu geneli
Durum:MPM
Modül:leader, perchild, prefork, threadpool, worker
Uyumluluk:Apache 2.0’dan itibaren sadece sunucu geneli için + geçerlidir.
+

User yönergesi, sunucunun hangi kullanıcı olarak + isteklere yanıt vereceğini belirler. Bu yönergenin uygulanabilmesi için + sunucunun root olarak çalıştırılmış olması gerekir. + Sunucuyu root dışında bir kullanıcı başlattığı takdirde, + sunucu belirtilen kullanıcıya geçemez ve mevcut kullanıcıyla çalışmaya + devam eder. Eğer sunucuyu root olarak başlatmışsanız ana + süreç root olarak çalışmaya devam edecektir. unix-kullanıcısı + şunlardan biri olabilir:

+ +
+
Bir kullanıcı adı
+
Gruba ismiyle başvurulur.
+ +
# ardından kullanıcı numarası
+
Kullanıcıya numarası ile başvurulur.
+
+ +

Bu yönergede belirtilecek kullanıcının, başkaları tarafından üzerinde + değişiklik yapılabilecek dosyalardan başkasına erişemeyen bir kullanıcı + olmaması gerektiği gibi, HTTP isteklerini işlemek dışında işlemler de + yapabilen bir kullanıcı olmamalıdır. + Çalışan sunucu için özellikle yeni bir grup atamanız önerilir. Bazı + sistem yöneticileri nobody kullanıcısını kullanırlar fakat + nobody kullanıcısı sistemde başka amaçlarla + kullanılabildiğinden bu her zaman mümkün olmadığı gibi arzulanan da + değildir.

+ +

Güvenlik

+

Ne yaptığınızı ve ne tehlikelere yol açacağınızı bilmiyorsanız + User (veya Group) yönergesine değer olarak + root atamayınız.

+
+ +

Sanal konakları farklı kullanıcı kimliklerle çalıştırmak üzere + tasarlanan perchild modülü kullanıldığında <VirtualHost> bölümlerinde + AssignUserID yönergesi ile + farklı bir kullanıcı kimlik tanımlanmadığı takdirde + User yönergesi ile ana sunucu için tanımlanan + kullanıcı kimlik sanal konak için de geçerli olur.

+ +

Özel bilgi: Bu yönergenin <VirtualHost> taşıyıcısı içinde kullanımı + artık desteklenmemektedir. Sunucunuzu suexec için + yapılandırırken SuexecUserGroup yönergesini + kullanınız.

+ +

Ek Bilgi

+

Useryönergesi beos ve + mpmt_os2 MPM’lerinde mevcut olsa da, aslında + işlevsiz olup sadece uyumluluk adına mevcuttur.

+
+ +
+
+
+

Mevcut Diller:  de  | + en  | + es  | + ja  | + tr 

+
+ \ No newline at end of file diff --git a/docs/manual/mod/mpm_common.xml.meta b/docs/manual/mod/mpm_common.xml.meta index d7faf264749..fe1d5076e6d 100644 --- a/docs/manual/mod/mpm_common.xml.meta +++ b/docs/manual/mod/mpm_common.xml.meta @@ -10,5 +10,6 @@ en es ja + tr diff --git a/docs/manual/mod/mpm_common.xml.tr b/docs/manual/mod/mpm_common.xml.tr new file mode 100644 index 00000000000..06e2b98e81a --- /dev/null +++ b/docs/manual/mod/mpm_common.xml.tr @@ -0,0 +1,945 @@ + + + + + + + + + + +mpm_common +Birden fazla Çok Süreçlilik Modülü (MPM) tarafından gerçeklenmiş + yönergeler bütünü. +MPM + + +AcceptMutex +Apache HTTPd Sunucusunun ağ soketlerinden istekleri kabul eden + çok sayıda çocuk süreci sıraya sokmak için kullandığı yöntemi + belirler. +AcceptMutex Default|yöntem +AcceptMutex Default +server config +leaderperchild +preforkthreadpoolworker + + + +

AcceptMutex yönergesi Apache HTTPd Sunucusunun + ağ soketlerinden istekleri kabul eden çok sayıda çocuk süreci sıraya + sokmak için kullandığı yöntemi + belirler. Apache 2.0’dan önce, yöntem sadece derleme sırasında + seçilebiliyordu. Kullanılacak en uygun yöntem mimariye ve platforma aşırı + derecede bağımlıdır. Bu konuda daha ayrıntılı bilgi edinmek için Başarım Arttırma İpuçları belgesine + bakabilirsiniz.

+ +

Bu yönergeye değer olarak Default belirtilmişse derleme + sırasında seçilen öntanımlı yöntem kullanılacaktır. Diğer olası yöntemler + aşağıda listelenmiştir. Tüm yöntemlerin tüm platformlarda mevcut + olmadığına dikkat ediniz. Eğer belirtilen yöntem mevcut değilse hata + günlüğüne mevcut yöntemlerin listesini içeren bir ileti yazılacaktır.

+ +
+
flock
+
LockFile yönergesi ile + belirtilen dosyayı kilitlemek için flock(2) sistem + çağrısı kullanılır.
+ +
fcntl
+
LockFile yönergesi ile + belirtilen dosyayı kilitlemek için fcntl(2) sistem + çağrısı kullanılır.
+ +
posixsem
+
Muteksleri gerçeklemek için POSIX uyumlu semaforlar kullanılır.
+ +
pthread
+
POSIX Evreleri (PThreads) belirtimi tarafından gerçeklenen muteksler + kullanılır.
+ +
sysvsem
+
Muteksleri gerçeklemek için SysV tarzı semaforlar kullanılır.
+
+ +

Sisteminiz için derleme sırasında seçilmiş öntanımlı yöntemi öğrenmek + isterseniz LogLevel yönergesine + debug değerini atayabilirsiniz. Öntanımlı AcceptMutex, ErrorLog + ile belirtilen günlük dosyasına yazılacaktır.

+ + + + +BS2000Account +BS2000 makinelerde yetkisiz hesap tanımlar. +BS2000Account account +server config +perchildprefork +Sadece BS2000 makineler içindir. + + +

BS2000Account yönergesi sadece BS2000 + konaklar için kullanılabilir. User yönergesi ile belirtilen yetkisiz apache sunucu + kullanıcısı için hesap numarası tanımlamakta kullanılmalıdır. Buna, + CGI betiklerinin sunucu tarafından başlatılmış yetkili hesabın + (normal olarak SYSROOT’un) özkaynaklarına erişmesini + engellemek için BS2000 POSIX alt sistemleri tarafından gerek duyulur.

+ + Ek Bilgi +

Sadece bir BS2000Account yönergesi kullanılabilir.

+ + +Apache EBCDIC portu + + + +CoreDumpDirectory +core dosyasını dökümlemek üzere Apache’nin geçmeye + çalışacağı dizin. +CoreDumpDirectory dizin +Öntanımlı değer için aşağıdaki açıklamaya bakınız +server config +beosleader +mpm_winntperchildprefork +threadpoolworker + + +

Bu yönerge core dosyasını dökümlemek üzere Apache’nin + geçmeye çalışacağı dizini belirler. ServerRoot dizini öntanımlı dizin olmakla + birlikte, bu dizin kullanıcılar tarafından yazılabilir bir dizin + olmadığından bir core dosyası dökümlenmez. Hata ayıklama + amacıyla bir core dosyası dökümlemek isterseniz farklı bir + yer belirtmek için bu yönergeyi kullanabilirsiniz.

+ + Linux üzerinde <code>core</code> dökümlemek +

Apache root olarak başlatılıp başka bir kullanıcıya geçilirse Linux + çekirdeği süreç tarafından yazılabilir olsa bile core + dökümlemeyi iptal eder. Eğer + CoreDumpDirectory yönergesi ile açıkça bir + dizin belirtirseniz, Apache (2.0.46 ve sonraki sürümleri), Linux 2.4 ve + sonrasında core dökümlemeyi yeniden + etkinleştirecektir.

+ + + + + +EnableExceptionHook +Bir çöküş sonrası olağandışılık eylemcilerini çalıştıracak + kancayı etkin kılar. +EnableExceptionHook On|Off +EnableExceptionHook Off +server config +leaderperchild +preforkthreadpool +worker +Sürüm 2.0.49 ve sonrasında mevcuttur + + +

Güvenlik sebebiyle bu yönerge sadece Apache + --enable-exception-hook seçeneği ile yapılandırılmışsa + kullanılabilir olacaktır. Bu, harici modüllerin eklenmesine ve bir çocuk + sürecin çöküşü sonrası bir şeyler yapmaya izin veren bir kancayı etkin + kılar.

+ +

Bu kancayı kullanan iki modül (mod_whatkilledus ve + mod_backtrace) zaten vardır. bunlar hakkında daha fazla bilgi + edinmek için Jeff Trawick'in EnableExceptionHook sitesine bakabilirsiniz.

+ + + + +Group +İsteklere yanıt verecek sunucunun ait olacağı grubu belirler. +Group unix-grubu +Group #-1 +server config +beosleader +mpmt_os2perchildprefork +threadpoolworker +Apache 2.0’dan itibaren sadece sunucu geneli için geçerlidir. + + +

Group yönergesi, sunucunun hangi grup altında + isteklere yanıt vereceğini belirler. Bu yönergenin uygulanabilmesi için + sunucunun root olarak çalıştırılmış olması gerekir. + Sunucuyu root dışında bir kullanıcı başlattığı takdirde, + sunucu belirtilen gruba geçemez ve kullanıcının kendi grubunda + çalışmaya devam eder. unix-grubu şunlardan biri olabilir:

+ +
+
Bir grup adı
+
Gruba ismiyle başvurulur.
+ +
# ardından grup numarası
+
Gruba numarası ile başvurulur.
+
+ + Örnek + Group www-group + + +

Çalışan sunucu için özellikle yeni bir grup atamanız önerilir. Bazı + sistem yöneticileri nobody grubunu kullanırlar fakat + bu her zaman mümkün olmadığı gibi arzulanan da değildir.

+ + Güvenlik +

Ne yaptığınızı ve ne tehlikelere yol açacağınızı bilmiyorsanız + Group (veya User) yönergesine değer olarak + root atamayınız.

+ + +

Özel bilgi: Bu yönergenin VirtualHost taşıyıcısı içinde kullanımı + artık desteklenmemektedir. Sunucunuzu suexec için + yapılandırırken SuexecUserGroup yönergesini + kullanınız.

+ + Ek Bilgi +

Group yönergesi beos ve + mpmt_os2 MPM’lerinde mevcut olsa da, aslında + işlevsiz olup sadece uyumluluk adına mevcuttur.

+ + + + + +PidFile +Ana sürecin süreç kimliğinin (PID) kaydedileceği dosyayı belirler. +PidFile dosya +PidFile logs/httpd.pid +server config +beosleader +mpm_winntmpmt_os2 +perchildprefork +threadpoolworker + + +

PidFile yönergesi, sunucunun artalan sürecinin + süreç kimliğinin kaydedileceği dosyayı belirler. Dosya ismi mutlak dosya + yoluyla belirtilmemişse dosya yolunun ServerRoot dizinine göre belirtildiği kabul + edilir.

+ + Örnek + PidFile /var/run/apache.pid + + +

Sunucuya sinyal gönderebilmek çoğunlukla işe yarar. Böylece ErrorLog ve TransferLog dosyaları kapatılıp + yeniden açılır ve yapılandırma dosyaları yeniden okunur. Bu, + PidFile dosyasında belirtilen süreç kimliğine bir + SIGHUP (kill -1) sinyali gönderilerek yapılır.

+ +

Günlük dosyasının yeri ve güvenlik ile ilgili + uyarılar PidFile dosyası içinde sözkonusu + olabilir.

+ + Ek Bilgi +

Apache 2’de sunucuyu (yeniden) başlatırken veya durdururken sadece + apachectl betiğini kullanmanız önerilir.

+ + + + + +Listen +Sunucunun dinleyeceği IP adresini ve portu belirler. +Listen [IP-adresi:]port-numarası +server config +beosleader +mpm_netwarempm_winnt +mpmt_os2perchild +preforkthreadpoolworker +event + +Apache 2.0’dan beri gerekli yönergelerden + biridir. + + +

Listen yönergesi Apache’yi sadece belli IP + adreslerini ve portlarını dinlemeye sevkeder. + Listen artık belirtilmesi zorunlu yönergelerden + biridir. Yapılandırma dosyasında bulunmadığı takdirde sunucu + başlatılırken başarısız olacaktır. Bu Apache Sunucusunun önceki + sürümünde böyle değildi.

+ +

Listen yönergesi Apache’ye, sadece belli + portlardan veya IP adresi ve port çiftlerinden gelen istekleri kabul + etmesini söyler. Eğer sadece port numarası belirtilmişse sunucu + belirtilen portu bütün ağ arabirimlerinde dinleyecektir. Eğer portla + birlikte bir IP adresi de belirtilmişse, sunucu belirtilen portu sadece + belirtilen arabirimden dinleyecektir.

+ +

Çok sayıda IP adresi ve port belirtmek için çok sayıda + Listen yönergesi kullanılabilir. Sunucu bu + durumda belirtilen bütün IP adreslerinden ve portlardan gelecek + isteklere yanıt verecektir.

+ +

Örneğin sunucunun hem port 80 hem de port 8000’den istek kabul etmesini + istiyorsanız bunu şöyle belirtebilirsiniz:

+ + + Listen 80
+ Listen 8000 + + +

Sunucunun belirtilen iki ağ arabiriminden ve port numarasından gelen + bağlantıları kabul etmesi için şu yapılandırmayı kullanabilirsiniz:

+ + + Listen 192.170.2.1:80
+ Listen 192.170.2.5:8000 + + +

IPv6 adresleri belirtilirken örnekteki gibi köşeli ayraçlar arasına + alınmalıdır:

+ + + Listen [2001:db8::a00:20ff:fea7:ccea]:80 + + + Hata durumu + Aynı IP adresi ve portun çok sayıda Listen + yönergesinde belirtilmesi bir "adres kullanımda" (Address already + in use) hatasına yol açar. + + +DNS ve Apache ile ilgili Konular +Sunucunun Kullandığı Adreslerin ve Portların + Ayarlanması + + + +ListenBackLog +Bekleyen bağlantılar kuyruğunun azami uzunluğunu + belirler +ListenBacklog kuyruk-uzunluğu +ListenBacklog 511 +server config +beosleader +mpm_netwarempm_winnt +mpmt_os2perchildprefork +threadpoolworker + + +

Bekleyen bağlantılar kuyruğunun azami uzunluğu. Genellikle bu ayar ne + gerekir ne de istenir. Ancak bazı sistemlerde TCP SYN yüklenme + saldırılarına karşı bu değerin arttırılması gerekebilir. + kuyruk-uzunluğu parametresi için listen(2) + işlevinin açıklamasına bakınız.

+ +

Bu değer çoğunlukla işletim sistemi tarafından daha küçük bir sayıyla + sınırlanır. Bu, işletim sistemine bağlı olarak değişiklik gösterir. + Ayrıca, çoğu işletim sisteminin kuyruk-uzunluğu parametresi + ile ne belirttiğinize bakmaksızın kendisi için atanmış değeri (fakat + normal olarak daha büyüğünü) kullanacağına dikkat ediniz.

+ + + + +LockFile +Apache HTTPd Sunucusunun ağ soketlerinden istekleri kabul eden + çok sayıda çocuk süreci sıraya sokarken kullandığı kilit dosyasının yerini + belirler. +LockFile dosya +LockFile logs/accept.lock +server config +leaderperchild +preforkthreadpoolworker + + + +

LockFile yönergesi, AcceptMutex yönergesi fcntl + veya flock değeri ile belirtildiği takdirde kullanılan + kilit dosyasının yerini belirler. Bu yönerge normalde öntanımlı + değeriyle bırakılır. Değişmesini gerektiren ana sebep, logs + dizininin ağ dosya sisteminde (NFS) yeralması halinde kilit + dosyasının bir yerel diskte saklanması gereğidir. Ana sürecin + süreç kimliği dosyaya kendiliğinden eklenir.

+ + Güvenlik +

Bu dosyayı herkesin yazabildiği /var/tmp gibi bir dizine + koymaktan kaçınmak gerekir. Çünkü, bu takdirde, birileri sunucunun + hizmet sunmaya başlarken oluşturacağı kilit dosyası ile aynı isimde + bir dosya oluşturarak hizmet reddi saldırısı (DoS) başlatabilir.

+ + +AcceptMutex + + + +MaxClients +İstekleri sunarken oluşturulacak çocuk süreçlerin azami sayısını + belirler. +MaxClients sayı +Ayrıntılar için aşağıdaki açıklamaya bakınız. +server config +beosleader +preforkthreadpoolworker + + + +

MaxClients yönergesi aynı anda sunulacak istek + sayısını sınırlamak için kullanılır. MaxClients + istekten fazlası geldiği takdirde bu istekler normal olarak kuyruğa + alınıp bekletilir. Kuyrukta bekletilecek isteklerin azami sayısı ise + ListenBacklog yönergesi ile + belirlenir. İstek sunmakta olan çocuk süreçlerden biri serbest + kaldığında bekletilen bağlantılardan birine hizmet sunulmaya + başlanır.

+ +

Evreli olmayan sunucularda (prefork gibi) + MaxClients yönergesi istekleri sunmak için + başlatılacak çocuk süreçlerin azami sayısını belirler. Öntanımlı değer + 256 olup bu değeri arttırmak isterseniz ServerLimit değerini de + arttırmalısınız.

+ +

Çok evreli ve melez sunucularda (beos veya + worker gibi) MaxClients + yönergesi istemcilere hizmet verecek evre sayısını sınırlar. Öntanımlı + değer beos için 50 iken melez MPM’ler için + ServerLimit ile ThreadsPerChild çarpımıdır (16 x + 25). Bu bakımdan MaxClients değerini 16 + süreçten fazlasına ayarlamak için ServerLimit değerini de + arttırmalısınız.

+ + + + +MaxMemFree +free() çağrılmaksızın ana bellek ayırıcının + ayırmasına izin verilen azami bellek miktarını belirler. +MaxMemFree kB-sayısı +MaxMemFree 0 +server config +beosleader +mpm_netwareprefork +threadpoolworkermpm_winnt + + +

MaxMemFree yönergesi, free() + çağrılmaksızın ana bellek ayırıcının ayırmasına izin verilen azami + bellek miktarını kB cinsinden belirler. Bir değerle belirtilmediğinde + veya 0 değeriyle belirtildiğinde eşik sınırsız + olacaktır.

+ + + + +MaxRequestsPerChild +Tek bir çocuk sürecin ömrü boyunca işleme sokabileceği istek + sayısını sınırlamakta kullanılır. +MaxRequestsPerChild sayı +MaxRequestsPerChild 10000 +server config +leadermpm_netware +mpm_winntmpmt_os2 +perchildprefork +threadpoolworker + + +

MaxRequestsPerChild yönergesi, tek bir çocuk + sürecin işleme sokabileceği istek sayısını sınırlamakta kullanılır. + MaxRequestsPerChild istekten sonra çocuk süreç + ölür. Eğer MaxRequestsPerChild için + 0 belirtilmişse sürecin ömrü sonsuz olacaktır.

+ + Sıfırdan farklı öntanımlı değerler +

mpm_netware ve mpm_winnt için + öntanımlı değer 0’dır.

+ + +

MaxRequestsPerChild için sıfırdan farklı bir + değer belirtmenin iki yararlı etkisi vardır:

+ +
    +
  • Sürecin kullanacağı bellek miktarını sınırlamak suretiyle olası + bellek sızıntılarını engeller.
    • + +
  • Sürece sonlu bir ömür biçerek sunucu yükü düştüğünde süreç sayısının + da düşürülmesine yardımcı olur.
    • +
+ + Ek Bilgi +

KeepAlive isteklerinde sadece + ilk istek bu sınıra uygun sayılır. Etkisi ise, davranışın çocuk süreç + başına bağlantı sayısının sınırlanması şeklinde + değişmesidir.

+ + + + + +MaxSpareThreads +Boştaki azami evre sayısını belirler +MaxSpareThreads number +Ayrıntılar için aşağıdaki açıklamaya bakınız. +server config +beosleader +mpm_netwarempmt_os2 +perchildthreadpoolworker + + + +

Boştaki azami evre sayısı. Her MPM bu yönerge karşısında farklı + davranır.

+ +

perchild için MaxSpareThreads 10 + öntanımlıdır. Bu MPM, boştaki evrelerin sayısını çocuk süreç başına + boştaki evre sayısı olarak izler. Bir çocukta çok fazla boşta evre + varsa sunucu sadece o çocuğun boştaki evrelerini öldürür.

+ +

worker, leader ve + threadpool için MaxSpareThreads 250 + öntanımlıdır. Bu MPM’ler boştaki evreleri sunucu genelinde izler. Eğer + sunucuda çok fazla boşta evre varsa, sunucu boştaki evrelerin sayısı bu + sınırın altına inene kadar çocuk süreçleri öldürür.

+ +

mpm_netware için MaxSpareThreads 100 + öntanımlıdır. Bu MPM tek bir süreç olarak çalıştığından boştaki evre + sayısı aynı zamanda sunucu genelinde boştaki evre sayısıdır.

+ +

beos ve mpmt_os2 MPM’leri + mpm_netware gibidir. beos için + MaxSpareThreads 50 öntanımlıyken mpmt_os2 + için öntanımlı değer 10’dur.

+ + Kısıtlamalar +

MaxSpareThreads için değer aralığı sınırlıdır. + Apache belirtilen değeri aşağıdaki kurallara uygun olarak + kendiliğinden düzeltecektir:

+
    +
  • perchild için + MaxSpareThreads değerinin ThreadLimit değerinden küçük veya + eşit olması gerekir.
    • + +
  • mpm_netware modülü, değerin MinSpareThreads değerinden küçük + olmasını gerektirir.
    • + +
  • leader, threadpool ve + worker için değer, MinSpareThreads + ve ThreadsPerChild + toplamına eşit veya büyük olmak zorundadır.
    • +
+ + +MinSpareThreads +StartServers + + + +MinSpareThreads +İsteklerin ani artışında devreye girecek boştaki evrelerin asgari + sayısını belirler. +MinSpareThreads number +Ayrıntılar için aşağıdaki açıklamaya bakınız. +server config +beosleader +mpm_netwarempmt_os2 +perchildthreadpoolworker + + + +

İsteklerin ani artışında devreye girecek boştaki evrelerin asgari + sayısı. Her MPM bu yönerge karşısında farklı davranır.

+ +

perchild için MinSpareThreads 5 + öntanımlıdır ve çocuk süreç başına boştaki evre sayısını izler. Bir + çocuk için yeterince boşta evre yoksa sunucu bu çocuk için yeni evreler + oluşturmaya başlar. Nitekim, NumServers için 10 ve + MinSpareThreads için 5 atarsanız + sisteminizdeki boştaki evre sayısı en az 50 olur.

+ +

worker, leader ve + threadpool modülleri için MinSpareThreads + 75 öntanımlıdır ve bu modüller boştaki evreleri sunucu genelinde + izler. Eğer sunucuda boştaki evre sayısı yetersizse, sunucu boştaki + evrelerin sayısı bu sınırın üstüne çıkana kadar çocuk süreç + oluşturur.

+ +

mpm_netware için MinSpareThreads 10 + öntanımlıdır ve tek süreç kendisi olduğundan izleme sunucu genelinde + yapılır.

+ +

beos ve mpmt_os2 modülleri + mpm_netware gibidir. beos için + MinSpareThreads 1 öntanımlı iken mpmt_os2 + için öntanımlı değer 5’tir.

+ +MaxSpareThreads +StartServers + + + +ScoreBoardFile +Çocuk süreçler için eşgüdüm verisini saklamakta kullanılan + dosyanın yerini belirler. +ScoreBoardFile dosya-yolu +ScoreBoardFile logs/apache_status +server config +beosleader +mpm_winntperchildprefork +threadpoolworker + + +

Apache ana ve çocuk süreçler arasında iletişim için bir çetele tutar. + Bazı mimariler bu iletişimi kolaylaştırmak için bir dosya gerektirir. + Eğer yönerge belirtilmezse Apache çeteleyi önce tamamen bellekte + oluşturmayı dener (anonim paylaşımlı bellek kullanarak); bunda başarılı + olamazsa dosyayı diskte oluşturmaya çalışacaktır (paylaşımlı belleğe + eşlemli dosya kullanarak). Bu yönergenin belirtilmesi Apache sunucusunun + dosyayı daima diskte oluşturmasına sebep olur.

+ + Örnek + ScoreBoardFile /var/run/apache_status + + +

Paylaşımlı belleğe eşlemli dosya, çeteleye doğrudan erişmesi gereken + üçüncü parti uygulamalar için yararlıdır.

+ +

Eğer ScoreBoardFile yönergesi ile bir dosya + belirtecekseniz, dosyayı bir RAM diske yerleştirerek hız artışı + sağlayabilirsiniz. Fakat, günlük dosyası yerleştirme ve güvenlik ile ilgili uyarılara + benzer uyarılara karşı dikkatli olunuz.

+ +Sunucuyu Durdurma ve Yeniden Başlatma + + + +ReceiveBufferSize +TCP alım tamponu boyu +ReceiveBufferSize bayt-sayısı +ReceiveBufferSize 0 +server config +beosleader +mpm_netwarempm_winnt +mpmt_os2perchildprefork +threadpoolworker + + +

Sunucu TCP alım tamponu boyunu bayt-sayısı ile belirtilen + bayta ayarlayacaktır.

+ +

0 değeri atarsanız sunucu işletim sistemi öntanımlısını + kullanacaktır.

+ + + + +SendBufferSize +TCP tamponu boyu +SendBufferSize bayt-sayısı +SendBufferSize 0 +server config +beosleader +mpm_netwarempm_winnt +mpmt_os2perchildprefork +threadpoolworker + + +

Sunucu TCP gönderim tamponu boyunu bayt-sayısı ile + belirtilen bayta ayarlayacaktır. Yüksek hızlı yüksek yataklık süresi + için standart işletim sistemi öntanımlılarını arttırmak çok yararlıdır + (örneğin, kıtalar arası hızlı borularda olduğu gibi 100 ms + civarında).

+ +

0 değeri atarsanız sunucu işletim sistemi öntanımlısını + kullanacaktır.

+ + + + +ServerLimit +Ayarlanabilir süreç sayısının üst sınırını belirler. +ServerLimit sayı +Ayrıntılar için aşağıdaki açıklamaya bakınız. +server config +leaderperchild +preforkthreadpoolworker + + + +

prefork modülü söz konusu olduğunda bu yönerge, Apache + sürecinin ömrü boyunca MaxClients yönergesine atanabilecek + azami değeri belirler. worker modülü sözkonusu + olduğunda ise, Apache sürecinin ömrü boyunca MaxClients yönergesine atanabilecek + azami değeri ThreadLimit ile + birlikte belirler. Bu yönergeyi bir yeniden başlatma sırasında + değiştirirseniz bu değişiklik yok sayılır fakat MaxClients değişiklikleri dikkate + alınır.

+ +

Bu yönergenin kullanılması özel bir dikkat gerektirir. Eğer + ServerLimit gereğinden yüksek bir değere + ayarlanırsa, gereksiz yere paylaşımlı bellek ayrılmış olur. Eğer + ServerLimit ve MaxClients değerleri sistemin + işleyebileceğinden daha yüksek değerlere ayarlanırsa Apache + başlayamayacağı gibi sistemi kararsız hale de getirebilir.

+ +

Bu yönergeyi prefork modülü ile sadece MaxClients yönergesine 256’dan + (öntanımlı) daha büyük bir değer atayacaksanız kullanınız. Bu yönergeye + MaxClients için atamak + istediğiniz değerden fazlasını atamayınız.

+ +

worker, leader ve + threadpool modülleri söz konusu olduğunda bu yönergeyi + MaxClients ve + ThreadsPerChild ayarları 16 + sunucu sürecinden (16 öntanımlıdır) fazlasını gerektiriyorsa + ayarlayınız. Bu yönergeye MaxClients + ve ThreadsPerChild için gerekli gördüğünüz + sunucu süreci sayısından fazlasını atamayınız.

+ +

perchild modülüyle bu yönergeyi eğer NumServers yönergesine 8’den (öntanımlı) + büyük bir değer atayacaksanız kullanınız.

+ + Ek Bilgi +

Sunucu içinde derlenmiş olarak ServerLimit 20000 + şeklinde bir zorlayıcı sınır vardır. Bu önlem, yazım hatalarının + istenmeyen sonuçlara yol açmasını engellemek için düşünülmüştür.

+ + +Sunucuyu Durdurma ve Yeniden Başlatma + + + +StartServers +Sunucunun başlatılması sırasında oluşturulan çocuk süreçlerin + sayısını belirler. +StartServers sayı +Ayrıntılar için aşağıdaki açıklamaya bakınız. +server config +leadermpmt_os2 +preforkthreadpoolworker + + + +

StartServers yönergesi, sunucunun başlatılması + sırasında oluşturulan çocuk süreçlerin sayısını belirler. Süreç sayısı + normal olarak yüke bağlı olarak değişse de bu değerin ayarlanmasını + gerektirecek küçük bir sebep vardır.

+ +

Öntanımlı değer MPM’den MPM’e fark eder. Öntanımlı değer + leader, threadpool ve + worker için 3 iken + prefork için 5 ve + mpmt_os2 için 2’dir.

+ + + + +StartThreads +Sunucunun başlatılması sırasında oluşturulan evrelerin sayısını + belirler. +StartThreads sayı +Ayrıntılar için aşağıdaki açıklamaya bakınız. +server config +beosmpm_netware +perchild + + +

StartThreads yönergesi, sunucunun başlatılması + sırasında oluşturulan evrelerin sayısını belirler. Evre sayısı normal + olarak yüke bağlı olarak değişse de bu değerin ayarlanmasını + gerektirecek küçük bir sebep vardır.

+ +

perchild için StartThreads 5 öntanımlı + olup bu yönerge sunucunun başlatılması sırasında oluşturulan süreç + başına evre sayısıyla bağlantısını sürdürür.

+ +

mpm_netware için StartThreads 50 + öntanımlı olup, sadece tek bir süreç olduğundan, sunucunun başlatılması + sırasında oluşturulan evrelerin toplam sayısı 50’dir.

+ +

beos için StartThreads 10 öntanımlı olup + sunucunun başlatılması sırasında oluşturulan evrelerin toplam sayısı + 10’dur.

+ + + + +ThreadLimit +Çocuk süreç başına ayarlanabilir evre sayısının üst sınırını + belirler. +ThreadLimit sayı +Ayrıntılar için aşağıdaki açıklamaya bakınız. +server config +leadermpm_winnt +perchildthreadpoolworker + +mpm_winnt için Apache 2.0.41 ve sonrasında mevcuttur. + + +

Bu yönerge, Apache sürecinin ömrü boyunca ThreadsPerChild yönergesine + atanabilecek azami değeri belirler. Bu yönergeyi bir yeniden başlatma + sırasında değiştirirseniz bu değişiklik yok sayılır fakat ThreadsPerChild değişiklikleri dikkate + alınır.

+ +

Bu yönergenin kullanılması özel bir dikkat gerektirir. Eğer + ThreadLimit değeri ThreadsPerChild değerinden yüksek bir + değere ayarlanırsa, gereksiz yere paylaşımlı bellek ayrılmış olur. Eğer + ThreadLimit ve ThreadsPerChild değerleri sistemin + işleyebileceğinden daha yüksek değerlere ayarlanırsa Apache + başlayamayacağı gibi sistemi kararsız hale de getirebilir. Bu yönergeye + Apache sunucusunun çalışması için öngörülmüş en büyük değerden daha + yükseğini atamayınız.

+ +

ThreadLimit yönergesinin öntanımlı değeri + mpm_winnt için 1920, diğerleri için + 64’tür.

+ + Ek Bilgi +

Sunucu içinde derlenmiş olarak ThreadLimit 20000 + şeklinde bir zorlayıcı sınır vardır (mpm_winnt için + 15000’dir). Bu önlem, yazım hatalarının istenmeyen sonuçlara yol + açmasını engellemek için düşünülmüştür.

+ + + + + +ThreadsPerChild +Her çocuk süreç tarafından oluşturulan evrelerin sayısını + belirler. +ThreadsPerChild sayı +Ayrıntılar için aşağıdaki açıklamaya bakınız. +server config +leadermpm_winnt +threadpoolworker + + +

Bu yönerge, her çocuk süreç tarafından oluşturulan evrelerin sayısını + belirler. Çocuk süreçler bu evreleri başlatıldıklarında oluştururlar ve + bundan daha fazlasını asla oluşturmazlar. mpm_winnt + gibi sadece bir çocuk sürecin bulunduğu bir MPM kullanıyorsanız, bu + sayı sunucunun tüm yükünü kaldırabilecek kadar büyük olmalıdır. + worker gibi çok çocuk süreçli bir MPM kullanıyorsanız, + toplam evre sayısı sunucunun tüm yükünü kaldırabilecek kadar + büyük olmalıdır.

+ +

ThreadsPerChild için öntanımlı değer + mpm_winnt kullanıldığında 64 diğerleri + için 25’tir.

+ + + + +User +İsteklere yanıt verecek sunucunun ait olacağı kullanıcıyı + belirler. +User unix-kullanıcısı +User #-1 +server config +leaderperchild +preforkthreadpoolworker + +Apache 2.0’dan itibaren sadece sunucu geneli için + geçerlidir. + + +

User yönergesi, sunucunun hangi kullanıcı olarak + isteklere yanıt vereceğini belirler. Bu yönergenin uygulanabilmesi için + sunucunun root olarak çalıştırılmış olması gerekir. + Sunucuyu root dışında bir kullanıcı başlattığı takdirde, + sunucu belirtilen kullanıcıya geçemez ve mevcut kullanıcıyla çalışmaya + devam eder. Eğer sunucuyu root olarak başlatmışsanız ana + süreç root olarak çalışmaya devam edecektir. unix-kullanıcısı + şunlardan biri olabilir:

+ +
+
Bir kullanıcı adı
+
Gruba ismiyle başvurulur.
+ +
# ardından kullanıcı numarası
+
Kullanıcıya numarası ile başvurulur.
+
+ +

Bu yönergede belirtilecek kullanıcının, başkaları tarafından üzerinde + değişiklik yapılabilecek dosyalardan başkasına erişemeyen bir kullanıcı + olmaması gerektiği gibi, HTTP isteklerini işlemek dışında işlemler de + yapabilen bir kullanıcı olmamalıdır. + Çalışan sunucu için özellikle yeni bir grup atamanız önerilir. Bazı + sistem yöneticileri nobody kullanıcısını kullanırlar fakat + nobody kullanıcısı sistemde başka amaçlarla + kullanılabildiğinden bu her zaman mümkün olmadığı gibi arzulanan da + değildir.

+ + Güvenlik +

Ne yaptığınızı ve ne tehlikelere yol açacağınızı bilmiyorsanız + User (veya Group) yönergesine değer olarak + root atamayınız.

+ + +

Sanal konakları farklı kullanıcı kimliklerle çalıştırmak üzere + tasarlanan perchild modülü kullanıldığında VirtualHost bölümlerinde + AssignUserID yönergesi ile + farklı bir kullanıcı kimlik tanımlanmadığı takdirde + User yönergesi ile ana sunucu için tanımlanan + kullanıcı kimlik sanal konak için de geçerli olur.

+ +

Özel bilgi: Bu yönergenin VirtualHost taşıyıcısı içinde kullanımı + artık desteklenmemektedir. Sunucunuzu suexec için + yapılandırırken SuexecUserGroup yönergesini + kullanınız.

+ + Ek Bilgi +

Useryönergesi beos ve + mpmt_os2 MPM’lerinde mevcut olsa da, aslında + işlevsiz olup sadece uyumluluk adına mevcuttur.

+ + + + + diff --git a/docs/manual/mod/quickreference.html.tr.utf8 b/docs/manual/mod/quickreference.html.tr.utf8 index 0636958dfe0..39bb6e11a1c 100644 --- a/docs/manual/mod/quickreference.html.tr.utf8 +++ b/docs/manual/mod/quickreference.html.tr.utf8 @@ -50,8 +50,9 @@ - + - + @@ -244,8 +244,8 @@ headers - + @@ -283,8 +283,8 @@ subdirectories from the web - + - + - - + + @@ -401,22 +400,24 @@ URLs - + - + - - + + - + - + @@ -462,8 +463,7 @@ directory evaluated. - + header for proxied requests - + @@ -555,8 +555,8 @@ by Apache children processes launched by Apache children - + the cgi daemon - + - + - - + + - - + + @@ -680,8 +683,8 @@ requests ... - + diff --git a/docs/manual/mpm.html b/docs/manual/mpm.html index ef1561e3a5e..0a9b82305a3 100644 --- a/docs/manual/mpm.html +++ b/docs/manual/mpm.html @@ -21,3 +21,7 @@ Content-type: text/html; charset=EUC-KR URI: mpm.html.ru.koi8-r Content-Language: ru Content-type: text/html; charset=KOI8-R + +URI: mpm.html.tr.utf8 +Content-Language: tr +Content-type: text/html; charset=UTF-8 diff --git a/docs/manual/mpm.html.tr.utf8 b/docs/manual/mpm.html.tr.utf8 new file mode 100644 index 00000000000..2b74c9fc715 --- /dev/null +++ b/docs/manual/mpm.html.tr.utf8 @@ -0,0 +1,128 @@ + + + +Çok Süreçlilik Modülleri (MPM’ler) - Apache HTTP Sunucusu + + + + +
+

Modüller | Yönergeler | SSS | Terimler | Site Haritası

+

Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.0

+
+
<-
+

Çok Süreçlilik Modülleri (MPM’ler)

+
+

Mevcut Diller:  de  | + en  | + es  | + ja  | + ko  | + ru  | + tr 

+
+ +

Bu belgede Çok Süreçlilik Modülü denince ne anlaşıldığı ve bunların + Apache HTTP Sunucusu tarafından nasıl kullanıldıkları açıklanmıştır.

+
+ +
top
+
+

Giriş

+ +

Apache HTTP Sunucusu çok çeşitli platformlar üstünde farklı ortamlarda + çalışabilen güçlü ve esnek bir HTTP sunucusu olarak tasarlanmıştır. + Farklı platformlar ve farklı ortamlar çoğunlukla farklı özellikler veya + aynı özelliğin en yüksek verimlilikle gerçeklenmesi için farklı yöntemler + gerektirir. Apache, geniş ortam çeşitliliğini daima modüler tasarımı + sayesinde uzlaştırmıştır. Bu tasarım, site yöneticilerine, sunucularında + bulunmasını istedikleri özellikleri derleme sırasında veya çalışma anında + gerekli modülleri yüklemek suretiyle seçebilme imkanı verir.

+ +

Apache 2.0, bu modüler tasarımı sunucunun en temel işlevlerine kadar + indirmiştir. Sunucu, Çok Süreçlilik Modülleri adı verilen ve makine + üzerindeki ağ portlarının bağlanmasından, isteklerin kabul edilmesinden + ve bu istekleri yanıtlayacak çocuklara dağıtmaktan sorumlu olan + modüllerin seçimine imkan verecek bir yapılanma ile gelir.

+ +

Sunucunun modüler tasarımının bu seviyede genişletilmesi iki önemli + yarar sağlar:

+ +
    +
  • Apache geniş çeşitlilikteki işletim sistemlerini daha temiz ve daha + verimli bir şekilde destekleyebilmektedir. Özellikle, + mpm_winnt modülü, Apache 1.3’te kullanılan POSIX + katmanının yerine işletim sistemine özgü özellikleri + kullanabildiğinden, Apache HTTP Sunucusunun Windows sürümü artık çok + daha verimli bir duruma gelmiştir. Aynı fayda özelleştirilmiş MPM’lerle + diğer işletim sistemlerine de sağlanmıştır.
    • + +
  • Sunucu, belli bir sitenin ihtiyaçlarına uygun olarak daha iyi + kişiselleştirilebilmektedir. Örneğin, eski yazılım ile uyumluluk ve + kararlılığa önem veren siteler prefork modülünü + kullanabilirken, daha geniş ölçeklenebilirlik gerektiren siteler + worker gibi evreli bir MPM modülünü + seçebilmektedir. Ek olarak, farklı konakların farklı kullanıcı + kimlikleri ile sunulması gibi özel oluşumlar da + (perchild) sağlanabilmektedir.
    • +
+ +

Kullanıcı açısından MPM’lerin diğer Apache modüllerinden görünüşte bir + farkı yoktur. Asıl fark sunucuya yüklenebilecek azami MPM modülü + sayısının bir ve yalnız bir olarak sınırlanmış olmasıdır. Mevcut MPM + modülleri modül dizini sayfasında listelenmiştir..

+ +
top
+
+

MPM Seçimi

+ +

MPM’ler paket yapılandırması sırasında seçilmeli ve sunucu içinde + derlenmelidir. Derleyiciler evrelerin kullanılacağını bildikleri + takdirde çoğu işlevi evreleri kullanacak şekilde + en iyileyebilmektedir.

+ +

Kullanmak istediğiniz MPM’yi kendiniz seçmek istediğiniz takdirde + configure betiğini + --with-mpm=AD seçeneği ile kullanınız. Burada + AD istenen MPM’nin adıdır.

+ +

Sunucu derlendikten sonra hangi MPM’nin seçilmiş olduğunu ./httpd + -l komutuyla saptamak mümkündür. Bu komut, MPM de dahil omak + üzere sunucuyla birlikte derlenmiş tüm modülleri listeleyecektir.

+
top
+
+

Öntanımlı MPM’ler

+ +

Aşağıdaki tabloda çeşitli işletim sistemlerinde öntanımlı olan MPM’ler + listelenmiştir. Derleme sırasında başka bir seçim yapmadığınız takdirde + bu işletim sistemlerinde bu MPM’ler seçilmiş olacaktır.

+ +
AcceptMutex Default|method Default sM
Method that Apache uses to serialize multiple children -accepting requests on network sockets
AcceptMutex Default|yöntem Default sM
Apache HTTPd Sunucusunun ağ soketlerinden istekleri kabul eden + çok sayıda çocuk süreci sıraya sokmak için kullandığı yöntemi + belirler.
AcceptPathInfo On|Off|Default Default skdhÇ
Resources accept trailing pathname information
AccessFileName filename [filename] ... .htaccess skÇ
Name of the distributed configuration file
Action action-type cgi-scriptskdhT
Activates a CGI script for a particular handler or @@ -181,8 +182,7 @@ passwords for authentication
BrowserMatchNoCase regex [!]env-variable[=value] [[!]env-variable[=value]] ...skdhT
Sets environment variables conditional on User-Agent without respect to case
BS2000Account accountsM
Define the non-privileged account on BS2000 -machines
BS2000Account accountsM
BS2000 makinelerde yetkisiz hesap tanımlar.
BufferedLogs On|Off Off sT
Buffer log entries in memory before writing to disk
CacheDefaultExpire seconds 3600 (one hour) skD
The default duration to cache a document when no expiry date is specified.
CacheDirLength length 2 skD
The number of characters in subdirectory names
CookieStyle Netscape|Cookie|Cookie2|RFC2109|RFC2965 Netscape skdhE
Format of the cookie header field
CookieTracking on|off off skdhE
Enables tracking cookie
CoreDumpDirectory directorysM
Directory where Apache attempts to -switch before dumping core
CoreDumpDirectory dizinsM
core dosyasını dökümlemek üzere Apache’nin geçmeye + çalışacağı dizin.
CustomLog file|pipe format|nickname [env=[!]environment-variable]skT
Sets filename and format of log file
DumpIOInput On|Off Off sD
Dump all input data to the error log
DumpIOOutput On|Off Off sD
Dump all output data to the error log
EnableExceptionHook On|Off Off sM
Enables a hook that runs exception handlers -after a crash
EnableExceptionHook On|Off Off sM
Bir çöküş sonrası olağandışılık eylemcilerini çalıştıracak + kancayı etkin kılar.
EnableMMAP On|Off On skdhÇ
Use memory-mapping to read files during delivery
EnableSendfile On|Off On skdhÇ
Use the kernel sendfile support to deliver files to the client
ErrorDocument error-code documentskdhÇ
What the server will return to the client @@ -313,8 +313,7 @@ found
ForceType MIME-type|NonedhÇ
Forces all matching files to be served with the specified MIME content-type
ForensicLog filename|pipeskE
Sets filename of the forensic log
Group unix-group #-1 sM
Group under which the server will answer -requests
Group unix-grubu #-1 sM
İsteklere yanıt verecek sunucunun ait olacağı grubu belirler.
Header [condition] set|append|add|unset|echo header [value] [env=[!]variable]skdhE
Configure HTTP response headers
HeaderName filenameskdhT
Name of the file that will be inserted at the top @@ -389,9 +388,9 @@ client
LimitRequestLine bytes 8190 sÇ
Limit the size of the HTTP request line that will be accepted from the client
LimitXMLRequestBody bytes 1000000 skdhÇ
Limits the size of an XML-based request body
Listen [IP-address:]portnumbersM
IP addresses and ports that the server -listens to
ListenBacklog backlogsM
Maximum length of the queue of pending connections
Listen [IP-adresi:]port-numarasısM
Sunucunun dinleyeceği IP adresini ve portu belirler.
ListenBacklog kuyruk-uzunluğusM
Bekleyen bağlantılar kuyruğunun azami uzunluğunu + belirler
LoadFile filename [filename] ...sE
Link in the named object file or library
LoadModule module filenamesE
Links in the object file or library, and adds to the list of active modules
<LocationMatch regex> ... </LocationMatch>skÇ
Applies the enclosed directives only to regular-expression matching URLs
LockFile filename logs/accept.lock sM
Location of the accept serialization lock file
LockFile dosya logs/accept.lock sM
Apache HTTPd Sunucusunun ağ soketlerinden istekleri kabul eden + çok sayıda çocuk süreci sıraya sokarken kullandığı kilit dosyasının yerini + belirler.
LogFormat format|nickname [nickname] "%h %l %u %t \"%r\" +skT
Describes a format for use in a log file
LogLevel level warn skÇ
Controls the verbosity of the ErrorLog
MaxClients numbersM
Maximum number of child processes that will be created -to serve requests
MaxClients sayısM
İstekleri sunarken oluşturulacak çocuk süreçlerin azami sayısını + belirler.
MaxKeepAliveRequests number 100 skÇ
Number of requests allowed on a persistent connection
MaxMemFree KBytes 0 sM
Maximum amount of memory that the main allocator is allowed -to hold without calling free()
MaxRequestsPerChild number 10000 sM
Limit on the number of requests that an individual child server -will handle during its life
MaxMemFree kB-sayısı 0 sM
free() çağrılmaksızın ana bellek ayırıcının + ayırmasına izin verilen azami bellek miktarını belirler.
MaxRequestsPerChild sayı 10000 sM
Tek bir çocuk sürecin ömrü boyunca işleme sokabileceği istek + sayısını sınırlamakta kullanılır.
MaxRequestsPerThread number 0 sM
Limit on the number of requests that an individual thread will handle during its life
MaxSpareServers number 10 sM
Maximum number of idle child server processes
MaxSpareThreads numbersM
Maximum number of idle threads
MaxSpareThreads numbersM
Boştaki azami evre sayısını belirler
MaxThreads number 2048 sM
Set the maximum number of worker threads
MaxThreadsPerChild number 64 sM
Maximum number of threads per child process
MCacheMaxObjectCount value 1009 sD
The maximum number of objects allowed to be placed in the @@ -439,8 +440,8 @@ meta information
MimeMagicFile file-pathskE
Enable MIME-type determination based on file contents using the specified magic file
MinSpareServers number 5 sM
Minimum number of idle child server processes
MinSpareThreads numbersM
Minimum number of idle threads available to handle request -spikes
MinSpareThreads numbersM
İsteklerin ani artışında devreye girecek boştaki evrelerin asgari + sayısını belirler.
MMapFile file-path [file-path] ...sD
Map a list of files into memory at startup time
ModMimeUsePathInfo On|Off Off dT
Tells mod_mime to treat path_info components as part of the filename
PassEnv env-variable [env-variable] ...skdhT
Passes environment variables from the shell
PidFile filename logs/httpd.pid sM
File where the server records the process ID -of the daemon
PidFile dosya logs/httpd.pid sM
Ana sürecin süreç kimliğinin (PID) kaydedileceği dosyayı belirler.
ProtocolEcho On|OffskD
Turn the echo server on or off
<Proxy wildcard-url> ...</Proxy>skE
Container for directives applied to proxied resources
ProxyBadHeader IsError|Ignore|StartBody IsError skE
Determines how to handle bad header lines in a @@ -495,7 +495,7 @@ expressions
ReadmeName filenameskdhT
Name of the file that will be inserted at the end of the index listing
ReceiveBufferSize bytes 0 sM
TCP receive buffer size
ReceiveBufferSize bayt-sayısı 0 sM
TCP alım tamponu boyu
Redirect [status] URL-path URLskdhT
Sends an external redirect asking the client to fetch a different URL
Satisfy Any|All All dhÇ
Interaction between host-level access control and user authentication
ScoreBoardFile file-path logs/apache_status sM
Location of the file used to store coordination data for -the child processes
ScoreBoardFile dosya-yolu logs/apache_status sM
Çocuk süreçler için eşgüdüm verisini saklamakta kullanılan + dosyanın yerini belirler.
Script method cgi-scriptskdT
Activates a CGI script for a particular request method.
ScriptAlias URL-path @@ -575,12 +575,12 @@ in the scriptlog
SecureListen [IP-address:]portnumber Certificate-Name [MUTUAL]sT
Enables SSL encryption for the specified port
SendBufferSize bytes 0 sM
TCP buffer size
SendBufferSize bayt-sayısı 0 sM
TCP tamponu boyu
ServerAdmin email-addressskÇ
Email address that the server includes in error messages sent to the client
ServerAlias hostname [hostname] ...kÇ
Alternate names for a host used when matching requests to name-virtual hosts
ServerLimit numbersM
Upper limit on configurable number of processes
ServerLimit sayısM
Ayarlanabilir süreç sayısının üst sınırını belirler.
ServerName fully-qualified-domain-name[:port]skÇ
Hostname and port that the server uses to identify itself
ServerPath URL-pathkÇ
Legacy URL pathname for a name-based virtual host that @@ -663,12 +663,15 @@ in the Session Cache
SSLVerifyClient level none skdhE
Type of Client Certificate verification
SSLVerifyDepth number 1 skdhE
Maximum depth of CA Certificates in Client Certificate verification
StartServers numbersM
Number of child server processes created at startup
StartThreads numbersM
Number of threads created on startup
StartServers sayısM
Sunucunun başlatılması sırasında oluşturulan çocuk süreçlerin + sayısını belirler.
StartThreads sayısM
Sunucunun başlatılması sırasında oluşturulan evrelerin sayısını + belirler.
SuexecUserGroup User GroupskE
User and group permissions for CGI programs
ThreadLimit numbersM
Sets the upper limit on the configurable number of threads -per child process
ThreadsPerChild numbersM
Number of threads created by each child process
ThreadLimit sayısM
Çocuk süreç başına ayarlanabilir evre sayısının üst sınırını + belirler.
ThreadsPerChild sayısM
Her çocuk süreç tarafından oluşturulan evrelerin sayısını + belirler.
ThreadStackSize number 65536 sM
Determine the stack size for each thread
TimeOut seconds 300 skÇ
Amount of time the server will wait for certain events before failing a request
skdhT
Removes variables from the environment
UseCanonicalName On|Off|DNS On skdÇ
Configures how the server determines its own name and port
User unix-userid #-1 sM
The userid under which the server will answer -requests
User unix-kullanıcısı #-1 sM
İsteklere yanıt verecek sunucunun ait olacağı kullanıcıyı + belirler.
UserDir directory-filename public_html skT
Location of the user-specific directories
VirtualDocumentRoot interpolated-directory|none none skE
Dynamically configure the location of the document root for a given virtual host
+ + + + + + +
BeOSbeos
Netwarempm_netware
OS/2mpmt_os2
Unixprefork
Windowsmpm_winnt
+ +
+

Mevcut Diller:  de  | + en  | + es  | + ja  | + ko  | + ru  | + tr 

+
+ \ No newline at end of file diff --git a/docs/manual/mpm.xml.meta b/docs/manual/mpm.xml.meta index eb6b791a436..eac4e490fb5 100644 --- a/docs/manual/mpm.xml.meta +++ b/docs/manual/mpm.xml.meta @@ -12,5 +12,6 @@ ja ko ru + tr diff --git a/docs/manual/mpm.xml.tr b/docs/manual/mpm.xml.tr new file mode 100644 index 00000000000..3f37f11f313 --- /dev/null +++ b/docs/manual/mpm.xml.tr @@ -0,0 +1,115 @@ + + + + + + + + + + + Çok Süreçlilik Modülleri (MPM’ler) + + +

Bu belgede Çok Süreçlilik Modülü denince ne anlaşıldığı ve bunların + Apache HTTP Sunucusu tarafından nasıl kullanıldıkları açıklanmıştır.

+ + +
Giriş + +

Apache HTTP Sunucusu çok çeşitli platformlar üstünde farklı ortamlarda + çalışabilen güçlü ve esnek bir HTTP sunucusu olarak tasarlanmıştır. + Farklı platformlar ve farklı ortamlar çoğunlukla farklı özellikler veya + aynı özelliğin en yüksek verimlilikle gerçeklenmesi için farklı yöntemler + gerektirir. Apache, geniş ortam çeşitliliğini daima modüler tasarımı + sayesinde uzlaştırmıştır. Bu tasarım, site yöneticilerine, sunucularında + bulunmasını istedikleri özellikleri derleme sırasında veya çalışma anında + gerekli modülleri yüklemek suretiyle seçebilme imkanı verir.

+ +

Apache 2.0, bu modüler tasarımı sunucunun en temel işlevlerine kadar + indirmiştir. Sunucu, Çok Süreçlilik Modülleri adı verilen ve makine + üzerindeki ağ portlarının bağlanmasından, isteklerin kabul edilmesinden + ve bu istekleri yanıtlayacak çocuklara dağıtmaktan sorumlu olan + modüllerin seçimine imkan verecek bir yapılanma ile gelir.

+ +

Sunucunun modüler tasarımının bu seviyede genişletilmesi iki önemli + yarar sağlar:

+ +
    +
  • Apache geniş çeşitlilikteki işletim sistemlerini daha temiz ve daha + verimli bir şekilde destekleyebilmektedir. Özellikle, + mpm_winnt modülü, Apache 1.3’te kullanılan POSIX + katmanının yerine işletim sistemine özgü özellikleri + kullanabildiğinden, Apache HTTP Sunucusunun Windows sürümü artık çok + daha verimli bir duruma gelmiştir. Aynı fayda özelleştirilmiş MPM’lerle + diğer işletim sistemlerine de sağlanmıştır.
    • + +
  • Sunucu, belli bir sitenin ihtiyaçlarına uygun olarak daha iyi + kişiselleştirilebilmektedir. Örneğin, eski yazılım ile uyumluluk ve + kararlılığa önem veren siteler prefork modülünü + kullanabilirken, daha geniş ölçeklenebilirlik gerektiren siteler + worker gibi evreli bir MPM modülünü + seçebilmektedir. Ek olarak, farklı konakların farklı kullanıcı + kimlikleri ile sunulması gibi özel oluşumlar da + (perchild) sağlanabilmektedir.
    • +
+ +

Kullanıcı açısından MPM’lerin diğer Apache modüllerinden görünüşte bir + farkı yoktur. Asıl fark sunucuya yüklenebilecek azami MPM modülü + sayısının bir ve yalnız bir olarak sınırlanmış olmasıdır. Mevcut MPM + modülleri modül dizini sayfasında listelenmiştir..

+ +
+ +
MPM Seçimi + +

MPM’ler paket yapılandırması sırasında seçilmeli ve sunucu içinde + derlenmelidir. Derleyiciler evrelerin kullanılacağını bildikleri + takdirde çoğu işlevi evreleri kullanacak şekilde + en iyileyebilmektedir.

+ +

Kullanmak istediğiniz MPM’yi kendiniz seçmek istediğiniz takdirde + configure betiğini + --with-mpm=AD seçeneği ile kullanınız. Burada + AD istenen MPM’nin adıdır.

+ +

Sunucu derlendikten sonra hangi MPM’nin seçilmiş olduğunu ./httpd + -l komutuyla saptamak mümkündür. Bu komut, MPM de dahil omak + üzere sunucuyla birlikte derlenmiş tüm modülleri listeleyecektir.

+
+ +
Öntanımlı MPM’ler + +

Aşağıdaki tabloda çeşitli işletim sistemlerinde öntanımlı olan MPM’ler + listelenmiştir. Derleme sırasında başka bir seçim yapmadığınız takdirde + bu işletim sistemlerinde bu MPM’ler seçilmiş olacaktır.

+ + + + + + + + +
BeOSbeos
Netwarempm_netware
OS/2mpmt_os2
Unixprefork
Windowsmpm_winnt
+
+ + diff --git a/docs/manual/programs/index.html b/docs/manual/programs/index.html index 01f64142c2e..13c593e47af 100644 --- a/docs/manual/programs/index.html +++ b/docs/manual/programs/index.html @@ -13,3 +13,7 @@ Content-type: text/html; charset=EUC-KR URI: index.html.ru.koi8-r Content-Language: ru Content-type: text/html; charset=KOI8-R + +URI: index.html.tr.utf8 +Content-Language: tr +Content-type: text/html; charset=UTF-8 diff --git a/docs/manual/programs/index.html.tr.utf8 b/docs/manual/programs/index.html.tr.utf8 new file mode 100644 index 00000000000..d0a11f6520f --- /dev/null +++ b/docs/manual/programs/index.html.tr.utf8 @@ -0,0 +1,90 @@ + + + +Sunucu ve Destek Programları - Apache HTTP Sunucusu + + + + +
+

Modüller | Yönergeler | SSS | Terimler | Site Haritası

+

Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.0

+
+
<-
+

Sunucu ve Destek Programları

+
+

Mevcut Diller:  en  | + es  | + ko  | + ru  | + tr 

+
+ +

Bu sayfada Apache HTTP Sunucusuna dahil tüm çalıştırılabilir programlar + tanıtılmıştır.

+
+
top
+
+

Dizin

+ +
+
httpd
+
Apache hiper metin aktarım protokolü sunucusu.
+ +
apachectl
+
Apache HTTP Sunucusu denetim arayüzü.
+ +
ab
+
Apache HTTP Sunucusu başarım ölçme aracı.
+ +
apxs
+
Apache HTTP Sunucusu eklenti aracı (APache eXtenSion tool).
+ +
configure
+
Kaynak ağacını yapılandırır.
+ +
dbmmanage
+
Kullanıcı kimlik doğrulama dosyalarını temel kimlik doğrulaması için + DBM biçeminde oluşturur ve günceller.
+ +
htdigest
+
Kullanıcı kimlik doğrulama dosyalarını özet kimlik doğrulaması için + oluşturur ve günceller.
+ +
htdbm
+
DBM parola veritabanlarını idare eder.
+ +
htpasswd
+
Kullanıcı kimlik doğrulama dosyalarını temel kimlik doğrulaması için + oluşturur ve günceller.
+ +
logresolve
+
Apache günlük dosyalarındaki IP adreslerini konak isimlerine + dönüştürür.
+ +
rotatelogs
+
Sunucuyu öldürmek gerekmeksizin günlük dosyalarının döndürülmesini + sağlar.
+ +
suexec
+
Bir dosyayı belli bir kullanıcı adına çalıştırır.
+ +
Diğer Programlar
+
Kendi kılavuz sayfası bulunmayan destek araçları.
+
+
+
+

Mevcut Diller:  en  | + es  | + ko  | + ru  | + tr 

+
+ \ No newline at end of file diff --git a/docs/manual/programs/index.xml.meta b/docs/manual/programs/index.xml.meta index 2997f1a0784..52a560d201b 100644 --- a/docs/manual/programs/index.xml.meta +++ b/docs/manual/programs/index.xml.meta @@ -10,5 +10,6 @@ es ko ru + tr diff --git a/docs/manual/programs/index.xml.tr b/docs/manual/programs/index.xml.tr new file mode 100644 index 00000000000..363e96245e6 --- /dev/null +++ b/docs/manual/programs/index.xml.tr @@ -0,0 +1,86 @@ + + + + + + + + + + + + Sunucu ve Destek Programları + + +

Bu sayfada Apache HTTP Sunucusuna dahil tüm çalıştırılabilir programlar + tanıtılmıştır.

+ + +
Dizin + +
+
httpd
+
Apache hiper metin aktarım protokolü sunucusu.
+ +
apachectl
+
Apache HTTP Sunucusu denetim arayüzü.
+ +
ab
+
Apache HTTP Sunucusu başarım ölçme aracı.
+ +
apxs
+
Apache HTTP Sunucusu eklenti aracı (APache eXtenSion tool).
+ +
configure
+
Kaynak ağacını yapılandırır.
+ +
dbmmanage
+
Kullanıcı kimlik doğrulama dosyalarını temel kimlik doğrulaması için + DBM biçeminde oluşturur ve günceller.
+ +
htdigest
+
Kullanıcı kimlik doğrulama dosyalarını özet kimlik doğrulaması için + oluşturur ve günceller.
+ +
htdbm
+
DBM parola veritabanlarını idare eder.
+ +
htpasswd
+
Kullanıcı kimlik doğrulama dosyalarını temel kimlik doğrulaması için + oluşturur ve günceller.
+ +
logresolve
+
Apache günlük dosyalarındaki IP adreslerini konak isimlerine + dönüştürür.
+ +
rotatelogs
+
Sunucuyu öldürmek gerekmeksizin günlük dosyalarının döndürülmesini + sağlar.
+ +
suexec
+
Bir dosyayı belli bir kullanıcı adına çalıştırır.
+ +
Diğer Programlar
+
Kendi kılavuz sayfası bulunmayan destek araçları.
+
+
+ + diff --git a/docs/manual/sections.html b/docs/manual/sections.html index 2041ddfa88f..0c1d1e856b0 100644 --- a/docs/manual/sections.html +++ b/docs/manual/sections.html @@ -13,3 +13,7 @@ Content-type: text/html; charset=UTF-8 URI: sections.html.ko.euc-kr Content-Language: ko Content-type: text/html; charset=EUC-KR + +URI: sections.html.tr.utf8 +Content-Language: tr +Content-type: text/html; charset=UTF-8 diff --git a/docs/manual/sections.html.tr.utf8 b/docs/manual/sections.html.tr.utf8 new file mode 100644 index 00000000000..c9c8aa71987 --- /dev/null +++ b/docs/manual/sections.html.tr.utf8 @@ -0,0 +1,472 @@ + + + +Yapılandırma Bölümleri - Apache HTTP Sunucusu + + + + +
+

Modüller | Yönergeler | SSS | Terimler | Site Haritası

+

Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.0

+
+
<-
+

Yapılandırma Bölümleri

+
+

Mevcut Diller:  en  | + es  | + ja  | + ko  | + tr 

+
+

Yapılandırma dosyalarındaki +yönergeler sunucunun tamamına uygulanacağı gibi sadece belli dizinler, +dosyalar, konaklar veya URL’lere uygulanmakla sınırlanabilir. Bu belgede, +yapılandırma bölümü taşıyıcılarınının veya .htaccess dosyalarının, +yapılandırma dosyalarındaki diğer yönergelerin etki alanlarını değiştirtirmek +için nasıl kullanılacağı açıklanmıştır.

+
+ +
top
+
+

Yapılandırma Bölümü Taşıyıcılarının Türleri

+ +
İlgili Modüllerİlgili Yönergeler
+ +

İki temel taşıyıcı türü vardır. Taşıyıcıların çoğu her istek için +değerlendirmeye alınır. Taşıyıcılardaki yönergeler ise sadece bu taşıyıcılarla +eşleşen istekler için uygulanır. Diğer yandan, <IfDefine> ve <IfModule> taşıyıcıları sadece sunucu başlatılırken veya yeniden +başlatılırken değerlendirmeye alınır. Başlatma sırasında gerektirdikleri +koşullar sağlanıyorsa içerdikleri yönergeler tüm isteklere uygulanır. Aksi +takdirde, içerdikleri yönergeler yok sayılır.

+ +

<IfDefine> yönergesi +sadece httpd komut satırında uygun parametreler +tanımlanmışsa uygulanabilecek yönergeleri içerir. Örneğin, aşağıdaki +yapılandırma ile tüm isteklerin diğer siteye yönlendirilebilmesi sadece +sunucu httpd -DClosedForNow komut satırı ile başlatıldığı +takdirde mümkün olur:

+ +

+<IfDefine ClosedForNow>
+ + Redirect / http://otherserver.example.com/
+ +</IfDefine> +

+ +

<IfModule> yönergesi +sadece belli bir modülün sunucuda kullanılabilir durumda olması halinde +uygulanabilecek yönergeleri içerir. Modülün ya sunucuyla birlikte durağan +olarak derlenmiş olması ya da devingen olarak derlenmiş ve yapılandırma +dosyasında yönergeden önce o modüle ilişkin bir LoadModule satırının bulunması gerekir. Bu yönergeyi sadece +belli bir modülün varlığının veya yokluğunun yapılandırma dosyanızın +çalışmasını etkilememesini istediğiniz durumlarda kullanmalısınız. +Eksik modüllerle ilgili hata iletilerini engellediğinden, taşıyıcı içine, +her zaman çalışması istenen yönergeler konulmamalıdır.

+ +

Aşağıdaki örnekte, MimeMagicFiles yönergesi sadece mod_mime_magic +modülü mevcutsa uygulanacaktır.

+ +

+<IfModule mod_mime_magic.c>
+ + MimeMagicFile conf/magic
+ +</IfModule> +

+ +

<IfDefine> ve +<IfModule> yönergelerinin her +ikisi de önüne "!" konularak olumsuz koşullar için uygulanabilir. Ayrıca, bu +bölümler daha karmaşık sınırlamalar elde etmek amacıyla bir diğerinin içinde +kullanılabilirler.

+
top
+
+

Dosya Sistemi ve Site Alanı

+ +

En sık kullanılan yapılandırma bölümü taşıyıcıları dosya sistemindeki +veya site alanındaki belli yerlerin yapılandırmalarını değiştirmekte +kullanılanlardır. Öncelikle, bu ikisi arasındaki farkları bilmek önemlidir. +Dosya sistemi disklerinizin işletim sistemi tarafından size gösterilen halidir. +Örneğin, öntanımlı kurulumda Apache, Unix sistemlerinde +/usr/local/apache2 altındayken Windows sistemlerinde +"c:/Program Files/Apache Group/Apache2" altındadır. +(Bilgi: Windows için bile, Apache’de dosya yolu belirtilirken tersbölü değil +normal bölü karakterleri kullanılır.) Site alanı ise sunucu tarafından +istemciye sunulan dizin ağacıdır. Yani, site alanı içindeki /dir/ +dizini, Apache’nin Unix üzerinde dosya sistemine öntanımlı olarak kurulduğu +yer göz önüne alınarak, dosya sistemindeki +/usr/local/apache2/htdocs/dir/ dizinine karşılıktır. Site +sayfaları veritabanlarından veya başka yerlerden devingen olarak +üretilebildiğinden site alanlarının doğrudan dosya sistemine eşlenmesi gerekli +değildir.

+ +

Dosya Sistemi Taşıyıcıları

+ +

<Directory> +ve <Files> taşıyıcıları, +düzenli ifade karşılıkları ile beraber, yönergeleri dosya sisteminin +parçalarına uygularlar. Bir <Directory> bölümü içindeki yönergeler belli bir dosya sistemi +dizinine ve onun alt dizinlerine uygulanır. Aynı etki .htaccess dosyaları kullanılarak da +sağlanabilir. Örneğin aşağıdaki yapılandırmada, /var/web/dir1 +dizini ve alt dizinlerinde dizin içeriğinin listelenmesi etkin kılınmaktadır.

+ +

+<Directory /var/web/dir1>
+ + Options +Indexes
+ +</Directory> +

+ +

Bir <Files> bölümü içindeki +yönergeler, hangi dizinde bulunduğuna bakılmaksızın ismi belirtilen dosyalara +uygulanır. Örneğin, aşağıdaki yapılandırma yönergeleri yapılandırma dosyasının +ana bölümüne yerleştirildiği takdirde gizli.html isimli dosyalara +nerede bulunursa bulunsun erişime izin vermeyecektir.

+ +

+<Files gizli.html>
+ +Order allow,deny
+Deny from all
+ +</Files> +

+ +

Dosya sisteminin belli bir yerindeki belli dosyalarla ilgili yaptırımlar +için <Files> ve +<Directory> bölümleri +birlikte kullanılabilir. Örneğin, aşağıdaki yapılandırma +/var/web/dir1/gizli.html, +/var/web/dir1/subdir2/gizli.html, +/var/web/dir1/subdir3/gizli.html ve +/var/web/dir1/ altında bulunabilecek diğer tüm +gizli.html dosyalarına erişimi yasaklar.

+ +

+<Directory /var/web/dir1>
+ +<Files gizli.html>
+ +Order allow,deny
+Deny from all
+ +</Files>
+ +</Directory> +

+ + +

Site Alanı Taşıyıcıları

+ +

<Location> yönergesi ve +yönergenin düzenli ifade karşılığı site alanındaki içerik için yapılandırmayı +değiştirir. Örneğin aşağıdaki yapılandırma, /gizli ile başlayan +URL yollarına erişimi engeller. Özellikle, +http://siteniz.mesela.dom/gizli, +http://siteniz.mesela.dom/gizli123 ve +http://siteniz.mesela.dom/gizli/dir/dosya.html istekleri yanında +/gizli ile başlayan diğer isteklere de uygulanır.

+ +

+<Location /gizli>
+ +Order Allow,Deny
+Deny from all
+ +</Location> +

+ +

Dosya sistemi ile etkileşime girmeyen herşey için <Location> yönergesi gerekir. +Aşağıdaki örnekte, belli bir URL’nin mod_status modülü +tarafından sağlanan bir dahili Apache eylemcisine nasıl eşlenebileceği +gösterilmiştir. Bu örnek için dosya sisteminde server-status +adında bir dosya veya dizin bulunması gerekli değildir.

+ +

+<Location /server-status>
+ +SetHandler server-status
+ +</Location> +

+ + +

Dosya Adı Şablonları ve Düzenli İfadeler

+ +

<Directory>, +<Files> ve +<Location> yönergelerinde, +Standart C kütüphanesindeki fnmatch işlevindeki gibi kabuk tarzı +dosya ismi kalıpları kullanılabilir. "*" karakteri herhangi bir karakter dizisi +ile eşleşirken "?" karakteri tek tek karakterlerle ve "[seq]" kalıbı +ise seq içindeki her karakterle eşleşir. "/" karakteri her hangi bir +kalıp karakteri ile eşleşmez; açıkça belirtilmesi gerekir.

+ +

Daha esnek bir eşleşmenin gerekli olduğu durumlar için her taşıyıcının bir +düzenli ifade karşılığı vardır. <DirectoryMatch>, <FilesMatch> ve <LocationMatch> yönergelerinde gerekli eşleşmeleri seçmek için perl +uyumlu düzenli ifadelerin kullanımına izin +verilir. Ayrıca, yönergelerin uygulanışının düzenli ifade bölümleri +kullanılarak nasıl değiştirileceğini öğrenmek için, aşağıda, yapılandırmanın +katıştırılmasıyla ilgili bölüme de bakınız.

+ +

Tüm kullanıcı dizinlerine ilişkin yapılandırmayı değiştirmek için dosya ismi +kalıpları şöyle kullanılabilirdi:

+ +

+<Directory /home/*/public_html>
+ +Options Indexes
+ +</Directory> +

+ +

Düzenli ifade bölümleri kullanarak çeşitli türlerdeki resim dosyalarına +erişimi bir defada yasaklayabiliriz:

+

+<FilesMatch \.(?i:gif|jpe?g|png)$>
+ +Order allow,deny
+Deny from all
+ +</FilesMatch> +

+ + + +

Ne, Ne Zaman Kullanılır?

+ +

Dosya sistemi taşıyıcıları ile site alanı taşıyıcıları arasında seçim +yapmak aslında oldukça kolaydır. Dosya sisteminde bulunan nesnelere +uygulanacak yönergeler için daima <Directory> veya <Files> kullanılır. Dosya sisteminde bulunmayan +nesnelere (bir sayfanın bir veritabanı tarafından üretilmesi gibi) +uygulanacak yönergeler için ise <Location> kullanılır.

+ +

Dosya sistemindeki nesnelere erişimi kısıtlarken asla <Location> kullanmamak önemlidir. +Bunun sebebi farklı site alanı konumlarının (URL’ler) aynı dosya sistemi +konumuna eşlenebilmesi dolayısıyla kısıtlamalarınızın etrafından +dolaşılabilmesine izin vermesidir. Örneğin, aşağıdaki yapılandırmayı +ele alalım:

+ +

+<Location /dir/>
+ +Order allow,deny
+Deny from all
+ +</Location> +

+ +

http://siteniz.mesela.dom/dir/ için bir istek yapılmışsa +bu doğru çalışacaktır. Fakat dosya sistemi harf büyüklüğüne duyarsızsa +ne olacak? Kısıtlamanız, istek http://siteniz.mesela.dom/DIR/ +şeklinde yapılarak kolayca geçersiz kılınabilir. Halbuki <Directory> yönergesi isteğin nasıl +yapıldığına bakılmaksızın bu konumdan sunulan her türlü içeriğe uygulanacaktı. +(Dosya sistemi bağlarıyla bu da aşılabilir. Sembolik bağlar kullanılarak aynı +dizin dosya sisteminin bir çok yerine yerleştirilebilir. <Directory> yönergesi dosya yolunu +sıfırlamaksızın sembolik bağları izleyecektir. Bu bakımdan, en yüksek seviyede +güvenlik için uygun Options yönergesi ile +sembolik bağların izlenmesi devredışı bırakılabilir.)

+ +

Belki de siz sırf harf büyüklüğüne duyarlı bir dosya sistemi +kullanıyorsunuz diye böyle uygulamalara ihtiyacınız olmadığını düşünüyor +olabilirsiniz, fakat aynı site alanını çok sayıda dosya sistemi konumuna +eşleyecek daha bir sürü yol bulunduğunu unutmayınız. Bu bakımdan dosya +sisteminde yapacağınız kısıtlamalarda daima dosya sistemi taşıyıcılarını +kullanmalısınız. Bununla birlikte bu kuralın da bir istisnası vardır. +Yapılandırma kısıtlamalarının bir <Location/> bölümü +içine koyulması, bu bölüme konan yönergelerin etki alanının belli bir URL +ile sınırlı olmaması nedeniyle mükemmelen güvenlidir.

+ + +
top
+
+

Sanal Konaklar

+ +

<VirtualHost> +taşıyıcısının içinde belli bir konağa uygulanan yönergeler bulunur. +Aynı makinede çok sayıda konağı farklı yapılandırmalarla sunuyorsanız +bu taşıyıcı çok işinize yarar. Daha fazla bilgi için Sanal Konak Belgeleri bölümüne bakınız.

+
top
+
+

Vekil

+ +

<Proxy> +ve <ProxyMatch> +taşıyıcıları, sadece belli bir URL ile eşleşen mod_proxy +vekil sunucusu üzerinden erişilen sitelere uygulanan yapılandırma +yönergelerini bulundururlar. Örneğin aşağıdaki yapılandırma +cnn.com sitesine erişim için vekil sunucunun kullanılmasını +engelleyecektir.

+ +

+<Proxy http://cnn.com/*>
+ +Order allow,deny
+Deny from all
+ +</Proxy> +

+
top
+
+

Hangi Yönergelere İzin Veriliyor?

+ +

Hangi yönergelere hangi yapılandırma bölümlerinde izin verildiğini öğrenmek +için yönerge bağlamına bakınız. +<Directory> bölümlerinde +izin verilen herşeye sözdizimsel olarak ayrıca +<DirectoryMatch>, +<Files>, +<FilesMatch>, +<Location>, +<LocationMatch>, +<Proxy> +ve <ProxyMatch> +bölümlerinde de izin verilir. Yine de bazı istisnai durumlar mevcuttur:

+ +
    +
  • AllowOverride yönergesi sadece +<Directory> bölümlerinde çalışır.
    • + +
  • Options yönergesinin +FollowSymLinks ve SymLinksIfOwnerMatch seçenekleri +sadece <Directory> +bölümlerinde veya .htaccess dosyalarında çalışır.
    • + +
  • Options yönergesi +<Files> ve +<FilesMatch> +bölümlerinde kullanılamaz.
    • +
+
top
+
+

Bölümler Nasıl Katıştırılır?

+ +

Yapılandırma bölümleri belli bir sıra ile uygulanır. Yapılandırma +yönergelerinin yorumlanışı üzerinde önemli etkilere sahip olabilmesi +nedeniyle neyin ne zaman çalıştığını anlamak çok önemlidir.

+ +

Yapılandırma bölümlerinin katıştırılma sırası şöyledir:

+ +
    +
  1. <Directory> (düzenli ifadeler hariç) + ve .htaccess aynı anda işleme sokulur + (.htaccess ile eğer izin verilmişse <Directory> içindeki bazı + yönergeler geçersiz kılınabileceği için).
    2. + +
  2. <DirectoryMatch> + (ve <Directory ~>).
    3. + +
  3. <Files> ve <FilesMatch> aynı anda işleme sokulur.
    4. + +
  4. <Location> + ve <LocationMatch> + aynı anda işleme sokulur.
    5. +
+ +

<Directory> + bölümündekiler hariç, her grup, yapılandırma dosyasında bulundukları + sıraya göre işleme sokulurlar. Yukarıda 1. grup olan <Directory> bölümü en kısa dizin + elemanından en uzun dizin elemanına doğru işleme sokulur. Yani, örneğin, + <Directory /var/web/dir> bölümü <Directory + /var/web/dir/subdir> bölümünden önce işleme sokulacaktır. + Eğer aynı uzunlukta çok sayıda dizin varsa <Directory> bölümleri yapılandırma dosyasında + bulundukları sıraya göre işleme sokulurlar. Include yönergeleri ile yapılandırmaya dahil + edilen dosyaların içerikleri Include + yönergesinin bulunduğu yere konulduktan sonra işleme sokulurlar.

+ +

<VirtualHost> + bölümlerinin içindeki bölümler, sanal konak tanımı dışındaki + karşılıklarından sonra uygulanırlar.

+ +

Sonraki bölümler öncekileri geçersiz kılmak üzere işleme alınırlar.

+ +

Bazı Teknik Bilgiler

+ Aslında, isim dönüşüm aşamasından (Aliases ve + DocumentRoots, URL’leri dosya isimlerine eşlemek için + kullanılırken) hemen önce uygulanan bir + <Location>/<LocationMatch> + dizisi vardır. Bu dizinin sonuçları isim dönüşüm aşaması tamamlandıktan + sonra tamamen elden çıkarılır. +
+ +

Bazı Örnekler

+ +

Aşağıdaki yapay örnekte katıştırma sırası gösterilmiştir. Hepsinin aynı +isteğe uygulandığı varsayımıyla, bu örnekteki yönergeler A > B > C > D > +E sırasıyla uygulanacaktır.

+ +

+<Location />
+E
+</Location>
+
+<Files f.html>
+D
+</Files>
+
+<VirtualHost *>
+<Directory /a/b>
+B
+</Directory>
+</VirtualHost>
+
+<DirectoryMatch "^.*b$">
+C
+</DirectoryMatch>
+
+<Directory /a/b>
+A
+</Directory>
+
+

+ +

Daha somut bir örnek olarak aşağıdakini ele alalım. <Directory> bölümlerindeki erişim sınırlamaları ne +olursa olsun <Location> +bölümü son olarak değerlendirmeye alınacak ve sunucuya sınırsız erişim verecektir. +Başka bir deyişle, katıştırma sırası önemlidir, bu nedenle dikkatli olmalısınız!

+ +

+<Location />
+ + Order deny,allow
+ Allow from all
+ +</Location>
+
+# Alooo! Bu <Directory> bölümünün hiçbir hükmü yok.
+<Directory />
+ + Order allow,deny
+ Allow from all
+ Deny from kkadam.mesela.dom
+ +</Directory> +

+ + + +
+
+

Mevcut Diller:  en  | + es  | + ja  | + ko  | + tr 

+
+ \ No newline at end of file diff --git a/docs/manual/sections.xml.meta b/docs/manual/sections.xml.meta index 9db17d8f96b..ccdee225470 100644 --- a/docs/manual/sections.xml.meta +++ b/docs/manual/sections.xml.meta @@ -10,5 +10,6 @@ es ja ko + tr diff --git a/docs/manual/sections.xml.tr b/docs/manual/sections.xml.tr new file mode 100644 index 00000000000..b4d61b2f9c8 --- /dev/null +++ b/docs/manual/sections.xml.tr @@ -0,0 +1,501 @@ + + + + + + + + + + +Yapılandırma Bölümleri + +

Yapılandırma dosyalarındaki +yönergeler sunucunun tamamına uygulanacağı gibi sadece belli dizinler, +dosyalar, konaklar veya URL’lere uygulanmakla sınırlanabilir. Bu belgede, +yapılandırma bölümü taşıyıcılarınının veya .htaccess dosyalarının, +yapılandırma dosyalarındaki diğer yönergelerin etki alanlarını değiştirtirmek +için nasıl kullanılacağı açıklanmıştır.

+ + +
Yapılandırma Bölümü Taşıyıcılarının Türleri + + + +core +mod_proxy + + +Directory +DirectoryMatch +Files +FilesMatch +IfDefine +IfModule +Location +LocationMatch +Proxy +ProxyMatch +VirtualHost + + + +

İki temel taşıyıcı türü vardır. Taşıyıcıların çoğu her istek için +değerlendirmeye alınır. Taşıyıcılardaki yönergeler ise sadece bu taşıyıcılarla +eşleşen istekler için uygulanır. Diğer yandan, IfDefine ve IfModule taşıyıcıları sadece sunucu başlatılırken veya yeniden +başlatılırken değerlendirmeye alınır. Başlatma sırasında gerektirdikleri +koşullar sağlanıyorsa içerdikleri yönergeler tüm isteklere uygulanır. Aksi +takdirde, içerdikleri yönergeler yok sayılır.

+ +

IfDefine yönergesi +sadece httpd komut satırında uygun parametreler +tanımlanmışsa uygulanabilecek yönergeleri içerir. Örneğin, aşağıdaki +yapılandırma ile tüm isteklerin diğer siteye yönlendirilebilmesi sadece +sunucu httpd -DClosedForNow komut satırı ile başlatıldığı +takdirde mümkün olur:

+ + +<IfDefine ClosedForNow>
+ + Redirect / http://otherserver.example.com/
+ +</IfDefine> + + +

IfModule yönergesi +sadece belli bir modülün sunucuda kullanılabilir durumda olması halinde +uygulanabilecek yönergeleri içerir. Modülün ya sunucuyla birlikte durağan +olarak derlenmiş olması ya da devingen olarak derlenmiş ve yapılandırma +dosyasında yönergeden önce o modüle ilişkin bir LoadModule satırının bulunması gerekir. Bu yönergeyi sadece +belli bir modülün varlığının veya yokluğunun yapılandırma dosyanızın +çalışmasını etkilememesini istediğiniz durumlarda kullanmalısınız. +Eksik modüllerle ilgili hata iletilerini engellediğinden, taşıyıcı içine, +her zaman çalışması istenen yönergeler konulmamalıdır.

+ +

Aşağıdaki örnekte, MimeMagicFiles yönergesi sadece mod_mime_magic +modülü mevcutsa uygulanacaktır.

+ + +<IfModule mod_mime_magic.c>
+ + MimeMagicFile conf/magic
+ +</IfModule> + + +

IfDefine ve +IfModule yönergelerinin her +ikisi de önüne "!" konularak olumsuz koşullar için uygulanabilir. Ayrıca, bu +bölümler daha karmaşık sınırlamalar elde etmek amacıyla bir diğerinin içinde +kullanılabilirler.

+
+ +
Dosya Sistemi ve Site Alanı + +

En sık kullanılan yapılandırma bölümü taşıyıcıları dosya sistemindeki +veya site alanındaki belli yerlerin yapılandırmalarını değiştirmekte +kullanılanlardır. Öncelikle, bu ikisi arasındaki farkları bilmek önemlidir. +Dosya sistemi disklerinizin işletim sistemi tarafından size gösterilen halidir. +Örneğin, öntanımlı kurulumda Apache, Unix sistemlerinde +/usr/local/apache2 altındayken Windows sistemlerinde +"c:/Program Files/Apache Group/Apache2" altındadır. +(Bilgi: Windows için bile, Apache’de dosya yolu belirtilirken tersbölü değil +normal bölü karakterleri kullanılır.) Site alanı ise sunucu tarafından +istemciye sunulan dizin ağacıdır. Yani, site alanı içindeki /dir/ +dizini, Apache’nin Unix üzerinde dosya sistemine öntanımlı olarak kurulduğu +yer göz önüne alınarak, dosya sistemindeki +/usr/local/apache2/htdocs/dir/ dizinine karşılıktır. Site +sayfaları veritabanlarından veya başka yerlerden devingen olarak +üretilebildiğinden site alanlarının doğrudan dosya sistemine eşlenmesi gerekli +değildir.

+ +
Dosya Sistemi Taşıyıcıları + +

Directory +ve Files taşıyıcıları, +düzenli ifade karşılıkları ile beraber, yönergeleri dosya sisteminin +parçalarına uygularlar. Bir Directory bölümü içindeki yönergeler belli bir dosya sistemi +dizinine ve onun alt dizinlerine uygulanır. Aynı etki .htaccess dosyaları kullanılarak da +sağlanabilir. Örneğin aşağıdaki yapılandırmada, /var/web/dir1 +dizini ve alt dizinlerinde dizin içeriğinin listelenmesi etkin kılınmaktadır.

+ + +<Directory /var/web/dir1>
+ + Options +Indexes
+ +</Directory> + + +

Bir Files bölümü içindeki +yönergeler, hangi dizinde bulunduğuna bakılmaksızın ismi belirtilen dosyalara +uygulanır. Örneğin, aşağıdaki yapılandırma yönergeleri yapılandırma dosyasının +ana bölümüne yerleştirildiği takdirde gizli.html isimli dosyalara +nerede bulunursa bulunsun erişime izin vermeyecektir.

+ + +<Files gizli.html>
+ +Order allow,deny
+Deny from all
+ +</Files> + + +

Dosya sisteminin belli bir yerindeki belli dosyalarla ilgili yaptırımlar +için Files ve +Directory bölümleri +birlikte kullanılabilir. Örneğin, aşağıdaki yapılandırma +/var/web/dir1/gizli.html, +/var/web/dir1/subdir2/gizli.html, +/var/web/dir1/subdir3/gizli.html ve +/var/web/dir1/ altında bulunabilecek diğer tüm +gizli.html dosyalarına erişimi yasaklar.

+ + +<Directory /var/web/dir1>
+ +<Files gizli.html>
+ +Order allow,deny
+Deny from all
+ +</Files>
+ +</Directory> + +
+ +
Site Alanı Taşıyıcıları + +

Location yönergesi ve +yönergenin düzenli ifade karşılığı site alanındaki içerik için yapılandırmayı +değiştirir. Örneğin aşağıdaki yapılandırma, /gizli ile başlayan +URL yollarına erişimi engeller. Özellikle, +http://siteniz.mesela.dom/gizli, +http://siteniz.mesela.dom/gizli123 ve +http://siteniz.mesela.dom/gizli/dir/dosya.html istekleri yanında +/gizli ile başlayan diğer isteklere de uygulanır.

+ + +<Location /gizli>
+ +Order Allow,Deny
+Deny from all
+ +</Location> + + +

Dosya sistemi ile etkileşime girmeyen herşey için Location yönergesi gerekir. +Aşağıdaki örnekte, belli bir URL’nin mod_status modülü +tarafından sağlanan bir dahili Apache eylemcisine nasıl eşlenebileceği +gösterilmiştir. Bu örnek için dosya sisteminde server-status +adında bir dosya veya dizin bulunması gerekli değildir.

+ + +<Location /server-status>
+ +SetHandler server-status
+ +</Location> + +
+ +
Dosya Adı Şablonları ve Düzenli İfadeler + +

Directory, +Files ve +Location yönergelerinde, +Standart C kütüphanesindeki fnmatch işlevindeki gibi kabuk tarzı +dosya ismi kalıpları kullanılabilir. "*" karakteri herhangi bir karakter dizisi +ile eşleşirken "?" karakteri tek tek karakterlerle ve "[seq]" kalıbı +ise seq içindeki her karakterle eşleşir. "/" karakteri her hangi bir +kalıp karakteri ile eşleşmez; açıkça belirtilmesi gerekir.

+ +

Daha esnek bir eşleşmenin gerekli olduğu durumlar için her taşıyıcının bir +düzenli ifade karşılığı vardır. DirectoryMatch, FilesMatch ve LocationMatch yönergelerinde gerekli eşleşmeleri seçmek için perl +uyumlu düzenli ifadelerin kullanımına izin +verilir. Ayrıca, yönergelerin uygulanışının düzenli ifade bölümleri +kullanılarak nasıl değiştirileceğini öğrenmek için, aşağıda, yapılandırmanın +katıştırılmasıyla ilgili bölüme de bakınız.

+ +

Tüm kullanıcı dizinlerine ilişkin yapılandırmayı değiştirmek için dosya ismi +kalıpları şöyle kullanılabilirdi:

+ + +<Directory /home/*/public_html>
+ +Options Indexes
+ +</Directory> + + +

Düzenli ifade bölümleri kullanarak çeşitli türlerdeki resim dosyalarına +erişimi bir defada yasaklayabiliriz:

+ +<FilesMatch \.(?i:gif|jpe?g|png)$>
+ +Order allow,deny
+Deny from all
+ +</FilesMatch> + + +
+ +
Ne, Ne Zaman Kullanılır? + +

Dosya sistemi taşıyıcıları ile site alanı taşıyıcıları arasında seçim +yapmak aslında oldukça kolaydır. Dosya sisteminde bulunan nesnelere +uygulanacak yönergeler için daima Directory veya Files kullanılır. Dosya sisteminde bulunmayan +nesnelere (bir sayfanın bir veritabanı tarafından üretilmesi gibi) +uygulanacak yönergeler için ise Location kullanılır.

+ +

Dosya sistemindeki nesnelere erişimi kısıtlarken asla Location kullanmamak önemlidir. +Bunun sebebi farklı site alanı konumlarının (URL’ler) aynı dosya sistemi +konumuna eşlenebilmesi dolayısıyla kısıtlamalarınızın etrafından +dolaşılabilmesine izin vermesidir. Örneğin, aşağıdaki yapılandırmayı +ele alalım:

+ + +<Location /dir/>
+ +Order allow,deny
+Deny from all
+ +</Location> + + +

http://siteniz.mesela.dom/dir/ için bir istek yapılmışsa +bu doğru çalışacaktır. Fakat dosya sistemi harf büyüklüğüne duyarsızsa +ne olacak? Kısıtlamanız, istek http://siteniz.mesela.dom/DIR/ +şeklinde yapılarak kolayca geçersiz kılınabilir. Halbuki Directory yönergesi isteğin nasıl +yapıldığına bakılmaksızın bu konumdan sunulan her türlü içeriğe uygulanacaktı. +(Dosya sistemi bağlarıyla bu da aşılabilir. Sembolik bağlar kullanılarak aynı +dizin dosya sisteminin bir çok yerine yerleştirilebilir. Directory yönergesi dosya yolunu +sıfırlamaksızın sembolik bağları izleyecektir. Bu bakımdan, en yüksek seviyede +güvenlik için uygun Options yönergesi ile +sembolik bağların izlenmesi devredışı bırakılabilir.)

+ +

Belki de siz sırf harf büyüklüğüne duyarlı bir dosya sistemi +kullanıyorsunuz diye böyle uygulamalara ihtiyacınız olmadığını düşünüyor +olabilirsiniz, fakat aynı site alanını çok sayıda dosya sistemi konumuna +eşleyecek daha bir sürü yol bulunduğunu unutmayınız. Bu bakımdan dosya +sisteminde yapacağınız kısıtlamalarda daima dosya sistemi taşıyıcılarını +kullanmalısınız. Bununla birlikte bu kuralın da bir istisnası vardır. +Yapılandırma kısıtlamalarının bir <Location/> bölümü +içine koyulması, bu bölüme konan yönergelerin etki alanının belli bir URL +ile sınırlı olmaması nedeniyle mükemmelen güvenlidir.

+
+ +
+ +
Sanal Konaklar + +

VirtualHost +taşıyıcısının içinde belli bir konağa uygulanan yönergeler bulunur. +Aynı makinede çok sayıda konağı farklı yapılandırmalarla sunuyorsanız +bu taşıyıcı çok işinize yarar. Daha fazla bilgi için Sanal Konak Belgeleri bölümüne bakınız.

+
+ +
Vekil + +

Proxy +ve ProxyMatch +taşıyıcıları, sadece belli bir URL ile eşleşen mod_proxy +vekil sunucusu üzerinden erişilen sitelere uygulanan yapılandırma +yönergelerini bulundururlar. Örneğin aşağıdaki yapılandırma +cnn.com sitesine erişim için vekil sunucunun kullanılmasını +engelleyecektir.

+ + +<Proxy http://cnn.com/*>
+ +Order allow,deny
+Deny from all
+ +</Proxy> + +
+ +
Hangi Yönergelere İzin Veriliyor? + +

Hangi yönergelere hangi yapılandırma bölümlerinde izin verildiğini öğrenmek +için yönerge bağlamına bakınız. +Directory bölümlerinde +izin verilen herşeye sözdizimsel olarak ayrıca +DirectoryMatch, +Files, +FilesMatch, +Location, +LocationMatch, +Proxy +ve ProxyMatch +bölümlerinde de izin verilir. Yine de bazı istisnai durumlar mevcuttur:

+ +
    +
  • AllowOverride yönergesi sadece +Directory bölümlerinde çalışır.
    • + +
  • Options yönergesinin +FollowSymLinks ve SymLinksIfOwnerMatch seçenekleri +sadece Directory +bölümlerinde veya .htaccess dosyalarında çalışır.
    • + +
  • Options yönergesi +Files ve +FilesMatch +bölümlerinde kullanılamaz.
    • +
+
+ +
Bölümler Nasıl Katıştırılır? + +

Yapılandırma bölümleri belli bir sıra ile uygulanır. Yapılandırma +yönergelerinin yorumlanışı üzerinde önemli etkilere sahip olabilmesi +nedeniyle neyin ne zaman çalıştığını anlamak çok önemlidir.

+ +

Yapılandırma bölümlerinin katıştırılma sırası şöyledir:

+ +
    +
  1. Directory (düzenli ifadeler hariç) + ve .htaccess aynı anda işleme sokulur + (.htaccess ile eğer izin verilmişse Directory içindeki bazı + yönergeler geçersiz kılınabileceği için).
    2. + +
  2. DirectoryMatch + (ve <Directory ~>).
    3. + +
  3. Files ve FilesMatch aynı anda işleme sokulur.
    4. + +
  4. Location + ve LocationMatch + aynı anda işleme sokulur.
    5. +
+ +

Directory + bölümündekiler hariç, her grup, yapılandırma dosyasında bulundukları + sıraya göre işleme sokulurlar. Yukarıda 1. grup olan Directory bölümü en kısa dizin + elemanından en uzun dizin elemanına doğru işleme sokulur. Yani, örneğin, + <Directory /var/web/dir> bölümü <Directory + /var/web/dir/subdir> bölümünden önce işleme sokulacaktır. + Eğer aynı uzunlukta çok sayıda dizin varsa Directory bölümleri yapılandırma dosyasında + bulundukları sıraya göre işleme sokulurlar. Include yönergeleri ile yapılandırmaya dahil + edilen dosyaların içerikleri Include + yönergesinin bulunduğu yere konulduktan sonra işleme sokulurlar.

+ +

VirtualHost + bölümlerinin içindeki bölümler, sanal konak tanımı dışındaki + karşılıklarından sonra uygulanırlar.

+ +

Sonraki bölümler öncekileri geçersiz kılmak üzere işleme alınırlar.

+ +Bazı Teknik Bilgiler + Aslında, isim dönüşüm aşamasından (Aliases ve + DocumentRoots, URL’leri dosya isimlerine eşlemek için + kullanılırken) hemen önce uygulanan bir + <Location>/<LocationMatch> + dizisi vardır. Bu dizinin sonuçları isim dönüşüm aşaması tamamlandıktan + sonra tamamen elden çıkarılır. + + +
Bazı Örnekler + +

Aşağıdaki yapay örnekte katıştırma sırası gösterilmiştir. Hepsinin aynı +isteğe uygulandığı varsayımıyla, bu örnekteki yönergeler A > B > C > D > +E sırasıyla uygulanacaktır.

+ + +<Location />
+E
+</Location>
+
+<Files f.html>
+D
+</Files>
+
+<VirtualHost *>
+<Directory /a/b>
+B
+</Directory>
+</VirtualHost>
+
+<DirectoryMatch "^.*b$">
+C
+</DirectoryMatch>
+
+<Directory /a/b>
+A
+</Directory>
+
+ + +

Daha somut bir örnek olarak aşağıdakini ele alalım. Directory bölümlerindeki erişim sınırlamaları ne +olursa olsun Location +bölümü son olarak değerlendirmeye alınacak ve sunucuya sınırsız erişim verecektir. +Başka bir deyişle, katıştırma sırası önemlidir, bu nedenle dikkatli olmalısınız!

+ + +<Location />
+ + Order deny,allow
+ Allow from all
+ +</Location>
+
+# Alooo! Bu <Directory> bölümünün hiçbir hükmü yok.
+<Directory />
+ + Order allow,deny
+ Allow from all
+ Deny from kkadam.mesela.dom
+ +</Directory> + + +
+ +
+ diff --git a/docs/manual/stopping.html b/docs/manual/stopping.html index 51167236bc9..5461bd99690 100644 --- a/docs/manual/stopping.html +++ b/docs/manual/stopping.html @@ -21,3 +21,7 @@ Content-type: text/html; charset=EUC-KR URI: stopping.html.ru.koi8-r Content-Language: ru Content-type: text/html; charset=KOI8-R + +URI: stopping.html.tr.utf8 +Content-Language: tr +Content-type: text/html; charset=UTF-8 diff --git a/docs/manual/stopping.html.tr.utf8 b/docs/manual/stopping.html.tr.utf8 new file mode 100644 index 00000000000..13abcb1c7d1 --- /dev/null +++ b/docs/manual/stopping.html.tr.utf8 @@ -0,0 +1,243 @@ + + + +Durdurma ve Yeniden Başlatma - Apache HTTP Sunucusu + + + + +
+

Modüller | Yönergeler | SSS | Terimler | Site Haritası

+

Apache HTTP Sunucusu Sürüm 2.0

+
+
<-
+

Durdurma ve Yeniden Başlatma

+
+

Mevcut Diller:  de  | + en  | + es  | + ja  | + ko  | + ru  | + tr 

+
+ +

Bu belge Apache HTTPd’nin Unix benzeri sistemlerde durdurulması ve + yeniden başlatılması konularını kapsar. Windows NT, 2000 ve XP + kullanıcıları Apache HTTPd’yi bu platformlarda nasıl denetimlerine + alacaklarını öğrenmek için Apache + HTTPd’nin Bir Hizmet Olarak Çalıştırılması sayfasına, Windows 9x ve + ME kullanıcıları ise Apache + HTTPd’nin Bir Konsol Uygulaması Olarak Çalıştırılması sayfasına + bakabilirler.

+
+ +
top
+
+

Giriş

+ +

Apache HTTPd’yi durdurmak ve yeniden başlatmak için çalışan + httpd süreçlerine bir sinyal göndermeniz gerekir. + Sinyal göndermek için iki yol vardır. İlki, süreçlere doğrudan sinyal + göndermek için unix kill komutunun kullanımıdır. Bu + suretle, sisteminizde çalışmakta olan bir çok httpd + sürecini uyarabilirsiniz ama süreç kimliği PidFile yönergesi ile belirtilen dosyada + tutulan ana süreç dışında hiçbirine sinyal göndermemelisiniz. Başka + bir deyişle, ana süreç haricinde hiçbir sürece sinyal göndermeye normal + olarak ihtiyacınız olmaması gerekir. Ana sürece gönderebileceğiniz + üç çeşit sinyal vardır: + TERM, + HUP ve + USR1. Bunlar yeri geldikçe + açıklanacaktır.

+ +

Ana sürece kill ile sinyal göndermek için şöyle bir + komut verebilirsiniz:

+ +

kill -TERM `cat /usr/local/apache2/logs/httpd.pid`

+ +

httpd süreçlerine sinyal göndermenin ikinci yolu + -k komut satırı seçeneğini şu değerlerden biri ile + kullanmaktır: stop, restart ve + graceful. Bunlar aşağıda açıklanacaktır. + -k komut satırı seçeneği + httpd’ye ait olsa da ana sürece bu sinyalleri + göndermek için apachectl betiğini kullanmanızı + öneririz. apachectl, komut satırı seçeneklerini + httpd’ye aktaracaktır.

+ +

httpd’ye sinyal gönderdikten sonra olup biteni şu + komutla izleyebilirsiniz:

+ +

tail -f /usr/local/apache2/logs/error_log

+ +

Bu örnekleri, kendi ServerRoot ve + PidFile yönergelerinizdeki + ayarlara uygun olarak değiştirdikten sonra kullanınız.

+
top
+
+

Hemen Durdur

+ +
Sinyal: TERM
+
apachectl -k stop
+
+ +

Ana sürece TERM veya stop sinyali + göndererek tüm çocukların bir an önce öldürülmeye çalışılmasını sağlamış + olursunuz. Tüm çocukların öldürülmesi bir kaç saniye sürebilir. Son + olarak ana süreç çıkacaktır. Yanıtlanmakta olan istekler hemen + sonlandırılacak ve artık isteklere yanıt verilmeyecektir.

+
top
+
+

Nazikçe Yeniden Başlat

+ +
Sinyal: USR1
+
apachectl -k graceful
+
+ +

Ana sürece USR1 veya graceful sinyalinin + gönderilmesi, çocuklara ellerindeki mevcut işleri bitirdikten sonra + (veya sundukları bir şey yoksa hemen) çıkmalarının önerilmesi + demektir. Ana süreç kendi yapılandırma dosyalarını yeniden okur ve + kendi günlük dosyalarını yeniden açar. Ana sürecin öldürdüğü her sürecin + yerine yeni yapılandırma kuşağından bir süreç başlatır ve hemen + yeni isteklere hizmet sunulmaya başlanır.

+ +
Belli platformlarda, nazikçe yeniden başlatma için + USR1 sinyalinin kullanılmasına izin verilmez. Bu gibi + durumlarda, WINCH gibi başka bir sinyal kullanılabilir. + apachectl graceful komutu platformunuz için doğru sinyali + gönderecektir.
+ +

Bu kod MPM’lerin süreçleri denetleyen yönergelerine daima uyacak + şekilde tasarlanmıştır. Bu suretle, istemcilere hizmet sunacak çocuk + süreçler ve evreler, yeniden başlatma işleminde de uygun sayıda + sağlanmış olur. Bununla birlikte, StartServers yönergesinde şöyle + davranılır: İlk saniye içinde en azından StartServers sayıda yeni çocuk + oluşturulmamışsa iş olmayan bir devreyi geçiştirecek kadarı oluşturulur. + Ardından sunucunun mevcut yükünü karşılamak için gereken sayıda çocuk + süreç oluşturulur. Bu suretle, kod her ikisi için de gereğini yerine + getirmeye çalışmış olur.

+ +

mod_status kullanıcıları USR1 + gönderildiği zaman sunucu istatistiklerinin sıfırlanmadığı konusunda + uyarılacaktır. Kod, sunucunun yeni isteklere yanıt veremediği zamanı en + aza indirmenin yanısıra ayar parametrelerinize de uymak üzere + tasarlanmıştır (yeni istekler işletim sistemi tarafından kuyruğa + alınacağından bir istek kaybı olayı yaşanmaz). Bunu sağlamak için, her + iki kuşağın çocuklarının izini sürecek bir çetele tutulur.

+ +

mod_status modülü, nazikçe yeniden başlat komutunun + verilmesinden önce başlamış ve sunulmaya devam eden isteklere bakan + çocukları imlemek için ayrıca bir G (Graceful’un baş harfi) + kullanır.

+ +

Günlük dosyası döndürme betiğine, yeniden başlatma öncesi günlüğe yazan + tüm çocukların işini bitirdiğini USR1 kullanarak + bildirmenin bir yolu yoktur. Önerimiz, eski günlük kaydı üzerinde bir + işlem yapmaya başlamadan önce USR1 sinyali gönderilmesinin + ardından belli bir süre beklenilmesi olacaktır. Örneğin, düşük band + genişliğine sahip istemcilere hizmet sunan çoğu sürecin işinin 10 + dakikadan önce bitmeyeceğini gözönüne alarak eski günlük üzerinde işlem + yapmaya başlamak için 15 dakika beklenebilir.

+ +
Bir yeniden başlatma isteğinde, eğer yapılandırma dosyalarınızda bir + hata varsa sunucu yeniden başlamaz ve bir hata ile çıkar. Nazikçe + yeniden başlatma durumunda ana süreç çıkarken çocuklarını çalışır durumda + bırakır. (Bunlar, ellerindeki istekler bitince ‘nazikçe çıkacak’ olan + çocuk süreçlerdir.) Eğer sunucuyu yeniden başlatmaya çalışırsanız bu + sorunlara yol açar; örneğin, dinleyeceği portları bağlayamayabilir. Bir + yeniden başlatma öncesinde yapılandırma dosyalarınızın sözdizimini + -t komut satırı seçeneği ile sınayabilirsiniz (bkz, + httpd). Ancak, bu hala sunucunuzun düzgünce yeniden + başlatılmasını garanti etmeyecektir. Yapılandırma dosyalarınızı + sözdizimi denetiminin yanında anlamlandırılması bakımından da sınamak + için httpd’nin root olmayan bir kullanıcı tarafından + çalıştırılmasını deneyebilirsiniz. Eğer yapılandırma dosyalarında bir + hata yoksa soketleri ve günlük dosyalarını açmaya çalışırken root + aidiyetinde çalışmadığından veya çalışmakta olan asıl sunucu bu portları + zaten dinlediğinden başarısız olacaktır. Eğer başka bir sebeple + başarısız olursa olası sebep bir yapılandırma dosyası hatasıdır ve asıl + sunucuya ‘nazikçe yeniden başla’ komutunu vermeden önce bu hatayı + düzeltmeniz gerekir.
+
top
+
+

Hemen Yeniden Başlat

+ +
Sinyal: HUP
+
apachectl -k restart
+
+ +

Ana sürece HUP veya restart sinyalinin + gönderilmesi tüm çocukların TERM sinyali gönderilmiş gibi + öldürülmesine sebep olur fakat ana sürecin çıkmasını sağlamaz. + Ana süreç yapılandırma dosyalarını yeniden okur ve günlük kayıt + dosyalarını yeniden açar. Bunların ardından isteklere yanıt verecek yeni + kuşak çocukları oluşturmaya başlar.

+ +

mod_status kullanıcıları bir HUP sinyali + gönderildiğinde sunucu istatistiklerinin sıfırlandığı konusunda + uyarılırlar.

+ +
Eğer yapılandırma dosyalarınızda sözdizimi hatası varsa yeniden + başlatma işlemi gerçekleşmez ve ana süreç bir hata vererek çıkar. + Bundan kaçınmak için önceki yönteme bakınız.
+
top
+
+

Ek: Sinyaller ve yarış koşulları

+ +

Apache 1.2b9 sürümü öncesinde, yeniden başlatma ve ölüm sinyalleri ile + ilgili olarak ortaya çıkan çeşitli yarış koşulları vardı. (Basitçe, bir + yarış koşulu zamanlama ile ilgili bir sorundur; yanlış zamanda veya + yanlış sırada oluşan bir şey istenmeyen sonuçlara yol açarken, aynı şey + doğru zaman ve doğru sırada oluştuğunda herşey yolunda gider.) Bu tür + mimarilerde elimizden geldiği kadar bu sorunları giderecek doğru + özellikleri kullanmaya gayret etsek de belli mimarilerde hala yarış + koşullarının ortaya çıkma olasılığı bulunduğunu belirtmek gerekir.

+ +

Disk üzerinde ScoreBoardFile dosyası tutan mimarilerde + çetele bozulması olasılığı gündeme gelebilir. Bu durum, "bind: + Address already in use" (HUP sonrası) veya "long lost + child came home!" (USR1 sonrası) iletileriyle + sonuçlanabilir. İkincisi sadece çetele kaybına sebep olurken birincisi + ölümcül bir hatadır. Bu bakımdan, normalde nazikçe yeniden başlatma + kullanıp ara sıra normal yeniden başlatma yapılması önerilebilir. Bu + sorunları kitabına uydurmak çok zordur fakat şans eseri çoğu mimari bir + çetele dosyası gerektirmemektedir. Çetele dosyası kullanan mimariler + için ScoreBoardFile belgesine + bakınız.

+ +

Kalıcı HTTP bağlantısı (KeepAlive) üzerinden ikinci ve sonraki + isteklerle ilgili olarak her çocuk süreçte bir yarış koşulu oluşma + olasılığı küçük de olsa bütün mimarilerde vardır. İstek satırı + okunduktan sonra hiçbir istek başlığı okunmadan çıkabilir. Bu durum 1.2 + sürümünde geç de olsa farkedilmiş ve düzeltme yoluna gidilmiştir. Teorik + olarak, ağ gecikmeleri ve sunucu zaman aşımları nedeniyle KeepAlive + istemcisi açısından bu olaylar beklenmediğinden, bu önemli bir konu + değildir. Uygulamada ise, ne sunucuyu ne de istemciyi etkilediği + görülmez; bir deneme ortamında sunucu saniyede 20 kere yeniden + başlatılmış ve istemciler boş belge veya bozuk resim almadan siteyi + başarıyla gezmişlerdir.

+
+
+

Mevcut Diller:  de  | + en  | + es  | + ja  | + ko  | + ru  | + tr 

+
+ \ No newline at end of file diff --git a/docs/manual/stopping.xml.meta b/docs/manual/stopping.xml.meta index d6719515044..5a7a6757398 100644 --- a/docs/manual/stopping.xml.meta +++ b/docs/manual/stopping.xml.meta @@ -12,5 +12,6 @@ ja ko ru + tr diff --git a/docs/manual/stopping.xml.tr b/docs/manual/stopping.xml.tr new file mode 100644 index 00000000000..1786ef11338 --- /dev/null +++ b/docs/manual/stopping.xml.tr @@ -0,0 +1,236 @@ + + + + + + + + + + + Durdurma ve Yeniden Başlatma + + +

Bu belge Apache HTTPd’nin Unix benzeri sistemlerde durdurulması ve + yeniden başlatılması konularını kapsar. Windows NT, 2000 ve XP + kullanıcıları Apache HTTPd’yi bu platformlarda nasıl denetimlerine + alacaklarını öğrenmek için Apache + HTTPd’nin Bir Hizmet Olarak Çalıştırılması sayfasına, Windows 9x ve + ME kullanıcıları ise Apache + HTTPd’nin Bir Konsol Uygulaması Olarak Çalıştırılması sayfasına + bakabilirler.

+ + +httpd +apachectl +Başlatma + +
Giriş + +

Apache HTTPd’yi durdurmak ve yeniden başlatmak için çalışan + httpd süreçlerine bir sinyal göndermeniz gerekir. + Sinyal göndermek için iki yol vardır. İlki, süreçlere doğrudan sinyal + göndermek için unix kill komutunun kullanımıdır. Bu + suretle, sisteminizde çalışmakta olan bir çok httpd + sürecini uyarabilirsiniz ama süreç kimliği PidFile yönergesi ile belirtilen dosyada + tutulan ana süreç dışında hiçbirine sinyal göndermemelisiniz. Başka + bir deyişle, ana süreç haricinde hiçbir sürece sinyal göndermeye normal + olarak ihtiyacınız olmaması gerekir. Ana sürece gönderebileceğiniz + üç çeşit sinyal vardır: + TERM, + HUP ve + USR1. Bunlar yeri geldikçe + açıklanacaktır.

+ +

Ana sürece kill ile sinyal göndermek için şöyle bir + komut verebilirsiniz:

+ + kill -TERM `cat /usr/local/apache2/logs/httpd.pid` + +

httpd süreçlerine sinyal göndermenin ikinci yolu + -k komut satırı seçeneğini şu değerlerden biri ile + kullanmaktır: stop, restart ve + graceful. Bunlar aşağıda açıklanacaktır. + -k komut satırı seçeneği + httpd’ye ait olsa da ana sürece bu sinyalleri + göndermek için apachectl betiğini kullanmanızı + öneririz. apachectl, komut satırı seçeneklerini + httpd’ye aktaracaktır.

+ +

httpd’ye sinyal gönderdikten sonra olup biteni şu + komutla izleyebilirsiniz:

+ + tail -f /usr/local/apache2/logs/error_log + +

Bu örnekleri, kendi ServerRoot ve + PidFile yönergelerinizdeki + ayarlara uygun olarak değiştirdikten sonra kullanınız.

+
+ +
Hemen Durdur + +
Sinyal: TERM
+
apachectl -k stop
+
+ +

Ana sürece TERM veya stop sinyali + göndererek tüm çocukların bir an önce öldürülmeye çalışılmasını sağlamış + olursunuz. Tüm çocukların öldürülmesi bir kaç saniye sürebilir. Son + olarak ana süreç çıkacaktır. Yanıtlanmakta olan istekler hemen + sonlandırılacak ve artık isteklere yanıt verilmeyecektir.

+
+ +
Nazikçe Yeniden Başlat + +
Sinyal: USR1
+
apachectl -k graceful
+
+ +

Ana sürece USR1 veya graceful sinyalinin + gönderilmesi, çocuklara ellerindeki mevcut işleri bitirdikten sonra + (veya sundukları bir şey yoksa hemen) çıkmalarının önerilmesi + demektir. Ana süreç kendi yapılandırma dosyalarını yeniden okur ve + kendi günlük dosyalarını yeniden açar. Ana sürecin öldürdüğü her sürecin + yerine yeni yapılandırma kuşağından bir süreç başlatır ve hemen + yeni isteklere hizmet sunulmaya başlanır.

+ + Belli platformlarda, nazikçe yeniden başlatma için + USR1 sinyalinin kullanılmasına izin verilmez. Bu gibi + durumlarda, WINCH gibi başka bir sinyal kullanılabilir. + apachectl graceful komutu platformunuz için doğru sinyali + gönderecektir. + +

Bu kod MPM’lerin süreçleri denetleyen yönergelerine daima uyacak + şekilde tasarlanmıştır. Bu suretle, istemcilere hizmet sunacak çocuk + süreçler ve evreler, yeniden başlatma işleminde de uygun sayıda + sağlanmış olur. Bununla birlikte, StartServers yönergesinde şöyle + davranılır: İlk saniye içinde en azından StartServers sayıda yeni çocuk + oluşturulmamışsa iş olmayan bir devreyi geçiştirecek kadarı oluşturulur. + Ardından sunucunun mevcut yükünü karşılamak için gereken sayıda çocuk + süreç oluşturulur. Bu suretle, kod her ikisi için de gereğini yerine + getirmeye çalışmış olur.

+ +

mod_status kullanıcıları USR1 + gönderildiği zaman sunucu istatistiklerinin sıfırlanmadığı konusunda + uyarılacaktır. Kod, sunucunun yeni isteklere yanıt veremediği zamanı en + aza indirmenin yanısıra ayar parametrelerinize de uymak üzere + tasarlanmıştır (yeni istekler işletim sistemi tarafından kuyruğa + alınacağından bir istek kaybı olayı yaşanmaz). Bunu sağlamak için, her + iki kuşağın çocuklarının izini sürecek bir çetele tutulur.

+ +

mod_status modülü, nazikçe yeniden başlat komutunun + verilmesinden önce başlamış ve sunulmaya devam eden isteklere bakan + çocukları imlemek için ayrıca bir G (Graceful’un baş harfi) + kullanır.

+ +

Günlük dosyası döndürme betiğine, yeniden başlatma öncesi günlüğe yazan + tüm çocukların işini bitirdiğini USR1 kullanarak + bildirmenin bir yolu yoktur. Önerimiz, eski günlük kaydı üzerinde bir + işlem yapmaya başlamadan önce USR1 sinyali gönderilmesinin + ardından belli bir süre beklenilmesi olacaktır. Örneğin, düşük band + genişliğine sahip istemcilere hizmet sunan çoğu sürecin işinin 10 + dakikadan önce bitmeyeceğini gözönüne alarak eski günlük üzerinde işlem + yapmaya başlamak için 15 dakika beklenebilir.

+ + Bir yeniden başlatma isteğinde, eğer yapılandırma dosyalarınızda bir + hata varsa sunucu yeniden başlamaz ve bir hata ile çıkar. Nazikçe + yeniden başlatma durumunda ana süreç çıkarken çocuklarını çalışır durumda + bırakır. (Bunlar, ellerindeki istekler bitince ‘nazikçe çıkacak’ olan + çocuk süreçlerdir.) Eğer sunucuyu yeniden başlatmaya çalışırsanız bu + sorunlara yol açar; örneğin, dinleyeceği portları bağlayamayabilir. Bir + yeniden başlatma öncesinde yapılandırma dosyalarınızın sözdizimini + -t komut satırı seçeneği ile sınayabilirsiniz (bkz, + httpd). Ancak, bu hala sunucunuzun düzgünce yeniden + başlatılmasını garanti etmeyecektir. Yapılandırma dosyalarınızı + sözdizimi denetiminin yanında anlamlandırılması bakımından da sınamak + için httpd’nin root olmayan bir kullanıcı tarafından + çalıştırılmasını deneyebilirsiniz. Eğer yapılandırma dosyalarında bir + hata yoksa soketleri ve günlük dosyalarını açmaya çalışırken root + aidiyetinde çalışmadığından veya çalışmakta olan asıl sunucu bu portları + zaten dinlediğinden başarısız olacaktır. Eğer başka bir sebeple + başarısız olursa olası sebep bir yapılandırma dosyası hatasıdır ve asıl + sunucuya ‘nazikçe yeniden başla’ komutunu vermeden önce bu hatayı + düzeltmeniz gerekir. +
+ +
Hemen Yeniden Başlat + +
Sinyal: HUP
+
apachectl -k restart
+
+ +

Ana sürece HUP veya restart sinyalinin + gönderilmesi tüm çocukların TERM sinyali gönderilmiş gibi + öldürülmesine sebep olur fakat ana sürecin çıkmasını sağlamaz. + Ana süreç yapılandırma dosyalarını yeniden okur ve günlük kayıt + dosyalarını yeniden açar. Bunların ardından isteklere yanıt verecek yeni + kuşak çocukları oluşturmaya başlar.

+ +

mod_status kullanıcıları bir HUP sinyali + gönderildiğinde sunucu istatistiklerinin sıfırlandığı konusunda + uyarılırlar.

+ + Eğer yapılandırma dosyalarınızda sözdizimi hatası varsa yeniden + başlatma işlemi gerçekleşmez ve ana süreç bir hata vererek çıkar. + Bundan kaçınmak için önceki yönteme bakınız. +
+ +
Ek: Sinyaller ve yarış koşulları + +

Apache 1.2b9 sürümü öncesinde, yeniden başlatma ve ölüm sinyalleri ile + ilgili olarak ortaya çıkan çeşitli yarış koşulları vardı. (Basitçe, bir + yarış koşulu zamanlama ile ilgili bir sorundur; yanlış zamanda veya + yanlış sırada oluşan bir şey istenmeyen sonuçlara yol açarken, aynı şey + doğru zaman ve doğru sırada oluştuğunda herşey yolunda gider.) Bu tür + mimarilerde elimizden geldiği kadar bu sorunları giderecek doğru + özellikleri kullanmaya gayret etsek de belli mimarilerde hala yarış + koşullarının ortaya çıkma olasılığı bulunduğunu belirtmek gerekir.

+ +

Disk üzerinde ScoreBoardFile dosyası tutan mimarilerde + çetele bozulması olasılığı gündeme gelebilir. Bu durum, "bind: + Address already in use" (HUP sonrası) veya "long lost + child came home!" (USR1 sonrası) iletileriyle + sonuçlanabilir. İkincisi sadece çetele kaybına sebep olurken birincisi + ölümcül bir hatadır. Bu bakımdan, normalde nazikçe yeniden başlatma + kullanıp ara sıra normal yeniden başlatma yapılması önerilebilir. Bu + sorunları kitabına uydurmak çok zordur fakat şans eseri çoğu mimari bir + çetele dosyası gerektirmemektedir. Çetele dosyası kullanan mimariler + için ScoreBoardFile belgesine + bakınız.

+ +

Kalıcı HTTP bağlantısı (KeepAlive) üzerinden ikinci ve sonraki + isteklerle ilgili olarak her çocuk süreçte bir yarış koşulu oluşma + olasılığı küçük de olsa bütün mimarilerde vardır. İstek satırı + okunduktan sonra hiçbir istek başlığı okunmadan çıkabilir. Bu durum 1.2 + sürümünde geç de olsa farkedilmiş ve düzeltme yoluna gidilmiştir. Teorik + olarak, ağ gecikmeleri ve sunucu zaman aşımları nedeniyle KeepAlive + istemcisi açısından bu olaylar beklenmediğinden, bu önemli bir konu + değildir. Uygulamada ise, ne sunucuyu ne de istemciyi etkilediği + görülmez; bir deneme ortamında sunucu saniyede 20 kere yeniden + başlatılmış ve istemciler boş belge veya bozuk resim almadan siteyi + başarıyla gezmişlerdir.

+
+ + -- 2.47.2